Μπορεί το συμπέρασμα να είναι αυθαίρετο ή και αντιεπιστημονικό. Η αίσθηση, ωστόσο, είναι περισσότερο από υπαρκτή και έντονη: Το φαινόμενο της βίας, οποιαδήποτε μορφή κι αν έχει προσλάβει, δίχως να υπάρχει μάλιστα σε εξέλιξη παγκόσμιος πόλεμος, μοιάζει να είναι πρωτόγνωρο. Οι δολοφονίες, οι βιασμοί, η στυγερή εκμετάλλευση ανθρώπινων υπάρξεων και η κατασπατάληση φυσικών πόρων, οι συγκρούσεις στις λεωφόρους του πλανήτη, οι καταστροφές, είναι κάθε μέρα κύριο τμήμα της πλανητικής ειδησεογραφίας.
Εχει ειπωθεί πως ποτέ η γη δεν ήταν «παράδεισος». Πότε ήταν, και η ελληνική (αλλά και η κάθε χρώματος και συμβόλου) κοινωνία, αγγελικά πλασμένη;
Θα πει κάποιος ότι «τώρα», η ειδοποιός διαφορά συγκριτικά με το παρελθόν είναι πως το Διαδίκτυο – τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης διαδίδουν σε μηδενικό χρόνο τα πάντα και, φυσικά, το αρνητικό μήνυμα. Τώρα, δεν χρειάζεται να πάει κάποιος σε εκδηλώσεις μίσους, να δώσει ραντεβού βίας σε κάποιο σκοτεινό δρόμο. Η μισαλλοδοξία, ο φασισμός και ο ρατσισμός εκδηλώνονται με το πάτημα των πλήκτρων, μέσα από το σαλόνι του σπιτιού. Η πίεση του πλήκτρου για «αποστολή – δημοσίευση» σημαίνει, όπως δείχνει η καθημερινότητα σε όλο τον κόσμο πλέον, και την έναρξη ενός ανακυκλούμενου διαγωνισμού στο ποιος θα ξεχωρίσει ως προς τη σκληρότητα του μηνύματος μίσους που θα εκπέμψει.
Και εδώ ακριβώς είναι που κάνει την εμφάνισή του το πλέον ανησυχητικό, έως αυτή την ώρα, «νέο» στοιχείο στον γενικευμένο κατήφορο της βίας: Σχεδόν αμαχητί, υπέκυψαν στον «πειρασμό» της αναπαραγωγής του φαινομένου και εκτροφής τέτοιων συμπεριφορών όχι μόνον οι άνθρωποι που επί μακρόν και αβίαστα έδειχναν εικόνα και στάση ηπιότητας, αλλά και εκείνοι οι οποίοι όλο το προηγούμενο διάστημα διαλαλούσαν μηνύματα προσήλωσης στη μη βία, στην ανεκτικότητα και στη συμπόνια. Οι φωνές εκείνων που, υποτίθεται, λειτουργούσαν ως αντισώματα στη βία, τώρα μοιάζουν με καθρέφτες για το είδωλο του τέρατος που έχουμε εκθρέψει. Ανθρωποι που μιλούσαν –ενίοτε με στόμφο δασκάλου ή αυθεντίας– στο όνομα της αγάπης και της ειρήνης, τώρα μηρυκάζουν το δηλητήριο της βίας.
Υπάρχει διέξοδος, σε όλα αυτά και παρ’ όλα αυτά. Τη σκιαγραφεί η ρήση που αποδίδεται στον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ: «Εχω αποφασίσει να επιμένω στην αγάπη. Το μίσος είναι ένα πολύ μεγάλο βάρος για να σηκώνει κανείς».