Οσοι είχαν επισκεφθεί τη βόρεια Εύβοια μέχρι πριν από δέκα ημέρες γνωρίζουν την ομορφιά του τοπίου που καταστράφηκε. Διέσχισαν τα βουνά με την πυκνή δασοκάλυψη –να χορταίνουν τα μάτια πράσινο–, αναπαύθηκαν κάτω από δέντρα δίπλα στη θάλασσα, γεύτηκαν τους καρπούς της γης. Για εμάς, τους επισκέπτες, η καταστροφή του τελευταίου δεκαημέρου αφορά την απώλεια ενός μοναδικής ομορφιάς τοπίου, που θα κάνει χρόνια πολλά, δεκαετίες, να επανέλθει, υπό την προϋπόθεση ότι όλα θα γίνουν σωστά και το δάσος θα γίνει και πάλι δάσος.
Για τους κατοίκους της περιοχής, όμως, η καταστροφή είναι απόλυτη. Παραλυτικά για κάθε οικονομική δραστηριότητα: από τις γεωργικές καλλιέργειες δεν έμεινε τίποτα, όλα στάχτη. Ελαιόδεντρα και περιβόλια καρποφόρων κάηκαν από ρίζα. Οι βοσκότοποι για την κτηνοτροφία εξαφανίστηκαν. Οσοι δούλευαν στο δάσος, ρητινοσυλλέκτες, υλοτόμοι, μελισσοκόμοι, στέκονται πάνω σε αποκαΐδια. Η αγωνία τους για την επόμενη ημέρα δεν έχει να κάνει με το αν θα σωθεί ή όχι το σπίτι τους, αλλά τι θα διασωθεί από τη ζωή τους όλη. Το πείσμα και η ορμή να σταθούν μπροστά στις φλόγες και να παλέψουν με όποιον τρόπο μπορούσαν, δείχνουν την αγωνία αυτή.
Η θέληση των ανθρώπων να ξαναφτιάξουν τον τόπο τους, να μείνουν εκεί, να ζήσουν από αυτόν, είναι το «λίπασμα» που μπορεί να κάνει γρήγορα γόνιμο το κατεστραμμένο έδαφος. Ευκαιρία και πρόκληση για τους έχοντες την ευθύνη, πρωτίστως για την κυβέρνηση, να αξιοποιήσει αυτήν τη δυναμική. Βασικός αντίπαλος, ο χρόνος. Οσα πρέπει να γίνουν άμεσα για να πάρουν κουράγιο και δύναμη οι άνθρωποι και όσα χρειάζονται για να μην προστεθεί στην καταστροφή της πυρκαγιάς μια νέα καταστροφή από πλημμύρες. Η πυρκαγιά που έκαψε τη βόρεια Εύβοια αφήνει πίσω της ένα γυμνό τοπίο. Οι παρεμβάσεις που θα γίνουν μπορούν να αποτελέσουν υπόδειγμα. Πώς από την απόλυτη καταστροφή μπορεί να οικοδομηθεί ένα μοντέλο ανάπτυξης για μια ολόκληρη περιοχή. Οχι απλώς με αποκατάσταση των ζημιών, αλλά με εκείνες τις επιλογές που θα διορθώσουν αδυναμίες του παρελθόντος που έχουν να κάνουν με ελλιπείς υποδομές, με στρεβλή, συχνά μονοδιάστατη αντίληψη της οικονομικής ανάπτυξης, με ξεπερασμένες νοοτροπίες πελατειακού κράτους.
Η Εύβοια μπορεί να λειτουργήσει ως σημείο αναφοράς για την αποκατάσταση μελλοντικών καταστροφών σε άλλες περιοχές, που μοιραία θα έρθουν, ή για την πολύπλευρη ανάπτυξη υποβαθμισμένων ή εγκαταλελειμμένων περιοχών της χώρας. Η καταστροφή συντελέσθηκε, δεν μπορούμε να την ακυρώσουμε. Το ζητούμενο είναι να μετατραπεί σε ευκαιρία, πρωτίστως για τους ανθρώπους που έδειξαν ότι θα παλέψουν με νύχια και με δόντια για να μείνουν εκεί, ότι δεν θέλουν να εγκαταλείψουν τον τόπο τους.
Για αρχή είναι θετικό ότι επελέγη ως κεντρικό πρόσωπο της προσπάθειας αυτής ο Σταύρος Μπένος, ο οποίος έχει στις «αποσκευές» του το επιτυχημένο παράδειγμα υποδειγματικής ανοικοδόμησης της Καλαμάτας μετά την καταστροφή από τον σεισμό του 1986.