Πώς διαχειρίζεστε την τραγωδία με τα τρία κοριτσάκια στην Πάτρα; Πώς καταναλώνετε τις πληροφορίες για την ανείπωτη φρίκη στο γηροκομείο των Χανίων; Είχαμε πολλές τέτοιες ιστορίες τελευταία. Τον χαμό του 22χρονου Αλέκου μέσα στο γήπεδο στην Ηλιούπολη. Τον βιασμό της Γεωργίας στη Θεσσαλονίκη. Τη δολοφονία του Αλκη.
Τέτοιες τραγωδίες, ακόμα και όταν δεν συμβαίνουν στο κοντινό μας περιβάλλον και δεν αγγίζουν την προσωπική μας ζωή (τα δικά μας παιδιά, τους δικούς μας παππούδες, τους δικούς μας φίλους και γνωστούς), ακόμα και όταν τις καταναλώνουμε από μακριά, ως ειδήσεις, ως «ιστορίες», έχουν αντίκτυπο. Μας επηρεάζουν, δοκιμάζουν τις αντοχές μας, τη χωρητικότητα της συμπόνιας μας, τα ιδιωτικά αποθέματα πόνου της καθεμιάς και του καθενός μας. Είναι πολύ σημαντικές, όπως και όλες οι ιστορίες.
Η ανθρωπότητα υπάρχει χάρη στις ιστορίες. Χωρίς αυτές δεν μπορούμε να καταλάβουμε τον κόσμο, να τον φέρουμε στα συναισθηματικά μας μέτρα. Τις έχουμε ανάγκη, είναι το καύσιμό μας. Μας είναι απαραίτητες για να μεταφράσουμε το πολύπλοκο χάος της δικιάς μας γωνιάς του ηλιακού συστήματος σε κάτι που να μπορούμε να αντιληφθούμε με τον βάρους 1,5 κιλού, περιορισμένων δυνατοτήτων εγκέφαλό μας. Ιστορίες με ήρωες και κακούς, με διδάγματα, στις περισσότερες εκ των οποίων το Καλό θριαμβεύει. Αλλιώς τι θα σήμαινε ο κόσμος για εμάς; Ούτε ο Αϊνστάιν δεν μπορούσε να αποδεχθεί την τυχαιότητα του σύμπαντος.
Ο πόνος και η οδύνη που κρύβονται πίσω από τις πολλές τραγικές ιστορίες των τελευταίων εβδομάδων είναι, βεβαίως, τάξεις μεγέθους μεγαλύτεροι από τη θλίψη απομονωμένων απόμακρων παρατηρητών που σκρο- λάρουν στο timeline.
Πριν από λίγες μέρες, ένα πεντάχρονο παιδάκι έπεσε σε ένα στενό πηγάδι στο χωριό του στο Μαρόκο. Η γιγάντια επιχείρηση για να το απεγκλωβίσουν έγινε εθνική προτεραιότητα για τη χώρα του και παγκόσμια είδηση. Ολοι παρακολουθούσαν τις εξελίξεις με τον μικρό Ραγιάν, όπως παρακολουθούσαμε τον απεγκλωβισμό της ποδοσφαιρικής ομάδας στη Μαλαισία το 2018 από εκείνη την πλημμυρισμένη σπηλιά. Τότε την ομάδα την είχαν σώσει. Ετσι περιμέναμε και τώρα να σώσουν τον Ραγιάν – υποσυνείδητα ανυπομονούσαμε να μας εμφανιστεί η χαρμόσυνη είδηση κάθε που κάναμε refresh στο timeline.
Το περασμένο Σάββατο, τρεις έμπειροι ορειβάτες χάθηκαν στον Χελμό. Ελικόπτερα και ομάδες έρευνας άρχισαν να ψάχνουν αμέσως στο βουνό, καθώς η νύχτα έπεφτε και οι συνθήκες γίνονταν πιο δύσκολες. Λίγες μέρες νωρίτερα, ένας 21χρονος σκιέρ έπεσε σε χαράδρα στα Τζουμέρκα. Ξεκίνησε ολόκληρη επιχείρηση για να εντοπιστεί και να διασωθεί, στην οποία συμμετείχαν και δύο ελικόπτερα του Στρατού. Δυο μέρες νωρίτερα, μια μικρή φάλαινα ξεβράστηκε τραυματισμένη στην ακτή του Αλίμου. Ολος ο κόσμος παρακολουθούσε την προσπάθεια για να σωθεί. Σε όλο αυτό το διάστημα, βεβαίως, κι άλλα πράγματα συνέβαιναν. Βρίσκαμε αλλού διαλείμματα γαλήνης και χαράς, σε άλλες ιστορίες. Στους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες, η θαυμάσια 15χρονη Καμίλα Βαλιέβα έκανε ένα τετραπλό άλμα που καμάρωσαν με δέος ακόμα κι όσοι από πατινάζ ξέρουν μόνο τη βόλτα που έκαναν στα πεζοδρόμια του Χαλανδρίου δυο εβδομάδες πριν. Η ζωή συνεχιζόταν. Μα σε εκείνες τις δραματικές ιστορίες, τις μακρόσυρτες, τις εκκρεμείς, εμείς οι απλοί παρατηρητές, οι απομακρυσμένοι από τις επιμέρους τραγωδίες, περιμέναμε πάντα την ευχάριστη έκπληξη, τον θρίαμβο του Καλού, τη στιγμιαία έκρηξη σεροτονίνης όταν θα ακούγαμε το χαρμόσυνο το νέο, τις ομορφότερες τρεις λέξεις που υπάρχουν: «όλα πήγαν καλά». Για τους συγγενείς, για τους κοντινούς ανθρώπους, το διακύβευμα ήταν, βεβαίως, άλλης κλίμακας. Εμείς από μακριά συμμετείχαμε και αγωνιούσαμε αλλιώς. Κι όταν τα νέα που άρχισαν να έρχονται δεν ήταν χαρμόσυνα, μουδιάσαμε αλλιώς. Αλλά μουδιάσαμε. Πολλές φορές.
Υστερα από πέντε μέρες στο πηγάδι, ο μικρός Ραγιάν δεν άντεξε. Το σωματάκι του ανασύρθηκε άψυχο. Οι τρεις ορειβάτες στον Χελμό βρέθηκαν νεκροί. Το ελικόπτερο χρειάστηκε ώρες για να φτάσει κι ο 21χρονος σκιέρ δεν σώθηκε. Η φάλαινα ξεβράστηκε νεκρή στη Σαλαμίνα κι οι οργανώσεις που όλοι χειροκροτούσαν με συγκίνηση λίγες μέρες νωρίτερα, άρχισαν να τσακώνονται για το ποιος έφταιγε. Ακόμα και η Καμίλα Βαλίεβα βρέθηκε ντοπαρισμένη…
Ο πόνος και η οδύνη που κρύβονται πίσω από τις πολλές τραγικές ιστορίες των τελευταίων εβδομάδων είναι, βεβαίως, τάξεις μεγέθους μεγαλύτεροι από τη θλίψη απομονωμένων απόμακρων παρατηρητών που σκρολάρουν στο timeline. Αλλά κι εμείς, όλοι και όλες χαμένοι μέσα στα δικά μας, προσωπικά δράματα, τις χρειαζόμαστε τις ιστορίες. Χωρίς αυτές δεν μπορούμε να αντέξουμε σε ένα σύμπαν χωρίς νόημα, σκοπό και σημασία. Τι γίνεται όταν τόσες (αλλεπάλληλες, συνεχόμενες, υπερβολικά πολλές) ιστορίες δεν καταλήγουν, τελικά, στις ομορφότερες τρεις λέξεις που υπάρχουν; Τι σημαίνει τότε ο κόσμος για εμάς;