Λένε ότι στην ελληνική πολιτική αγορά κανένα μυστικό δεν μένει κρυφό. Κανένα, εκτός από την ημερομηνία των πρόωρων εκλογών, που φυλάσσεται σαν υπερόπλο παραθεσμικού αλλά πολιτικά δραστικού αιφνιδιασμού στο συρτάρι του πρωθυπουργού.
Ο κανόνας δεν ισχύει για τον Μητσοτάκη. Χωρίς μεγάλη δόση υπερβολής, θα μπορούσε κανείς να πει ότι η διαβούλευση για τη σκοπιμότητα της προσφυγής σε πρόωρες κάλπες, που άναβε και έσβηνε στο Μαξίμου από το τέλος του πρώτου lockdown, ήταν περίπου διαφανής. Μπορούσε ο μετρίως προσεκτικός παρατηρητής να παρακολουθήσει πότε επικρατούσαν οι αγωνίες εκείνων που έβλεπαν ότι η κυβέρνηση είχε βάλει στον εαυτό της ψηλά τον πήχυ της αυτοδυναμίας και γι’ αυτό έπρεπε να σπεύσει να εξαργυρώσει τον δημοσκοπικό της αέρα. Και, στον αντίποδα, πότε έπαιρναν τη ρεβάνς οι «θεσμικοί», που θεωρούσαν μόνο το σενάριο της εξάντλησης της τετραετίας συμβατό με το brand του πρωθυπουργού. Με τους «θεσμικούς» είχε ρητώς συνταχθεί και ο φορέας του brand.
Το μυστικό είναι και σήμερα ημιδιαφανές. Τη θέση του εκκρεμούς τη φωτίζει πάλι ο ίδιος ο Μητσοτάκης, χαλαρώνοντας τη δέσμευσή του για εκλογές την άνοιξη του 2023, με ένα «αλλά»: το «αλλά» της τοξικότητας μιας μακράς προεκλογικής περιόδου, την οποία δεν θα άντεχε η χώρα και η οικονομία.
Τι μπορεί να αποτρέψει τις πρόωρες το φθινόπωρο;
Το να λες ότι η ελληνική πολιτική ζωή δεν αντέχει την τοξικότητα είναι σαν να λες ότι οι πολικές αρκούδες δεν αντέχουν το αρκτικό ψύχος. Η κυβέρνηση κατάφερε να διαπλεύσει τη μεγαλύτερη υγειονομική κρίση των τελευταίων εκατό ετών με την αντιπολίτευση να πριονίζει υποβρυχίως τον πάγο. Η τοξικότητα είναι η κανονικότητα.
Οι λόγοι που τυχόν δεκάμηνη προεκλογική περίοδος θα απειλούσε να εκτροχιάσει τη χώρα δεν είναι καθαυτή η ενδημική πόλωση. Είναι μάλλον η απλή αναλογική. Οσο η εκκρεμότητα της τουλάχιστον διπλής κάλπης δεν εκκαθαρίζεται, η Ελλάδα στα μάτια των αγορών θα μένει στην γκρίζα ζώνη του πολιτικού κινδύνου. Η οριστική επιστροφή της χώρας από τη χρεοκοπία –διά της επενδυτικής βαθμίδας– θα αναβάλλεται.
Υπάρχει και ένας εσωτερικός, ανομολόγητος λόγος: Η κυβέρνηση δεν μπορεί να αποδώσει όπως απέδιδε, όχι μόνο επειδή οι υπουργοί κατατρύχονται από προσωπικές εκλογικές αγωνίες· αλλά και για έναν επιπλέον λόγο, επίσης απότοκο της απλής αναλογικής: περίπου τριάντα βουλευτές της συμπολίτευσης ξέρουν ότι μπορούν να ελπίζουν μόνο σε ανάσταση νεκρών. Θα έχουν μείνει εκτός Βουλής στην πρώτη κάλπη, ελπίζοντας οι συνθήκες να τους επιτρέψουν να επανακάμψουν διά της δεύτερης κάλπης ως Λάζαροι.
Το ερώτημα πια δεν είναι τι δικαιολογεί τις πρόωρες. Το ερώτημα είναι τι μπορεί να τις εμποδίσει. Η απάντηση είναι μονολεκτική: Ερντογάν. Οσοι ξέρουν τον πρωθυπουργό λένε ότι δεν θα το ρίσκαρε. Δεν θα ρίσκαρε να βρεθεί η χώρα σε θέση «Ιμια» με υπηρεσιακή κυβέρνηση.