Εμβληματική η σκηνή, αξίζει στ’ αλήθεια χαρακτηρισμούς που τους απαξιώνει η ανέμελη κατάχρηση: «συγκλονιστική», «ιστορική» κτλ. 1973. Η Λιβ Ούλμαν και ο Ρότζερ Μουρ ανοίγουν τον μαγικό φάκελο και ανακοινώνουν ποιος βραβεύεται με Οσκαρ πρώτου αντρικού ρόλου: Μάρλον Μπράντο. Για την ερμηνεία του στον «Νονό» του Φράνσις Φορντ Κόπολα. Αλλά ο Μπράντο δεν είναι εκεί. Αντ’ αυτού, σοφά επιλεγμένη, ανέβηκε στη σκηνή μια Ινδιάνα. Με τη στολή της φυλής της, τα κατάμαυρα μακριά μαλλιά της και το βλέμμα της.
Μια ιστορία πλήρης και ακριβοδίκαιη αυτό το βλέμμα, έρχεται να συναντήσει το δικό μας, σήμερα, χάρη στο Διαδίκτυο. Τόσο βαθιά και τόσο καρτερική μελαγχολία μόνο η ψυχή ανθρώπων που ανήκουν σε λαούς αδικημένους επί αιώνες μπορεί να τη ζωγραφίσει. Ποιος ηθοποιός, και ο σπουδαιότερος, μπορεί να μας κεραυνώσει όπως ένας τυχαίος, ακαθοδήγητος ιθαγενής της Αμερικής, βόρειας, κεντρικής και νότιας· ένας μαύρος, της Αφρικής ή της Αμερικής· ένας Αυστραλός Αμπορίτζιναλ· ένας Τσιγγάνος, παντού στην Ευρώπη (μα ναι, εμείς οι καθαυτό Ευρωπαίοι, την παρασιτική πονηριά αναζητούμε στα μάτια του, έτσι μάθαμε)· ένας Εβραίος («μα γιά δες, στάζει τοκογλυφία ο χριστοκτόνος»). Εξαιρουμένων των μιασματικών και μολυσματικών Εβραίων, όλοι οι υπόλοιποι κρίθηκαν όχι απλώς απολίτιστοι, άγλωσσοι και άθεοι, αλλά ελάχιστα ανώτεροι του πιθήκου. Αρα εκπολιτίσιμοι. Και εκχριστιανίσιμοι. Δι’ αρχαγγελικής ρομφαίας. Δηλαδή με μουσκέτο, κοντάρι και φωτιά.
«Είμαι Απάτσι. Τ’ όνομά μου είναι Σατσίν Λιτλφέδερ», είπε η εκπρόσωπος του Μπράντο, που εξήγησε στο διχασμένο υπερεπώνυμο κοινό (άλλοι χειροκροτούσαν και άλλοι γιούχαραν) γιατί ο σπουδαίος ηθοποιός αρνήθηκε το βραβείο. Δεν του το επέτρεπε η κατάπτυστη αντιμετώπιση των Ινδιάνων από την κινηματογραφική βιομηχανία, εναρμονισμένη απόλυτα με τη σκαιότατη στάση της πολιτείας απέναντί τους.
Μισόν αιώνα μετά, η Αμερικανική Ακαδημία ζήτησε συγγνώμη από τη Σατσίν Λιτλφέδερ, το Μικρό Φτερό, που τα τρολ της εποχής τη χαρακτήριζαν ψεύτικη ή ανύπαρκτη, όπως χαρακτηρίζουν τα σημερινά τρολ τους σημερινούς Ινδιάνους, τους πρόσφυγες από την Ασία και την Αφρική. «Εμείς οι Ινδιάνοι είμαστε πολύ υπομονετικοί άνθρωποι – πέρασαν μόνο πενήντα χρόνια», σχολίασε το Μικρό Φτερό. Για να προσθέσει: «Πρέπει να διατηρούμε συνεχώς την αίσθηση του χιούμορ. Είναι η δική μας μέθοδος επιβίωσης». Τα λόγια της κοφτερά όσο και το βλέμμα της.