Η ραστώνη και η ραδιουργία

1' 30" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Δηλωτικότατα τα συνώνυμα της «ραστώνης», μιας λέξης που έγινε κλισεδάκι μειωτικής σημασίας στα μεταπολιτευτικά μας χρόνια. Ιδού τα αδελφάκια της, όπως τα κατέγραψε ο Βυζαντινός λεξικογράφος Φώτιος τον 9ο αιώνα μ.Χ.: «Ανάπαυσις, τέρψις, τρυφή· ευκολία· ραθυμία· ηδυπάθεια· χαυνότης· αργία». Δηλωτικά επίσης όσα σημειώνει ο Πιερ Σαντρέν στο εξαιρετικό «Ετυμολογικό λεξικό της αρχαίας ελληνικής», φετινή έκδοση-προσφορά του Ινστιτούτου Νεοελληνικών Σπουδών, με επιμέλεια του Γιώργου Παπαναστασίου και του Δημήτρη Χρηστίδη.

Το «ρα-», διαβάζουμε εκεί, μετέχει στη σύνθεση του «ράθυμου», που σημαίνει «ελαφρόκαρδος, αμέριμνος, ξένοιαστος»· με προφητικό σταυρολεξικό ορισμό του Μπόρις Τζόνσον μοιάζει, κι όποιου άλλου ηγεμονίσκου καταχράται τη δοτή εξουσία του, ασεβώντας ανέμελα στα θέσμια και φανταζόμενος ότι το πορτρέτο που του σκαρώνουν οι κόλακές του αντιγράφει πιστά την πραγματικότητά του. Το «ρα-» όμως συνδημιουργεί και τον «ραδιουργό» («ασυνείδητος, ανέντιμος που εξελίχθηκε σε προσηγορικό “κατεργάρης, κακούργος”) και το «ραδιουργέω»: «καλοπερνάω, τεμπελιάζω, δεν έχω ηθικούς φραγμούς». Ραστώνη, ραθυμία, ραδιουργία… Η αγρία οικογένεια. Ή η αγρία τριάς. Σαν να θέλει να μας διδάξει η γλώσσα ότι για να απολαύσεις πλήρως το δικαίωμα στη ραστώνη, ή για να ηγεμονεύσεις τρυφηλά αυτοπροσωπολατρευόμενος, προαπαιτείται ολίγη ραδιουργία. Ψεματάκια αλλά και ψεματάρες (να ‘ναι καλά οι πρόθυμοι που θα τα διακινήσουν σαν ισότιμα της αποδεδειγμένης αληθείας), διαβολές, εκβιασμοί, περιφρόνηση της νομιμότητας.

Η θερινή ραστώνη, πάντως, είναι η μόνη βακτηρία, έστω σπασμένη, στην οποία μπορεί να ακουμπήσει το κλονισμένο κυβερνών κόμμα. «Στην καρδιά του καλοκαιριού, ω άνδρες Αθηναίοι και λοιποί “συμπολίτες”, όταν το σύμπαν ραστωνεύει», περιμένετε να υπάρξουν πάνω από δυο-τρεις υπουργοί και πεντέξι στελέχη και βουλευτές πρόθυμοι να υπερασπίσουν το μη υπερασπίσιμο και μη υπερασπιστέο, τις υποκλοπές; Με αποχαυνωτικό τον καύσωνα, έχετε την απαίτηση να βρεθεί έστω και ένας αρμόδιος για να πει αν και ποιοι άλλοι παρακολουθούνταν σαν εχθροί της πατρίδας; Δηλαδή της κυβέρνησης. Δηλαδή του πρώτου της. Αυτός πληρώνει τώρα την ενός ανδρός αρχή που μετονόμασε σε επιτελικότητα.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή