Ποτάμια του κόσμου στερεύουν και μαζί τους ο «χρυσός» των ημερών, η ενέργεια. Οι υπερπολύτιμες εναλλακτικές πηγές της φθίνουν. Υδροηλεκτρικοί σταθμοί σε Νορβηγία, Ιταλία, Ισπανία απώλεσαν την κινητήρια ορμή των ποταμών. Στη Γαλλία, 29 από τα 56 πυρηνικά εργοστάσια δεν λειτουργούν καθώς αδυνατούν να ψύξουν τους αντιδραστήρες τους με το λιγοστό ποταμίσιο νερό. Στην Ολλανδία, η χαμηλή στάθμη των υδάτινων οδών εμποδίζει τα πλοία να μεταφέρουν άνθρακα σε χαλυβουργεία και ηλεκτροπαραγωγικούς σταθμούς.
Στην ξερή κοίτη των ποταμών ξεπροβάλλουν ράκη της ανθρώπινης περιπέτειας. Αναδύονται βόμβες του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου (Ιταλία), γερμανικά πολεμικά ναυάγια φορτωμένα με εκρηκτικά (Σερβία), πετρώματα με χαραγμένα πάνω τους παλιά συμβάντα ξηρασίας (Γερμανία), μεσαιωνικά μηνύματα στις πέτρες της πείνας, όπως εκείνη με τη φράση «Αν με δεις, τότε κλάψε» που μνημονεύει 13 ξηρασίες σε διάστημα 600 ετών (Τσεχία), σκελετοί πλοίων, βυθισμένες μεσαιωνικές εκκλησίες, μεγαλιθικά μνημεία (Ισπανία), πλημμυρισμένα ιστορικά χωριά (Πορτογαλία), αρχαίες γέφυρες (Βρετανία), ίχνη δεινοσαύρων ή γιγαντιαία φαράγγια από πορτοκαλί ψαμμίτη (ΗΠΑ), ναοί του Βούδα (Κίνα). Πλωτές κατοικίες ισορροπούν πάνω σε ξερές κοίτες (Ολλανδία). Οι ποταμοί Κολοράντο, Γιαντζί, Ρήνος, Ελβας, Δούναβης, Πάδος, Λίγηρας, Τάγος, οι λίμνες Μεντ και Μπρένετς βρίσκονται σε απελπιστικά χαμηλά επίπεδα. Ζώα ποτίζονται με νερό βρύσης καθώς ρυάκια και πηγές στερεύουν, σολομοί αδυνατούν να προσεγγίσουν υψηλότερα σημεία ποταμών και να αναπαραχθούν, αγελάδες παράγουν λιγότερο γάλα, σοδειές λιγοστεύουν (το σιτάρι φέτος κατά τέσσερα εκατομμύρια τόνους), καλλιέργειες ξεριζώνονται προκειμένου να επιβιώσουν άλλες, πηγάδια σπιτιών στεγνώνουν, υπόγεια ύδατα υποχωρούν.
Οσο πιο επίμονα η ξηρασία απειλεί τον πολιτισμό, τόσο το νερό επανεκτιμάται, μεταμορφώνεται και πάλι στο καθαρτήριο ζων ύδωρ.
Δεν ζούμε ακόμη με αυτούς τους πόνους, όμως μας αφορούν. Δεν εξαιρούμαστε από το ενιαίο της κλιματικής ταραχής. Κάθε ώση από τις παρυφές προς το μάτι του κυκλώνα επαληθεύει τις πλανητικές απειλές. Τι κάνουμε;
Η ξηρασία, λέγεται, είναι η αιτία της εξάπλωσης του είδους. Σφοδρές λειψυδρίες 135.000 χρόνια πριν εξώθησαν τους πρώιμους ανθρώπους της Αφρικής να μεταναστεύσουν, 4.500 χρόνια πριν προκάλεσαν την πτώση των Φαραώ, 1.200 χρόνια πριν, την καταστροφή του πολιτισμού των Μάγια. Πυροδοτούσαν επί αιώνες λιμούς, λοιμούς, ξεριζωμούς σε Βόρεια και Νότια Αμερική, Ασία, Ευρώπη, Αφρική… Οι παλαιοκλιματολόγοι διαβάζουν τα αποτυπώματα των μεγάλων καταστροφικών συμβάντων στους δακτυλίους απολιθωμένων και μη κορμών, στα ιζήματα των πυθμένων λιμνών. Ιστορίες μεγάλης δίψας είναι γραμμένες ανεξίτηλα παντού. Ομως φανερώνονται συνήθως στις κρίσεις, μόλις το ρευστό της συντήρησης του κόσμου υποχωρήσει. Οταν η στάθμη του και πάλι ανέβει, τα νερά της λησμοσύνης, όπου ξεπλένεται όλη η πρότερη αντίξοη ζωή, διαγράφουν τα αποδεικτικά των βιωμένων δραμάτων. Οπως αναφέρει ο Στάινμπεκ στα «Ανατολικά της Εδέμ», «Πάντα στα χρόνια της μεγάλης ξηρασίας οι άνθρωποι ξεχνούσαν τα χρόνια της ευημερίας, και στις καλές εποχές της βροχής λησμονούσαν τις δύσκολες άνυδρες ημέρες. Πάντα έτσι γινόταν». Οι Ηριδανοί, οι Ιλισοί, τα υδραγωγεία του κόσμου θα γεμίσουν και πάλι, και ξανά θα στεγνώσουν. Ομως η ξηρασία θα προκύπτει όλο και πιο συχνά, όλο και περισσότερο θα κρατεί. Οσο πιο επίμονα αυτή θα απειλεί τη ζωή, όσο θα οδηγεί τις κοινωνίες σε παρακμή, τόσο το νερό, το ύψιστο κοινωνικό αγαθό, θα μεταμορφώνεται και πάλι στο εξαγνιστικό καθαρτήριο ζων ύδωρ. Από ύλη προς τεχνοκρατική διαχείριση, υγρό υπό επιτήρηση, βιομηχανικό προϊόν που καταναλώνεται ανεξέλεγκτα δημιουργώντας –πέραν των περιβαλλοντικών ανεπίστρεπτων επιπτώσεων– και μια αφανή ανισότητα μεταξύ εκείνων που το σπαταλούν και όσων το στερούνται ολοκληρωτικά, θα γίνεται το λάλον στοιχείο που ζωοδοτεί. Οσο θα λιγοστεύει, θα αποκτά και πάλι την ικανότητα να καθρεφτίζει το νερό των ονείρων. Θα μετατρέπεται στο σφύζον γάργαρο κελαρυστό νερό που ξεπηδάει από τους αιώνες, στη φυσική αρχή των πάντων, των έμβιων όντων και της κίνησης, στην προϋπόθεση της ζωής, στο κατά Σαουμπέργκερ –Αυστριακό φυσιοδίφη– αίμα της γης.
Οι Νύμφες έπαψαν εδώ και χιλιετίες να κατοικούν στα ύδατα των ποταμών, των λιμνών, των κρηνών, όμως αυτά παραμένουν η αιώνια ροή του εκδηλωμένου κόσμου, ο στύλος της αστικής ζωής, της ανθρώπινης ευημερίας. Το υπενθυμίζουν τραγικά τα στεγνά ποτάμια. Οπως έλεγε η Εμιλι Ντίκινσον, «το νερό μαθαίνεται από τη δίψα».