Το επιβεβαιώνουν οι έρευνες. Ακόμη και εμείς, οι πάλαι ποτέ αμετανόητοι των ξέχειλων καροτσιών, μετακατοχικοί υπερκαταναλωτές τροφίμων, έχουμε περικόψει τις δαπάνες για φαγώσιμα, εξαιτίας της ακρίβειας που έφεραν οι κρίσεις – μεταπανδημική, ενεργειακή, πληθωριστική. Το 67% των καταναλωτών έχει περιορίσει το σχετικό κόστος (ΙΕΛΚΑ), αγοράζοντας μικρότερες ποσότητες, κυνηγώντας προσφορές και εκπτώσεις, επιλέγοντας τη φθηνότερη τροφή. Tο περιεχόμενο του καλαθιού άλλαξε. Και μαζί του η στάθμη της αγωνίας των ανθρώπων.
Συλλαμβάνουμε την ουσία των λαών από τον τρόπο που μετέχουν στη γαστριμαργία ή στη σιτοδεία. Μαρτυρούν τον πλούτο, τη φτώχεια, την τάξη, την ιστορία, τη θρησκεία, τις συνήθειες, τις προκαταλήψεις, τις παραξενιές τους. Τα προφανή αναλώσιμα που τους συντηρούν, τα φαγώσιμα στο τραπέζι, αποκαλύπτουν τον μόχθο της απόκτησής τους, την κακουχία από την έλλειψή τους. Περιγράφουν την εθιμοτυπική επιφάνεια ή το βάθος των στιγμών, αποτυπώνουν τα άγχη, τις ανησυχίες, τις σχέσεις των συνδαιτυμόνων, ό,τι εκφράζουν και ό,τι αρνούνται να αφηγηθούν, την πορεία τους μέσα στο σήμερα.
Η τροφή είναι μαγνήτης που συγκεντρώνει τους ανθρώπους σε μια εστία, στο πιο κοινό ανταλλακτήριο ιδεών και εμπειριών, δραμάτων και κωμωδιών. Ανακαλεί μνήμες, συναισθήματα, προκαλεί ενώσεις και ρήξεις. Είναι μια ύλη μετατρεπτική, ικανή να μεταβάλλει τις θέσεις των ανθρώπων, να εξάγει από αυτές καταστάσεις και νοήματα.
Ως προϋπόθεση της επιβίωσης, το φαγητό απαιτεί έναν καθημερινό χώρο και χρόνο. Η μείωση της κατανάλωσής του είναι ανελαστική. Η περικοπή του θορυβεί. Επειδή έως το τέλος Νοεμβρίου ένα νέο κύμα ανατιμήσεων θα συμπαρασύρει σε επιπλέον αυξήσεις από 10% έως και 35% περισσότερους από 800 κωδικούς προϊόντων στα σούπερ μάρκετ, επιχειρείται από το αρμόδιο υπουργείο η συγκράτηση των αυξήσεων σε 50 βασικά προϊόντα. Οχι ιδιαιτέρως ανακουφιστικό. Χρειάζεται κάτι πιο δραστικό. Δεν είναι ότι το φαγητό θα λείψει δραματικά από το μέσο νοικοκυριό. Είναι ο συμβολισμός του. Η μυθική πεμπτουσία του, η απόλυτη σύνδεσή του με τη ζωή. Οταν η γερμανική κυβέρνηση επέβαλε πλαφόν στην τιμή του γάλακτος, δεν ήταν εξαιτίας της αδυναμίας του μέσου Γερμανού να το αγοράσει, αλλά ως εχέγγυο μιας σταθερότητας ισοδύναμης με τη στοιχειώδη κανονικότητα. Η γεμάτη κατσαρόλα δεν είναι απλώς σύμβολο της ύπαρξης, είναι ο ρυθμιστής της ανθρώπινης πορείας.