Εχει νόημα να συμμετέχεις σε μια αθλητική διοργάνωση την οποία επικρίνεις; Ή θα έπρεπε να απέχεις τελείως, αφού και μόνο με την παρουσία σου νομιμοποιείς το καθεστώς που υποτίθεται ότι αμφισβητείς;
Το δίλημμα γίνεται έκδηλο καθημερινά στο Μουντιάλ: Χθες η ομάδα της Γερμανίας φωτογραφήθηκε με βουλωμένα στόματα και η υπουργός Εσωτερικών της χώρας, Νάνσι Φέζερ, φόρεσε το περιβραχιόνιο «One love» υπέρ των δικαιωμάτων των ΛΟΑΤΚΙ+ που απαγόρευσε η FIFA. Δύο τουλάχιστον ομάδες κατήγγειλαν τις πιέσεις της διεθνούς ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας, που δεν περιορίστηκαν σε απλές προειδοποιήσεις για κίτρινες κάρτες σε περίπτωση παραβίασης της ντιρεκτίβας. Η Δανία ανακοίνωσε ότι δεν πρόκειται να υποστηρίξει τον πρόεδρο της FIFA Τζάνι Ινφαντίνο, ο οποίος διεκδικεί την επανεκλογή του τον Μάρτιο του 2023. Κι ένας Ευρωπαίος καλλιτέχνης τοποθέτησε 20.000 κεράκια γύρω από ένα στάδιο στη μνήμη ισάριθμων μεταναστών εργατών που έχασαν τη ζωή τους στο Κατάρ την τελευταία δεκαετία, πολλοί εκ των οποίων για να πραγματοποιηθεί το Μουντιάλ.
Στο Κατάρ οι γυναίκες χρειάζονται άδεια από κάποιον άνδρα συγγενή – κηδεμόνα για να σπουδάσουν στο εξωτερικό ή να ταξιδέψουν, ενώ απαγορεύεται μια σειρά από συναινετικές σεξουαλικές πράξεις μεταξύ ατόμων του ιδίου φύλου. Οι μετανάστες συχνά εργάζονται σε συνθήκες σκληρής εκμετάλλευσης, ενίοτε δουλείας, και οι θάνατοι χιλιάδων εργατών δεν έχουν διερευνηθεί. Το δικαίωμα στη συνδικαλιστική οργάνωση είναι εκτός νόμου και κατά τις πρόσφατες διαδηλώσεις διαμαρτυρίας για μη καταβολή μισθών, εκατοντάδες ξένοι εργαζόμενοι συνελήφθησαν και απελάθηκαν.
Αρκούν λοιπόν όλες αυτές οι συμβολικές κινήσεις κατόπιν εορτής; Προφανώς όχι. Από την άλλη, η απομόνωση σπάνια φέρνει τα επιθυμητά αποτελέσματα. Τα αμοιβαία ψυχροπολεμικά μποϊκοτάζ των Ολυμπιακών στο παρελθόν είχαν ως αποτέλεσμα την περαιτέρω περιχαράκωση των δύο πλευρών. Και στην παρούσα φάση θα ήταν υποκριτικό για τη Γερμανία π.χ. να απόσχει από το Μουντιάλ, ένα μήνα αφότου ο καγκελάριος Ολαφ Σολτς επισκεπτόταν τη χώρα κι έκλεινε συμφωνίες για LNG. Αρα οι «φιμωμένες» πόζες και τα περιβραχιόνια είναι μια κάποια λύση. Κι ο Ινφαντίνο ας ψάχνει την ψήφο του την άνοιξη.
Στην Ελλάδα δεν αντιμετωπίσαμε καν την προαναφερθείσα πρόκληση, αφού η εθνική ομάδα δεν προκρίθηκε και μας γλίτωσε έτσι από ηθικά και υπαρξιακά ερωτήματα. Μας εκπροσώπησε όμως επάξια στη σχετική συζήτηση η ευρωβουλευτίνα του ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ Εύα Καϊλή, η οποία χαρακτήρισε το Κατάρ… «πρωτοπόρο» στα εργασιακά δικαιώματα.