Κάθε πολιτική προσωπικότητα όταν εγκαταλείπει τον μάταιο τούτο κόσμο αφήνει πίσω το έργο της και κάποιες δηλώσεις που είτε δικαιώθηκαν μέσα στον χρόνο είτε προκάλεσαν σεισμό για την αλήθεια που κόμιζαν. Μια αλήθεια ενοχλητική και προκλητική. Ο Θόδωρος Πάγκαλος άφησε και έργο και δηλώσεις. Για το έργο του θα γραφτούν πολλά, όπως βέβαια και για τις δηλώσεις του. Σταχυολογώ δύο που τις θεωρώ κορυφαίες όχι απλώς γιατί είναι τολμηρές, αλλά γιατί πρωτίστως δικαιώθηκαν.
Η πρώτη δήλωση του εκλιπόντος αφορά τη Γερμανία, την οποία στα μέσα της δεκαετίας του 1990 αποκάλεσε «οικονομικό γίγαντα, αλλά πολιτικό νάνο». Δεν έχει σημασία που τότε ζήτησε συγγνώμη. Αυτό που μετράει είναι πως τα γεγονότα τον δικαίωσαν πλήρως.
Η Γερμανία, λίγο αργότερα, για να αγοράζει φθηνή ενέργεια, δυνάμωσε οικονομικά και πολιτικά τη Ρωσία του Πούτιν. Δεν είχαν τη διορατικότητα οι γερμανικές ελίτ να αντιληφθούν τον σχεδιασμό και τις ηγεμονικές βλέψεις του για ανασύσταση, με νέα μορφή, του σοβιετικού imperium. Ο Θόδωρος Πάγκαλος –πριν από 30 χρόνια, με άλλη αφορμή– είδε πόσο ρηχή ήταν η γεωστρατηγική θεώρηση των εξελίξεων από τη γερμανική πολιτική τάξη.
Η δεύτερη δήλωσή του είναι η διάσημη πλέον «τα φάγαμε όλοι μαζί», όταν προσπαθούσε να εξηγήσει στο αγανακτισμένο πλήθος γιατί φθάσαμε στο σημείο της οικονομικής και κοινωνικής κατάρρευσης. Ηταν μια αλήθεια που πόνεσε και γι’ αυτό προκάλεσε την μήνιν όσων πίστευαν πως τα μνημόνια έφεραν την κρίση. Και αυτοί ήταν οι περισσότεροι. Ο Θόδωρος Πάγκαλος γνώριζε άριστα πώς λειτουργούσε το πελατειακό σύστημα –καθώς και ο ίδιος συμμετείχε σε αυτό– με τα δίκτυά του και τις εξυπηρετήσεις του. Ετσι, όταν αυτή η κατάσταση έφθασε στα όριά της βγήκε και έκανε τη συγκεκριμένη δήλωση που συμπεριελάμβανε και τον ίδιο.
Ενα άτομο ιδιαίτερης ευφυΐας –όπως ήταν ο εκλιπών– έχει την ικανότητα και το θάρρος, μέσα σε δέκα λέξεις, να αποκαλύπτει προφητικά αλήθειες που δεν τις βλέπει ο κοινός νους και αλήθειες που πονάνε και εξοργίζουν, διότι θίγουν τους πολλούς. Αυτούς που θεωρούν υπεύθυνους τους άλλους για όλα τα κακώς κείμενα και οι οποίοι αγανακτούν την ώρα του κοινού λογαριασμού.