Αρχει συχνά στην κοινωνική ζωή η διαστρέβλωση νοημάτων. Παράδειγμα, η «αντικοινωνική» επέλαση της ξαπλώστρας στους αιγιαλούς. Είναι άραγε ένας χαρακτηρισμός που πασχίζει να αποκαταστήσει την έννοια του αντικοινωνικού ή ένας προσδιορισμός ελαφρύς, απενοχοποιητικός; Οι περισσότεροι αντιλαμβανόμαστε ότι επιχειρείται το δεύτερο, να αποδοθεί στην καταχρηστική πρακτική καταπάτησης του δημόσιου χώρου μόνο η επιδερμική ερμηνεία του αντικοινωνικού, περισσότερο να θεωρηθεί κάτι σαν πταίσμα, και όχι εκείνο που είναι, μια σοβαρή παράβαση.
Ο,τι πλήττει την κοινωνική τάξη, ό,τι περιφρονεί τις συνθήκες της κοινής ζωής, ό,τι βλάπτει το ατομικό ή το γενικό καλό, είναι αντικοινωνικό. Και η ληστεία και η δολοφονία συγκαταλέγονται στις αντικοινωνικές συμπεριφορές, όμως ποτέ δεν τις ονομάζουμε έτσι. Τις λέμε εγκλήματα. Η αντικοινωνική συμπεριφορά, θεωρούμε, απλά μας προσβάλλει, ποδοπατάει τα δικαιώματά μας, δεν μας κλέβει, δεν μας τραυματίζει, δεν μας σκοτώνει. Λάθος. Το μπάρμπεκιου μέσα στο δάσος μπορεί να το απανθρακώσει – και ό,τι καταστρέφει το περιβάλλον, άδηλα μας δολοφονεί. Η χρήση κινητού κατά την οδήγηση ή ο κουτσαβακισμός στον δρόμο, που κατατάσσονται από τον ΚΟΚ στις αντικοινωνικές συμπεριφορές και επισύρουν κυρώσεις, ενδέχεται να σκοτώσουν. Υπάρχει μια σύγχυση σχετικά με τι θα χαρακτηρίζαμε αντικοινωνικό και τι εγκληματικό –μέγα πρόβλημα του πολιτισμού μας–, και στα πολυσυζητημένα συμβάντα πιάνουν δουλειά οι υποκειμενικές ζυγαριές και οι διαφορετικές προσεγγίσεις. Εθισμένοι στις αυτο-αθωώσεις και στα συγχωροχάρτια, έχουμε την τάση να αποφορτίζουμε τη βαρύτητα της αντικοινωνικής συμπεριφοράς – και τα παραπτώματα. Να τα υποβιβάζουμε σε αγένεια, όπως η παράκαμψη της ουράς, κουσούρι ελληνικό και αθεράπευτο. Οπως το παρκάρισμα σε ράμπες ΑμεΑ· παρελθόν το κίνημα με τα σημειώματα «Είμαι γάϊδαρος!» πάνω στα αυτοκίνητα των ασυνείδητων οδηγών, ίσως από αισθήματα ενοχής απέναντι στο συμπαθές οικόσιτο. Ο πόλεμος της πετσέτας του ενός ενάντια στην πετσέτα του άλλου είναι φρέσκια αναγωγία· εισβολείς σε κοσμοβριθείς παραλίες στρογγυλοκάθονται πάνω στα υπάρχοντα του διπλανού και τον εμβολίζουν τακτικά με τα μέλη τους – η εκκωφαντική μουσική από φορητά ηχεία κλείνει τον κύκλο της μικρής κόλασης. Είναι φερσίματα που εκπηγάζουν από τον λαβύρινθο των ακούσιων και εκούσιων διδαχών, των στρεβλών αφηγήσεων και νοοτροπιών, και δεν ρυθμίζονται με νόμους.
Οχι, δεν ενέχουν πάντοτε κίνδυνο για τον άλλο οι εαυτουλικοί θωρακισμένοι μικρόκοσμοι, η κατάχρηση της αλλότριας ανοχής. Ομως πυρπολούν συστηματικά κάθε απόπειρα εξανθρωπισμού και προόδου.