Οι αποτιμήσεις του Κώστα Σημίτη και του έργου του από συνεργάτες και φίλους του που δημοσίευσε η kathimerini.gr, με αφορμή τη χθεσινή εκδήλωση προς τιμήν του από το Ινστιτούτο Ζακ Ντελόρ, το Δίκτυο για τη Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και την Ευρώπη, και το περιοδικό Μεταρρύθμιση, παρουσιάζουν εξαιρετικό ενδιαφέρον σήμερα. Για συγκεκριμένες πτυχές του ανθρώπου, της πρωθυπουργίας του, και της πορείας του εκσυγχρονισμού, σας προτρέπω να διαβάσετε τα προαναφερθέντα άρθρα. Εδώ θέλω απλώς να σημειώσω δύο πράγματα για τον Σημίτη που ίσως αυτοί που βρίσκονταν κοντά του να θεωρούν δεδομένα και τα οποία να ενοχλούσαν πάντα όσους τον εχθρεύονταν (οι οποίοι δεν ήταν λίγοι, ούτε τότε ούτε τώρα).
Παρακολουθώντας τον από τα μέσα της δεκαετίας του ’80, ο Σημίτης μου άφησε την εντύπωση, πρώτα, ότι ήταν από τους λίγους πολιτικούς που συμπεριφέρθηκαν στους Ελληνες σαν να είναι όλοι ενήλικες· δεύτερον, ήταν και παραμένει βαθύς γνώστης των ζητημάτων που αφορούν τη χώρα – από την πορεία της στην Ευρώπη (και της Ευρώπης στον κόσμο), έως τις χρόνιες δυσλειτουργίες της Ελλάδας.
Παραμένει βαθύς γνώστης των ζητημάτων που αφορούν τη χώρα – από την πορεία της στην Ε.Ε. έως τις χρόνιες δυσλειτουργίες της.
Ισως αυτός να είναι ο λόγος που δεν απέκτησε πολλούς οπαδούς στη γενικότερη πολιτική σκηνή και κοινωνία, αλλά λίγους και εξαίρετους φίλους. Η κοινωνία μας –τουλάχιστον το κομμάτι που εκφράζεται μέσω της πολιτικής και της δημοσιογραφίας– δεν συγχωρεί όσους φαίνονται πιο έξυπνοι (και ας παραμένουν σεμνοί στα λόγια και στις πράξεις), και που φέρονται σαν να είμαστε όλοι υπεύθυνα άτομα, με ίσα δικαιώματα και ίσες υποχρεώσεις.
Συχνά φαίνεται ότι προτιμάμε οι πολιτικοί να μας συμπεριφέρονται σαν να είμαστε παιδιά – αλλά και φιλαράκια. Ετσι, ο καθένας μπορεί να αισθάνεται πιο έξυπνος από τους άλλους και ικανός να καταφέρει πράγματα εις βάρος των υπολοίπων, αφού συλλογικά βρισκόμαστε σε μια σχέση πολίτη-εξουσίας που μοιάζει με αυτή του νηπίου με μάνα που οφείλει να ενδίδει σε κάθε απαίτησή του. Επειδή αυτό το σύστημα παράγει συνεχώς δυσαρεστημένους (αυτοί που στερούνται «μέσο» για να λύσουν τα προβλήματά τους, αυτοί που βλέπουν άλλους με ισχυρότερες «άκρες», και πάει λέγοντας) λίγοι εντυπωσιάζονται θετικά από την εικόνα ενός πρωθυπουργού που καταγράφει σκέψεις σε μπλοκάκι, που μιλάει σεμνά και πιστεύει στη σοσιαλδημοκρατία. Γι’ αυτούς, ηγέτης που δεν τρομάζει εχθρούς, δεν ευνοεί φίλους, φαίνεται ανίκανος να επιβάλλει δικαιοσύνη που θα εξασφαλίσει την ισότητα. Αλλοι, πιστεύοντας ότι όποια μεταρρύθμιση πετύχει θα λειτουργήσει εις βάρος τους, βρίσκονται «απέναντι». Καθώς τόσοι ενοχλούνται από την αδυναμία ενός ανθρώπου να λύσει όλα τα προβλήματα της χώρας, ενώ άλλοι τόσοι εμποδίζουν κάθε προσπάθεια, ο δρόμος των εκσυγχρονιστών είναι πάντα δύσκολος. Ομως, η εκτίμηση γι’ αυτούς πάντα μεγαλώνει, καθώς είναι πάνω στο θετικό τους έργο που προχωράμε.