Πολλά έχουν ειπωθεί για τις δύο πολύ διαφορετικές επισκέψεις του Ταγίπ Ερντογάν στην Αθήνα, στις 7 Δεκεμβρίου του 2017 και του 2023.
Η εικόνα που εξέπεμψε ο τότε Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας –αυτή ενός θεσμικά αδύναμου πολιτειακού παράγοντα αυτοεγκλωβισμένου στην άκρη του δικού του καναπέ, στο δικό του προεδρικό μέγαρο, να απευθύνεται με σχεδόν απολογητικό ύφος στον καθήμενο στη μέση παντοδύναμο ηγέτη– έμεινε χαραγμένη στο υποσυνείδητο των Ελλήνων από ενοχλητική έως αποκαρδιωτική.
Οι επιλογές και ο όλος σχεδιασμός αποδείχθηκαν αισθητικά αλλά, καθώς η εικόνα επηρεάζει το συνολικό περιβάλλον, και ουσιαστικά ατυχή. Επιχειρώντας να «αξιοποιήσει» τη νομική του επάρκεια, ο Προκόπης Παυλόπουλος επέλεξε τον λάθος χώρο και τη λάθος στιγμή για να ικανοποιήσει το κοινό αίσθημα.
Με τον τρόπο –ρητορικό και σκηνικό– με τον οποίο επιχείρησε να αναδείξει ότι δεν τίθεται θέμα επαναδιαπραγμάτευσης της Συνθήκης της Λωζάννης, πέτυχε το αντίθετο αποτέλεσμα, προσφέροντας στον συνομιλητή του την ευκαιρία να αγορεύσει επί μακρόν και σε ζωντανή μετάδοση, προβάλλοντας όλο το πλέγμα των τουρκικών θέσεων, αμφισβητήσεων και διεκδικήσεων.
Οι διαφορές σκηνικού στο Προεδρικό Μέγαρο αλλά και στο διεθνές περιβάλλον.
Η πρωτοφανής αντιπαράθεση στο εσωτερικό του Προεδρικού Μεγάρου και κατ’ επέκταση το κλίμα έντασης που δημιουργήθηκε επιβάρυναν σημαντικά τη συνάντηση που ακολούθησε με τον τότε πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα.
Η πρόσφατη, οριοθετημένη, χρονικά και γεωγραφικά, παρουσία του κ. Ερντογάν στην Ελλάδα έδειξε ότι το πάθημα έγινε μάθημα. Η νυν Πρόεδρος περιορίσθηκε σε μια ευπρεπή θετική προσφώνηση υπέρ της ειρηνικής συνύπαρξης και συνεργασίας με σεβασμό στο διεθνές δίκαιο.
Για την πληρότητα της εικόνας, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη το τελείως διαφορετικό πλαίσιο εντός του οποίου πραγματοποιήθηκαν οι δύο επισκέψεις. Τον Δεκέμβριο του ’17 ήμασταν μόλις ενάμιση χρόνο μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα και ο Ταγίπ Ερντογάν χρέωνε στην Ελλάδα συμπεριφορά σχεδόν εχθρική και στα μάτια του αδικαιολόγητη, καθώς δεν αφορούσε κάποιο ζήτημα κυριαρχίας που να ακουμπά ελληνικά συμφέροντα και ευαισθησίες, αλλά την υπόθεση των οκτώ Τούρκων αξιωματικών που είχαν καταφύγει στη χώρα μας και κατηγορούνταν από τον Τούρκο πρόεδρο για ανάμειξη στην απόπειρα ανατροπής του.
Δεν υπάρχουν αυταπάτες. Οι θέσεις δεν άλλαξαν. Το ποτήρι έχει νερό μέχρι τη μέση, όπως είχε και τότε. Απλώς τότε το βλέπαμε «μισοάδειο», ενώ τώρα, ως απόρροια της σωστής οργάνωσης, της προσεκτικής σκηνογραφίας, αλλά –είναι αλήθεια– και ενός διεθνούς περιβάλλοντος που διευκολύνει, το βλέπουμε «μισογεμάτο». Μπορεί να γεμίσει περισσότερο; Θα φανεί στην πορεία. Σε κάθε περίπτωση, αυτό μπορεί να γίνει μόνο όταν το βλέπουμε και οι δύο μισογεμάτο παρά μισοάδειο.