Εχουν περάσει περισσότερο από δύο εβδομάδες από την άνευ προηγουμένου κρίση σε πρωθυπουργικό επίπεδο γύρω από τα «Ελγίνεια Μάρμαρα». Και ίσως είναι ώρα η οργή να δώσει τόπο στην κοινή λογική, που πρέπει να διέπει τις σχέσεις μεταξύ συμμάχων κρατών. Οχι απλώς στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, αλλά επειδή η Βρετανία μαζί με τη Γαλλία και την Αυτοκρατορική Ρωσία υπήρξαν οι βασικοί συντελεστές δημιουργίας του ελληνικού ανεξάρτητου κράτους.
Αρκούν, ωστόσο, οι ιστορικές αναδρομές στο παρελθόν. Αλλά όταν ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης υπογράφει συμφωνίες για θέματα «θετικής ατζέντας» με τον πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ενώ υφίστανται τεράστιες διαφορές επί κρισίμων ζητημάτων, δεν είναι μάλλον λογικό τα Γλυπτά του Παρθενώνα να διαταράσσουν τις σχέσεις Ηνωμένου Βασιλείου και Ελλάδος.
Ιδιωτική επίσκεψη πραγματοποίησε ο κ. Μητσοτάκης στο Λονδίνο τις τελευταίες ημέρες του Νοεμβρίου για να ομιλήσει σε επενδυτικό συνέδριο που οργάνωσε η Morgan Stanley και το Χρηματιστήριο Αθηνών. Και επιδίωξε ορθώς να αξιοποιήσει την εκεί παραμονή του προκειμένου να έχει πολιτικές συζητήσεις για θέματα κοινού ενδιαφέροντος, όπως η Γάζα, το Ουκρανικό και η μετανάστευση.
Ο Βρετανός πρωθυπουργός Ρίσι Σούνακ απεδέχθη το αίτημα, διευκρινίζοντας –δίχως να θέτει όρο δεσμευτικό– να μην περιληφθεί το θέμα των «Ελγινείων». Η ελληνική πλευρά αρνείται ότι υπήρξε τέτοια συμφωνία. Πράγμα που δείχνει απλώς μια πλημμελή προετοιμασία της συναντήσεως των δύο ηγετών.
Ερωτηθείς κατά τη συνέντευξή του στο BBC για τα Μάρμαρα, ο κ. Μητσοτάκης όφειλε να απαντήσει. Μόνον που ο τόνος που επέλεξε ήταν ιδιαίτερα υψηλός, όταν έκρινε σκόπιμο να πει πως τα Γλυπτά είχαν «ουσιαστικώς κλαπεί».
Αλλά σε μια περίοδο που ανεξαρτητοποιηθέντα πλέον κράτη διεκδικούν τους πολιτιστικούς τους θησαυρούς από τα μουσεία των πρώην αυτοκρατοριών, η αναφορά στα κλαπέντα Γλυπτά του Παρθενώνος δημιουργεί δυσάρεστες συνηχήσεις. Δεν είναι τυχαίο ότι η βρετανική κυβέρνηση χαρακτήρισε την επιστροφή των Μαρμάρων ως «επικίνδυνο ολίσθημα».
Παρεμπιπτόντως, η Μελίνα Μερκούρη έθεσε πρώτη μεν το θέμα σε επίπεδο παγκόσμιο, αλλά ο Ανδρέας Παπανδρέου ως πρωθυπουργός άφησε στην υπουργό Πολιτισμού της κυβερνήσεώς του την αποκλειστική διαχείρισή του. Ο κ. Μητσοτάκης, αντιθέτως, ανέλαβε επικεφαλής της σταυροφορίας επιστροφής των «Ελγινείων».
Εν πάση περιπτώσει, σε μια προσπάθεια αμβλύνσεως της κρίσεως που δημιουργήθηκε, ο κ. Σούνακ έστειλε τον υπουργό του επί των Εξωτερικών Ντέιβιντ Κάμερον να συναντήσει τον Ελληνα ομόλογό του. Ιδιαίτερη σημασία, συμβολική, είχε η πρωτοβουλία του βασιλέως Καρόλου Γ΄ να εμφανισθεί στη σύνοδο του Ντουμπάι φορώντας γραβάτα με σημαίες ελληνικές.
Το Στέμμα όμως ενσαρκώνει τη «μεγαλοσύνη», ενώ οι κυβερνήσεις κρίνονται στη βάση της αποτελεσματικής διαχειρίσεως των τρεχόντων. Κρίση περνά η Βρετανία, όπως και άλλες χώρες της Δύσεως. Αλλά δεν πρόκειται να σβήσει σαν λυχνάρι, όπως συνέβη με το Βασίλειο της Κομμαγηνής.
Καλή η υπερηφάνεια και προκατάληψη ως θέμα βικτωριανού αριστουργήματος. Αλλα, όμως, ισχύουν στην πολιτική. Θέματα υψίστης σημασίας επιβάλλουν την άρση της παρεξηγήσεως που ατυχώς δημιουργήθηκε.