Το πρόβλημα είναι ότι δεν είμαστε όλοι Charlie. Η ίδια μας η ανάγκη να ταυτιστούμε με τα θύματα ενός φρικτού εγκλήματος, σαν να μπορούσαμε να τα προστατεύσουμε προτάσσοντας νοερά τα στήθη μας στις σφαίρες των δολοφόνων, εκφράζει την αντίληψη ότι άλλοι δεν μοιράζονται τα αισθήματά μας. Οι δράστες έχουν άλλη ταυτότητα, άλλο λόγο να αψηφούν τον θάνατο και να εκφράζουν αλληλεγγύη· το σημείο αναφοράς τους είναι η θρησκεία. Ο δυτικός φιλελευθερισμός βασίζεται στα δικαιώματα του ατόμου που προστατεύονται από το κράτος και τους θεσμούς. Βλέπουμε ο ένας τον άλλον ως ισότιμα μέλη μιας ομάδας η οποία μας προστατεύει και μας παρέχει την ελευθερία να αναπτύξουμε τις δυνατότητές μας. Δηλώνουμε πίστη σε ένα σύστημα που ανέχεται τη διαφορετικότητα (έως ότου οι διαφορές απειλήσουν τη σταθερότητα και την ευημερία). Οσο βαθιές και αν είναι οι πεποιθήσεις μας, το μυαλό μας είναι εκπαιδευμένο να αποδέχεται την αλλαγή. Ο θρησκευτικός και ο πολιτικός φανατισμός, από την άλλη, βασίζονται στην προσήλωση στο απόλυτο. Οι πιστοί τους δεν μπορούν να αυτοσχεδιάσουν, να ανεχθούν ή να αλλάξουν ― ή θα υπομένουν ή θα αναλάβουν δράση εναντίον αυτών που απειλούν τη δική τους αντίληψη για τον κόσμο.
Ισως είναι αδύνατο για μια ανεκτική, σύγχρονη κοινωνία να αμυνθεί από τους εχθρούς της χωρίς να αλλάξει. Οταν αρχίσει η σύγκρουση, καμία πολιτική ούτε οι καλές προθέσεις μπορούν να συμβιβάσουν τη συνύπαρξη δύο πολύ διαφορετικών κόσμων. Η σφαγή στο Παρίσι θα ρίξει λάδι στη φωτιά που τρέφει εθνικιστικές δυνάμεις σε όλη την Ευρώπη, αποδυναμώνοντας ακόμη περισσότερο τα ιδεώδη της Ενωμένης Ευρώπης. Αυτό θα προκαλέσει κι άλλες ακρότητες μουσουλμάνων εξτρεμιστών. Οι μετριοπαθείς δυνάμεις θα περιθωριοποιηθούν, θέτοντας σε κίνδυνο τον πυρήνα της φιλελεύθερης κοινωνίας.
Στο παρελθόν, τέτοιες ουσιαστικές διαφορές σε κοσμοθεωρία χωρίζονταν από φυσικά και πολιτικά σύνορα. Σήμερα, διαφορετικές κοσμοθεωρίες και διαφορετικά πλαίσια ταυτότητας συνυπάρχουν μέσα σε πολλές κοινωνίες. Σύγχρονα όπλα και μέσα ενημέρωσης επιτρέπουν σε μια χούφτα φανατικών να προκαλέσει τη μέγιστη ζημιά, επηρεάζοντας τη συμπεριφορά των πολλών. Από την άλλη, τα σύγχρονα κράτη έχουν τα μέσα να παρακολουθούν τις κινήσεις και τα λόγια κάθε ατόμου, εντός και εκτός συνόρων. Οταν φουντώσουν η ανασφάλεια και η οργή, η κοινωνία θα είναι έτοιμη να ανεχθεί –στο όνομα της ασφάλειας– την παραβίαση προσωπικών ελευθεριών.
Το αποτέλεσμα θα είναι μια «μονοκαλλιέργεια», μια δικτατορία αυτών που μπορούν να ελέγξουν τη συμπεριφορά και, συνεπώς, τις σκέψεις του πληθυσμού. Είτε αυτό το καθεστώς βασίζεται στην προστασία των κεντρικών αρχών μιας θρησκευτικής ομάδας είτε μιας κοσμικής κοινωνίας, το αποτέλεσμα θα είναι ίδιο: ο απόλυτος έλεγχος του ατόμου. Η Δημοκρατία, η οποία τιθασεύει τη δύναμη της διαφορετικότητας μέσω της επιβολής της ισότητας, θα είναι αδύνατη. Ο πόλεμος που διεξάγεται δεν είναι μεταξύ της γραφίδας και του σπαθιού, ούτε μεταξύ της ανοχής και της μισαλλοδοξίας. Είναι μεταξύ της ζωής, που πηγάζει από τον άτακτο γάμο διαφορετικών δυνάμεων, και του θανάτου, που ανυπομονεί να επιβάλει στους πάντες την απολυτότητά του.