Οσοι παρακολουθούν αγώνες αυτοκινήτων ή αεροπορικές επιδείξεις, ξέρουν πως οι πιθανότητες να γίνουν θεατές θανάτου δεν είναι λίγες. Αν πηγαίνουν κ α ι γι’ αυτό, κυρίως γι’ αυτό, το ξέρει μόνο η ψυχή τους κι ο θεός της. Οσοι πάλι παρακολουθούν ταυρομαχίες σε κάποια από τις χώρες όπου η παράδοση διατηρεί ακέραια τα δικαιώματά της, όσο βλακώδη ή αιματηρά, είναι απολύτως σίγουροι ότι θα γίνουν θεατές θανάτου. Θα δουν οπωσδήποτε έναν, δύο, πέντε ταύρους, επαρκώς εξαντλημένους από ασιτία και ειδικά φάρμακα, να πεθαίνουν. «Να πεθαίνουν;» Οχι βέβαια. Οι μηχανισμοί της γλώσσας δουλεύουν αποτελεσματικά: τα ζώα δεν πεθαίνουν· ψοφάνε. Οταν καταριόμαστε «κακόν ψόφο», θέλουμε να στερήσουμε από τον «εχθρό» μας το δικαίωμα ακριβώς του θανάτου, που το αναγνωρίζουμε αποκλειστικά στα δίποδα.
Με την εξιδανίκευση των ταυρομαχιών από τη λογοτεχνία και τον κινηματογράφο, μας φαίνεται πια ηθικά αδιάφορη η μετατροπή του θανάτου σε θέαμα. Και όχι μόνο του προδιαγεγραμμένου θανάτου του ταύρου αλλά και του πιθανού θανάτου του ταυρομάχου. Συνηθίζουμε. Εξοικειωνόμαστε με αυτό που θα έπρεπε να παραμένει απολύτως ανοίκειο, προστατευμένο από το δέος και το σέβας. Και συνηθίζουμε ακόμα κι όσοι δεν έχουμε πάει ούτε μία φορά σε αρένα ή σε ράλι. Γιατί η τηλεόρασή μας, εφοδιασμένη από τους παγκόσμιους χορηγούς ειδήσεων και θεάματος, σπεύδει να δείξει και να ξαναδείξει μέχρι κόρου τη σκηνή του θανάτου, πιθανόν με το προειδοποιητικό σήμα «ακολουθούν σκληρές εικόνες»: «Ιδού το παράδοξο: Αυτή τη φορά σκοτώθηκε ο κυνηγός, όχι το θήραμα».
Το δυστύχημα των άλλων, το βίαιο τέλος τους, εξαλλάσσεται σε ευκαιρία για τους ζώντες και περιλειπόμενους πλην ελάχιστα λυπούμενους. Με την ίδια ευκολία που προβάλλονται οι σκηνοθετημένοι θάνατοι, οι ψεύτικοι, των ταινιών και των σίριαλ, προβάλλονται και οι αληθινοί, οι πραγματικοί. Οχι για να καλυφθεί κάποιο κενό πληροφόρησης αλλά για να ταϊστεί ο δαίμονας της νοσηρής περιέργειας, ίσως και της ανθρωποφαγίας, της συμβολικής έστω. Καταναλώνοντας τον εξεικονισμένο θάνατο των άλλων επικυρώνεται η δική μας ζωή, η ισχύς μας. Πριν και από τη μικρή οθόνη της τηλεόρασης, τα παιδιά τα περιλαβαίνει, προς διαπαιδαγώγηση, η ακόμα πιο μικρή εικόνα του ηλεκτρονικού τους παιχνιδιού. Εκεί, για να σπάσουν ρεκόρ και να πρωτεύσουν, πρέπει να καταπιούν αμέτρητους σκοτωμούς, τεράτων, εξωγήινων και τέλος ανθρώπων, που συνήθως τους δίνονται κτηνώδη χαρακτηριστικά, ώστε το ξεπάστρεμά τους να φαίνεται και φυσικό και δίκαιο.
Οταν φτηναίνει ο θάνατος, όταν καταντάει άσημος, φτηναίνει η ζωή. Αλλά το γένος των εμφρόνων έχει βρει μεθόδους να κανακεύει την αφροσύνη του. Στην Ισπανία λ.χ. θα σφάξουν, πάντα κατά την παράδοση, τη μάνα του ταύρου που έφταιξε (έφταιξε;) για τον σκοτωμό του ταυρομάχου. Θα καταλάβαιναν άραγε και θα δικαιολογούσαν μια τέτοια κίνηση οι προ πολιτισμού πρόγονοί μας;