Μόλις προχθές διηρωτώμην, από αυτήν εδώ τη στήλη, τι και πώς γιορτάζουν σήμερα οι Γάλλοι τη 14η Ιουλίου, σε μια Γαλλία με οξυμένα εσωτερικά, οικονομικά, κοινωνικά και πολιτικά προβλήματα, ανησυχητικά ανεβασμένα άκρα, μια Γαλλία «πληγωμένη από την ισλαμική τρομοκρατία». Και συνέβη η Νίκαια. Ανήμερα την εθνική γιορτή, τη γιορτή της δημοκρατίας στη Γαλλία που γέννησε εν πολλοίς την ιδέα της ευρωπαϊκής δημοκρατίας. Συμβολικό χτύπημα, όπως συμβολικό ήταν και το χτύπημα της 11ης Σεπτεμβρίου, στην καρδιά της παγκόσμιας, ελεύθερης οικονομίας (και στη στρατιωτική έδρα των ΗΠΑ επίσης).
Νομίζω πως σχεδόν κάθε ένα από όλα αυτά τα τρομοκρατικά χτυπήματα των φανατικών ισλαμιστών, φέρει ένα ανάγλυφο συμβολικό αποτύπωμα. Πρακτικά μιλώντας, στόχος τους είναι τα πολυσύχναστα μέρη. Δεν μένουν εκεί όμως. Μπορεί να τους αποκαλούμε σκοταδιστές, αλλά ακόμα και ο πιο τυφλός φανατικός έχει μια χονδροκομμένη αίσθηση του συμβολικού. Εάν, λοιπόν, στο Μπατακλάν ειδικά και στο Παρίσι γενικά χτύπησαν την ελευθερία (ή και την ελευθεριότητα) της καλλιτεχνικής έκφρασης στη Δύση, το πανηγύρι της ζωής που λικνίζεται με τον ρυθμό και τη μελωδία, στη Νίκαια χτύπησαν τον δυτικό ηδονισμό, τη γιορτή των αισθήσεων, τη χαλάρωση, την απόλαυση της φύσης και των γεύσεων, χτύπησαν το ευρωπαϊκό καλοκαίρι, έτσι όπως λαμπυρίζει στη Γαλλική Ριβιέρα.
Θα αρχίσουν πάλι οι «υψηλές» κριτικές για τις ευθύνες της Δύσης (αποικιοκρατία κ.λπ.). Φυσικά και υπάρχουν ιστορικές και πολιτικές ευθύνες. Στο μεταξύ όμως, πρέπει να υπερασπιστούμε τον τρόπο ζωής και τις αξίες που έχουν κατακτηθεί στη Δύση. Σε κάθε περίπτωση: το έχω ξαναγράψει και δεν έχω καμία αμφιβολία γι’ αυτό: κάποτε (και μολονότι έχει ήδη χυθεί αθώο αίμα και φοβάμαι πως θα χυθεί ακόμα περισσότερο στο κοντινό μέλλον), θα ηττηθούν, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, αργά ή γρήγορα. Καταπώς φαίνεται, αργά. Ποτέ όμως κάποιος που πολεμά για να πεθάνει δεν νικάει στο τέλος και το έχει δείξει η Ιστορία αυτό. Ποτέ κάποιος που πολεμά για τον θάνατο και όχι για τη ζωή δεν κέρδισε στο φινάλε. Και ο θρησκευτικός φανατισμός είναι μια τέτοια, πεισιθάνατη μορφή φασισμού – μάλλον, και όπως πολύ ορθά έχει ειπωθεί παλαιότερα, κάθε φασισμός είναι η ζωή που αρνείται να γεννηθεί.