Εχθροί. Παντού εχθροί. Στο μαύρο δάσος της πολιτικής ανασφάλειας, όπου μοιάζει να έχει χαθεί η κυβέρνηση, όλοι καραδοκούν για να την ανατρέψουν. Ο Σημίτης. Ο Τόμσεν. Ο Στουρνάρας. Και, βεβαίως, ο Μητσοτάκης με τη Γεννηματά.
Απ’ όλα τα σκιάχτρα αυτού του ψυχωσικού σύμπαντος, το τελευταίο με τη Γεννηματά ήταν ίσως το πιο εξωπραγματικό. Οποιος έχει παρακολουθήσει στοιχειωδώς την πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ ξέρει ότι είναι ευκολότερο να διέλθει, ας πούμε, μια καμήλα από την τρύπα της ραφίδος, παρά να έρθει σε συνωμοτική συνεννόηση η Φώφη με έναν Μητσοτάκη.
Με δεδομένη αυτή την αντιδεξιά ταυτότητα, το ραντεβού με τον πρόεδρο της Ν.Δ. σηματοδότησε την απόπειρα μιας δειλής, αλλά αισθητής επανατοποθέτησης. Δείχνοντας ότι μπορεί να συνομιλήσει με τον Κυριάκο, σε σημείο ώστε να εκδώσουν μετά τη συνάντησή τους κοινή ανακοίνωση –που, περιέργως, δεν υπονόμευσαν σε δεύτερο χρόνο με εκατέρωθεν διαρροές–, η Γεννηματά απάντησε εμμέσως στην καχυποψία ότι δεν βιάζεται να δει την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ να φεύγει. Η ισχύς αυτού του σήματος φάνηκε όχι μόνο από την αντίδραση της κυβέρνησης, αλλά και από τους υπόγειους βρυχηθμούς ιουρασικών πλασμάτων του πασοκικού οικοσυστήματος, που βρήκαν το ύφος του ραντεβού ανεπίτρεπτα συναινετικό.
Πρόκειται μάλλον για αναίτια ανησυχία. Με τη συνάντηση, η Γεννηματά διόρθωσε κάπως τις εντυπώσεις. Κατά τα άλλα, λέγεται ότι δεν έχει αλλάξει κάτι στην τακτική της. Παραμένει προσανατολισμένη στο παραδοσιακό, αριστερόστροφο κομμάτι του ΠΑΣΟΚ – του παρόντος και κυρίως του παρελθόντος ΠΑΣΟΚ. Το εκσυγχρονιστικό κομμάτι αφήνεται στις διαθέσεις των τριών πρώην υπουργών και του Ποταμιού. Σύμφωνα με την ορθόδοξη πασοκική οπτική, οι εκσυγχρονιστές είναι πολύ μικρή εκλογική λεία. Χάρη στον Μητσοτάκη, που έχει απήχηση σε αυτό το ακροατήριο, η Φώφη έχει απαλλαγεί από το δίλημμα προς τα πού να πάει. Πάει στη μεγάλη δεξαμενή των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ.
Ο πολιτικός χρόνος για την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ χωρίζεται σε δύο ημίχρονα. Το πρώτο θα διαρκέσει μέχρι τις εκλογές, στις οποίες η ήττα του ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να είναι τέτοιου εύρους ώστε να επιτρέπει ποσοστά αναζωογόνησης για το ΠΑΣΟΚ. Το δεύτερο ημίχρονο είναι το μετεκλογικό, οπότε θα συντελεστεί αυτό που στην ονειρική γλώσσα της πασοκικής λίμπιντο ονομάζεται «μεγάλη ανασύνθεση της Κεντροαριστεράς». Για να λάβουν τα όνειρα σάρκα και οστά, η προϋπόθεση είναι μία: Να μην αναγκαστεί το κόμμα να επωμιστεί κυβερνητικά βάρη. Να μπορέσει να μείνει στην αντιπολίτευση ως μείζων νεοαντιμνημονιακή στέρνα που θα συλλέγει τα απόνερα της αγανάκτησης.
Ο στόχος είναι εύκολος, αν η Ν.Δ. είναι αυτοδύναμη – έστω και οριακά. Ακόμη όμως κι αν χρειάζονται οι ψήφοι του ΠΑΣΟΚ για τον σχηματισμό κυβερνητικής πλειοψηφίας, λέγεται ότι «υπάρχουν λύσεις». Τι «λύσεις»; Ψήφος ανοχής. Κυβέρνηση μειοψηφίας. «Λύσεις» που θα απαλλάσσουν, υποτίθεται, το ΠΑΣΟΚ από το κόστος να εμφανιστεί σαν κυβερνητική «ουρά της Δεξιάς». Και ταυτόχρονα θα το προστατεύουν από την κατηγορία ότι προκαλεί δεύτερη προσφυγή στις κάλπες.
Το πόσο λύσεις είναι αυτές οι «λύσεις» μπορεί να το μετρήσει κανείς εάν αναρωτηθεί πώς ανταποκρίθηκαν οι κυβερνητικές πλειοψηφίες στους κραδασμούς της κρίσης. Αν αναρωτηθεί κατά πόσον θα είναι κυβερνήσιμη η χώρα –αυτή η χώρα– από μια κυβέρνηση που θα έχει μόνο τυπικά τη δεδηλωμένη.
Αν έχει σημασία η πασοκική μελλοντολογία, δεν είναι βέβαια για την τύχη του ίδιου του κόμματος. Ούτε μόνο για την αριθμητική της επόμενης κυβέρνησης – που είναι πιθανό να μπορέσει να είναι σταθερή και χωρίς το ΠΑΣΟΚ. Το ΠΑΣΟΚ όμως θα χρειαστεί να συμβάλει σε δύο άλλες κρίσιμες αυξημένες πλειοψηφίες: Στους 200 που θα πρέπει να αλλάξουν με άμεση ισχύ την απλή αναλογική. Και στους 180 που θα κληθούν να εκλέξουν Πρόεδρο της Δημοκρατίας στις αρχές του 2020.
Μπορεί όλα αυτά να ακούγονται πολύ μακρινά, αλλά δεν είναι. Αν οι ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ κλείσουν κακήν κακώς την αξιολόγηση, έχουν μπροστά τους χρονικό ορίζοντα καθαρό από πολιτικά γεγονότα. Γι’ αυτό και τώρα δεν διαπραγματεύονται τις περικοπές καθαυτές. Διαπραγματεύονται τον χρόνο των περικοπών. Διαπραγματεύονται τον χρόνο των επόμενων εκλογών, υπεξαιρώντας τον χρόνο της επόμενης κυβέρνησης.