Στην ΠΓΔΜ προχωρεί η διαδικασία προετοιμασίας του δημοψηφίσματος για την αποδοχή ή όχι της συμφωνίας των Πρεσπών, που θα ανοίξει τον δρόμο για την ένταξη της χώρας στο ΝΑΤΟ και θα αφαιρέσει ένα εμπόδιο από την πορεία της προς την Ε.Ε.
Στο πλαίσιο αυτό, ο πρωθυπουργός της χώρας συγκάλεσε χθες και προχθές δύο συσκέψεις των πολιτικών αρχηγών όπου εξετάσθηκαν όλες οι πτυχές της κορυφαίας αυτής δημοκρατικής διαδικασίας, από την ημερομηνία διεξαγωγής του δημοψηφίσματος, τον χαρακτήρα που θα έχει, τη σύσταση της εκλογικής επιτροπής που θα το επιβλέψει, μέχρι τη διατύπωση του ερωτήματος που θα τεθεί σε αυτό.
Στην πρώτη συμμετείχαν οι αρχηγοί και από ένα ακόμη στέλεχος, πιθανώς με γνώση περί τα εκλογικά, των κομμάτων που διαθέτουν τουλάχιστον δύο βουλευτές. Η διευρυμένη σύσκεψη ενόχλησε τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης ο οποίος αποχώρησε ζητώντας να υπάρξει και δεύτερη, με τη συμμετοχή μόνο των τεσσάρων μεγαλυτέρων κομμάτων. Ο πρωθυπουργός αποδέχθηκε το αίτημά του και συγκάλεσε νέα σύσκεψη χθες. Δεν κατέληξαν σε συμφωνία, αλλά λόγω της κρισιμότητας του ζητήματος θα ξανασυναντηθούν.
Δεν θα σταθώ στο περιεχόμενο της συμφωνίας, ούτε στο τι λένε οι πολιτικοί της γείτονος γι’ αυτήν. Ο Ζόραν Ζάεφ τη διαπραγματεύθηκε, είναι φυσικό να την υπερασπίζεται και να τη συνδέει με το ευρωατλαντικό μέλλον της χώρας του, να την ωραιοποιεί αναδεικνύοντας τα θετικά που εξασφάλισε, αποσιωπώντας τις παραχωρήσεις που έκανε. Δεν θα σταθώ ούτε στην αντίθεση της εθνικιστικής αντιπολίτευσης, που ήταν αναμενόμενη.
Θα σταθώ στην αίσθηση ότι οι ιθύνοντες της ΠΓΔΜ διαχειρίζονται ένα ευαίσθητο ζήτημα που αφορά το μέλλον τους με μεγαλύτερη σοβαρότητα από αυτή που επέδειξαν οι δικοί μας κυβερνώντες στην αντίστοιχη φάση του δικού μας κρίσιμου δημοψηφίσματος, τον Ιούλιο του ’15. Τότε που κατ’ αναλογία διακυβεύονταν το μέλλον της δικής μας χώρας, η συμμετοχή της στην Ευρωζώνη, ενδεχομένως και ο δυτικός προσανατολισμός της.
Τότε η ελληνική κυβέρνηση δεν διαβουλεύθηκε, αλλά αποφάσισε μόνη της και προκήρυξε ένα δημοψήφισμα «φαστ τρακ» μέσα σε μία εβδομάδα, διαμόρφωσε το ερώτημα με μια περίπλοκη διατύπωση 70 περίπου λέξεων με αναφορές σε τρεις διεθνείς οργανισμούς, ημερομηνίες, ακόμη και τίτλους συμφωνιών στα αγγλικά, και έφτιαξε ένα «πρωτότυπο» ψηφοδέλτιο όπου το «πατριωτικό Οχι» βρισκόταν πάνω από το «Ναι», που προφανώς θα αποτελούσε την επιλογή των απανταχού μερκελιστών.
Είναι λυπηρό -δεν μιλάμε για τη Βρετανία- αλλά η σύγκριση είναι επώδυνη. Η ΠΓΔΜ, που δεν είναι μέλος της Ε.Ε. και απέχει πολύ από το να αποτελεί πρότυπο σύγχρονης δημοκρατίας, επιδεικνύει μεγαλύτερη δημοκρατικότητα, σεβασμό στους θεσμούς και, τελικά, ωριμότητα από την Ελλάδα.