Τον λαϊκισμό, την πολιτική αντιπαλότητα και την αδυναμία συναινέσεων θεωρεί ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας τις βασικές αιτίες για τη μεγάλη ένταση και διάρκεια της ελληνικής κρίσης και ως την πλέον χαρακτηριστική έκφραση αυτών των πρακτικών επικαλείται την αποτυχία εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας στο τέλος του 2014 και το πρώτο εξάμηνο της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ.
«Η μεγαλύτερη εκδήλωση της πολιτικής αντιπαλότητας και της πόλωσης», είπε χθες ο κεντρικός τραπεζίτης, σε ομιλία του στο 87th International Atlantic Economic Conference, στην Αθήνα, «ήταν η αποτυχία εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας στο τέλος του 2014, η οποία οδήγησε σε πρόωρες εκλογές το 2015 και στις ατυχείς διαπραγματεύσεις του πρώτου μισού του 2015.
Αυτά με τη σειρά τους οδήγησαν στην υπογραφή του τρίτου προγράμματος προσαρμογής, στους ελέγχους στην κίνηση κεφαλαίων, σε άλλον έναν γύρο ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών και δύο χρόνια οικονομικής στασιμότητας».
Ως άλλους παράγοντες που εξηγούν το βάθος και τη διάρκεια της κρίσης ο κ. Στουρνάρας ανέφερε μεταξύ άλλων: το μεγάλο μέγεθος των δημοσιονομικών ανισορροπιών που απαίτησαν άνευ προηγουμένου προσαρμογή, τα λάθη στους δημοσιονομικούς πολλαπλασιαστές, την υποβάθμιση των μεταρρυθμίσεων σε σύγκριση με τα δημοσιονομικά μέτρα, τη μεγαλύτερη από την υπολογισθείσα υποχώρηση των μισθών, η οποία επέτεινε την ύφεση, το μεγαλύτερο από τις εκτιμήσεις πρόβλημα των κόκκινων δανείων. Ευθύνες απέδωσε και στους εταίρους που καθυστέρησαν να προχωρήσουν στα μέτρα ελάφρυνσης χρέους, τα οποία είχαν αποφασιστεί από το 2012, ενώ σημείωσε και την έλλειψη εργαλείων στην Ευρωζώνη για την αποτροπή της κρίσης, όταν αυτή ξέσπασε. Πρόσθεσε δε ότι, αντ’ αυτού, η ΕΚΤ παρενέβη για να ελέγξει τον κίνδυνο διάχυσης στην υπόλοιπη Ευρωζώνη.
Τη μείωση του στόχου των πρωτογενών πλεονασμάτων για την περίοδο έως το 2022, στο 2% του ΑΕΠ από 3,5% του ΑΕΠ που είναι σήμερα, πρότεινε εξάλλου ο κ. Στουρνάρας για την αντιμετώπιση των προκλήσεων που παραμένουν, παρά την πρόοδο που έχει σημειώσει η ελληνική οικονομία τα τελευταία χρόνια.
«Η διατήρηση μεγάλων πρωτογενών πλεονασμάτων για παρατεταμένη περίοδο (π.χ. 3,5% του ΑΕΠ έως το 2022) επιδρά αρνητικά στην αύξηση του ΑΕΠ. Το περιοριστικό αποτέλεσμα των μεγάλων πρωτογενών πλεονασμάτων είναι ακόμη πιο έντονο όταν αυτή συνοδεύεται από πολύ υψηλή φορολογία, η οποία ενισχύει τον άτυπο τομέα της οικονομίας».
Η «συνταγή» που εισηγήθηκε ο κ. Στουρνάρας, ο οποίος θα παρουσιάσει τη Δευτέρα στη γενική συνέλευση της τράπεζας και την έκθεση του διοικητή για το 2018, προβλέπει επίσης χαμηλότερους φορολογικούς συντελεστές, αλλά και ανεξάρτητους θεσμούς και ταχύτερη απονομή δικαιοσύνης. Συγκεκριμένα, ο «δεκάλογος Στουρνάρα» για μια ταχύτερη ανάπτυξη περιλαμβάνει:
• Εφαρμογή των λύσεων τόσο της Τράπεζας της Ελλάδος όσο και του υπουργείου Οικονομικών για τη μείωση των κόκκινων δανείων.
• Αλλαγή του μείγματος δημοσιονομικής πολιτικής, με μείωση των φορολογικών συντελεστών και υψηλότερες επενδύσεις για τόνωση της ανάπτυξης.
• Εφαρμογή όλων των μεταρρυθμίσεων (περιλαμβανομένων αυτών που συμφωνήθηκαν στο πλαίσιο της ενισχυμένης μεταπρογραμματικής εποπτείας).
• Διεύρυνση της συνεργασίας Δημοσίου – ιδιωτικού τομέα.
• Βελτίωση της ποιότητας και διασφάλιση της ανεξαρτησίας των δημόσιων θεσμών.
• Εφαρμογή μιας πιο επικεντρωμένης πολιτικής για την προσέλκυση άμεσων ξένων επενδύσεων, μειώνοντας το φορολογικό βάρος, βελτιώνοντας την αποτελεσματικότητα της δημόσιας διοίκησης και απομακρύνοντας τα αντικίνητρα, όπως η γραφειοκρατία.
• Διατήρηση της ευελιξίας στην αγορά εργασίας.
• Ενίσχυση του αποκαλούμενου «τριγώνου της γνώσης», δηλαδή εκπαίδευσης, έρευνας και καινοτομίας.
• Στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.