ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ-ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Την ανάγκη να κινηθούν από κοινού για τη δημιουργία ενός πανευρωπαϊκού πιστοποιητικού εμβολιασμού, ώστε να μη γίνει αυτό από την Google ή την Apple, τόνισε στους ηγέτες των «27» η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», μιλώντας στην τηλεδιάσκεψη κορυφής για τον συντονισμό στην αντιμετώπιση της πανδημίας, η κ. Φον ντερ Λάιεν είπε ότι οι δύο αμερικανικοί τεχνολογικοί κολοσσοί έχουν ήδη προσεγγίσει τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) για να αναλάβουν σχετική πρωτοβουλία και ανέδειξε πόσο προβληματικό θα ήταν τα προσωπικά υγειονομικά δεδομένα των Ευρωπαίων να δοθούν στις εταιρείες αυτές. Η πρόεδρος της Κομισιόν έδωσε ένα χρονοδιάγραμμα 3-4 μηνών για να ολοκληρωθεί τεχνικά το έργο αμοιβαίας αναγνώρισης των εθνικών πιστοποιητικών των κρατών-μελών.
Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε στη δική του παρέμβαση ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Ο πρωθυπουργός τόνισε ότι τα νεότερα επιστημονικά δεδομένα πιστοποιούν την υψηλή αποτελεσματικότητα των εμβολίων και είπε ότι συμφωνεί με την πρόεδρο της Κομισιόν για το πιστοποιητικό: «Αν δεν το κάνουμε εμείς, θα το κάνει κάποιος άλλος… πιθανότατα οι μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες». Ο κ. Μητσοτάκης ξεκαθάρισε ξανά ότι το πιστοποιητικό δεν θα ισοδυναμεί με υγειονομικό διαβατήριο, αλλά θα ανοίγει μια «λωρίδα ταχείας κυκλοφορίας» για τις μετακινήσεις, παρακάμπτοντας τα διαγνωστικά τεστ και την υποχρεωτική καραντίνα.
Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες της «Κ», η Γερμανίδα καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ ανέφερε ότι η Γερμανία έχει ξεκινήσει τη διαδικασία κατάρτισης του εθνικού της πιστοποιητικού, καλωσόρισε το χρονοδιάγραμμα που παρουσίασε η κ. Φον ντερ Λάιεν και εξέφρασε την ελπίδα να αρχίσουν σύντομα οι Γερμανοί να ταξιδεύουν ξανά στο εξωτερικό. Εθεσε επίσης το ερώτημα αν το πανευρωπαϊκό πιστοποιητικό θα αναγνωρίζει μόνο εμβόλια που έχουν εγκριθεί από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων.
Αρνητικός παραμένει, ωστόσο, ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν. Στη δική του παρέμβαση, ο κ. Μακρόν ανέφερε ότι παραμένει άγνωστη η διάρκεια της ανοσίας που παρέχουν τα εμβόλια και ο βαθμός στον οποίο αποτρέπουν τη μετάδοση του ιού. Αναφέρθηκε επίσης σε νομικές και δεοντολογικές ενστάσεις, μεταξύ άλλων σχετικές με τα προσωπικά δεδομένα.
Η ελληνική πλευρά επέμεινε να περιληφθεί φράση για «κοινή προσέγγιση στο πιστοποιητικό εμβολιασμού» στο κείμενο της δήλωσης που υιοθέτησαν οι «27», σύμφωνα με διπλωματικές πηγές. Η Ελλάδα και άλλες χώρες του Νότου (Ισπανία, Μάλτα, Κύπρος) πιέζουν να προχωρήσει το ζήτημα πριν από την έναρξη της τουριστικής περιόδου. Τη λογική αυτή στηρίζουν επίσης η Δανία και η Εσθονία.
Στην τηλεδιάσκεψη, κατά τα άλλα, κυριάρχησαν η αύξηση της παραγωγής των εμβολίων· οι μεταλλάξεις και ο βέλτιστος τρόπος αντιμετώπισής τους· ο περιορισμός στις μετακινήσεις εντός Σένγκεν· και η αλληλεγγύη προς τρίτες χώρες, με διμερείς δωρεές ή μέσω του μηχανισμού Covax.
Στην κοινή δήλωση, κατόπιν γερμανικής επιμονής, αναφέρεται ότι «οι μη ζωτικές μετακινήσεις πρέπει να περιοριστούν», ακόμα και εντός της Ε.Ε., όσο το επιβάλλουν τα επιδημιολογικά δεδομένα. Ωστόσο –όπως αναφέρεται επίσης– οι περιορισμοί αυτοί πρέπει να τηρούν τις αρχές της «αναλογικότητας και της μη διάκρισης» και να διαφυλάσσουν την «απρόσκοπτη ροή αγαθών και υπηρεσιών και τις πράσινες λωρίδες για εμπόριο».
Σχετικά με την αύξηση της παραγωγής εμβολίων, εξετάζεται η διεύρυνση των μονάδων παραγωγής στην Ε.Ε. Αυτό ωστόσο είναι μια χρονοβόρος διαδικασία, οπότε παράλληλα γίνονται συζητήσεις για αύξηση των εισαγωγών από τρίτες χώρες, ειδικά με την Ινδία. Η άρση της προστασίας των πατεντών θεωρείται στις Βρυξέλλες ότι δεν θα βοηθήσει – οι ελλείψεις αφορούν την ίδια την παραγωγή (πρώτες ύλες, εξαρτήματα κ.ο.κ.).
Το θέμα των μεταλλάξεων αναμένεται να επανέλθει δριμύτερο το φθινόπωρο, με την Επιτροπή να ανησυχεί για το γεγονός ότι η γενετική παρακολούθηση απέχει σημαντικά ακόμα από το 5% των θετικών δειγμάτων. Σχετικά με την έγκριση των τροποποιημένων σκευασμάτων, αναμένεται ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων να εκδώσει καθοδηγητικές γραμμές για fast-track διαδικασίες την ερχόμενη εβδομάδα.