ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ-ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Τη δέσμευσή τους να ενισχύσουν την ικανότητα της Ενωσης να δρα αυτόνομα και την προσήλωσή τους στην επιδίωξη να αναλάβει το μπλοκ αυξημένες ευθύνες για την ασφάλειά του εξέφρασαν την Παρασκευή τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. Τα συμπεράσματα αυτά περιλαμβάνονται στην κοινή δήλωση που εξέδωσαν μετά τη λήξη της χθεσινής τηλεδιάσκεψης κορυφής, που εστιάστηκε σε θέματα άμυνας και ασφάλειας – την πρώτη με αυτή τη θεματολογία από τον Δεκέμβριο του 2018.
Οπως αναφέρεται στην κοινή δήλωση, η Ε.Ε. προτίθεται να ενισχύσει την επιχειρησιακή της δραστηριότητα (πολιτική και στρατιωτική), μεταξύ άλλων με την ταχεία ενεργοποίηση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Ειρήνης· να προωθήσει πιο ενεργά την αμυντική συνεργασία ανάμεσα στα κράτη-μέλη, μέσω της Μόνιμης Διαρθρωμένης Συνεργασίας (PESCO) και άλλων προγραμμάτων· να αναβαθμίσει τις τεχνολογικές και βιομηχανικές της δυνατότητες στην άμυνα· και να διασφαλίσει την ασφαλή πρόσβαση των Ευρωπαίων στα παγκόσμια κοινά (μεταξύ των οποίων ο κυβερνοχώρος, η θάλασσα και το Διάστημα). Η πρόεδρος της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν –η οποία γνωρίζει τα θέματα αυτά ως πρώην υπουργός Αμυνας της Γερμανίας– δήλωσε στη συνέντευξη Τύπου ότι θεωρεί από τα μεγάλα μειονεκτήματα της Ε.Ε. τον κατακερματισμό και την έλλειψη διαλειτουργικότητας των αμυντικών συστημάτων των κρατών-μελών.
Στη δική του παρέμβαση, ο Κυριάκος Μητσοτάκης υποστήριξε τη στρατηγική για την αύξηση των δυνατοτήτων της Ε.Ε. να ενεργεί αυτόνομα για την αντιμετώπιση τόσο των παραδοσιακών απειλών ασφαλείας όσο και των νέων προκλήσεων (κυβερνοασφάλεια, υβριδικές απειλές).
Η κοινή δήλωση αναφέρεται και στη δέσμευση της Ε.Ε. για στενή συνεργασία με το ΝΑΤΟ, ο γενικός γραμματέας του οποίου, Γενς Στόλτενμπεργκ, συμμετείχε στη συνεδρίαση χθες το πρωί. Η Ε.Ε. είναι χωρισμένη σε δύο στρατόπεδα σχετικά με το ζήτημα αυτό, με το ένα να θεωρεί ότι η ασφάλεια της Ευρώπης πρέπει να συνεχίσει να βασίζεται στο ΝΑΤΟ και το άλλο να τονίζει την ανάγκη αυτονόμησης των αμυντικών δυνατοτήτων της Ε.Ε. Ο άτυπος ηγέτης του δεύτερου στρατοπέδου μάλιστα, ο Εμανουέλ Μακρόν, έχει φτάσει στο σημείο να μιλήσει για τον «εγκεφαλικό θάνατο» του ΝΑΤΟ.
«Μια πιο ισχυρή Ευρώπη σημαίνει ένα πιο ισχυρό ΝΑΤΟ», δήλωσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, στη συνέντευξη Τύπου, επιχειρώντας να συμφιλιώσει τις δύο προσεγγίσεις. Από την πλευρά της, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν σημείωσε ότι η Ε.Ε. εμπλέκεται σε αποστολές σταθεροποίησης ευρύτερες από το πεδίο δράσης του ΝΑΤΟ και πρέπει να είναι προετοιμασμένη γι’ αυτές. Ο κ. Μητσοτάκης συμφώνησε στην ανάγκη συνεργασίας της Ε.Ε. με το ΝΑΤΟ σύμφωνα με τις αρχές και τις διαδικασίες που προβλέπουν οι καταστατικές συνθήκες των δύο οργανισμών, συμπεριλαμβανομένης της αρχής της καλής γειτονίας που πρέπει να διέπει τις σχέσεις μεταξύ των συμμάχων.
Σύμφωνα με αξιωματούχο της Ε.Ε., οι δύο πλευρές επαναβεβαίωσαν τη στρατηγική σημασία της σχέσης τους και συμφώνησαν πως η νέα διοίκηση στην Ουάσιγκτον δημιουργεί προοπτικές αναθέρμανσης των διατλαντικών σχέσεων. Ειδικότερα, Ε.Ε. και ΝΑΤΟ συμφώνησαν να συνεργαστούν στην ενίσχυση της κινητικότητας των ενόπλων δυνάμεων των μελών τους, στην κυβερνοασφάλεια και στην αντιμετώπιση υβριδικών απειλών, αλλά και στις προκλήσεις στην άμεση περιοχή τους.