Παρά το τελευταίο «φάλτσο» με τον Γιώργο Κατρούγκαλο, στον ΣΥΡΙΖΑ αντιμετωπίζουν τη σημερινή ημέρα με αισιοδοξία. Υπήρξαν πολλά απρόοπτα, άλλωστε, σε αυτή την τετράχρονη πορεία στην αξιωματική αντιπολίτευση και αρκετές ιδιαίτερες εσωκομματικές καταστάσεις, που κλήθηκε να αντιμετωπίσει ο Αλέξης Τσίπρας. Oλες δυσκόλεψαν το έργο του. Ακόμη και για την προοδευτική διακυβέρνηση διατυπώθηκαν διάφορες απόψεις, κυρίως για το κατά πόσον πρέπει να επεκταθεί στον χώρο του Κέντρου αλλά και πέρα από αυτό. Το συνέδριο του 2022 έλυσε τα περισσότερα ζητήματα και ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ ανακηρύχθηκε ο απόλυτος κυρίαρχος του παιχνιδιού.
Το αφήγημα της προοδευτικής διακυβέρνησης δεν «χτίστηκε» τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Πηγαίνει πίσω στον Ιούλιο του 2016, όταν ο ΣΥΡΙΖΑ ψήφισε την απλή αναλογική. Δεν κατάφερε να την εφαρμόσει στις εκλογές του 2019, καθώς δεν πέτυχε την αυξημένη πλειοψηφία των 2/3. Με 179 «ναι» από τους δικούς του βουλευτές και από κόμματα, τους ΑΝΕΛ, το ΚΚΕ και την Ενωση Κεντρώων, ξεκίνησε να μιλάει για τη σημασία συγκρότησης συμμαχικών κυβερνήσεων, που δεν θα προκύπτουν μόνο μετά από κάποιο πολιτικό ή εκλογικό αδιέξοδο. Αρκετοί εκείνη την περίοδο υποστήριξαν πως η δημοσκοπική καθίζηση της κυβέρνησης ήταν ο λόγος που ο Αλέξης Τσίπρας προχώρησε στην ψήφιση του νέου εκλογικού συστήματος. Το ΠΑΣΟΚ δεν είχε συνταχθεί στη γραμμή της απλής αναλογικής και αυτό ήταν η αφορμή για ένα σκληρό «τζαρτζάρισμα». Εξαιτίας του μνημονίου και της εξάρτησης της χώρας από τους δανειστές, ο ΣΥΡΙΖΑ λίγα πράγματα μπορούσε να περάσει από τις δικές του πολιτικές. Η θέσπιση της απλής αναλογικής ήταν μια δέσμευση και πάγια θέση του κόμματος, με την οποία επιχείρησε να βάλει μια «αριστερή σφραγίδα» στην περίοδο διακυβέρνησής του.
Το μήνυμα θόλωσε πρώτα με την κυβέρνηση των ηττημένων, μετά με την κυβέρνηση ανοχής και τελευταία με την κυβέρνηση ειδικού σκοπού.
Τα πολιτικά δεδομένα ήταν εντελώς διαφορετικά πριν από επτά χρόνια. Η αείμνηστη Φώφη Γεννηματά, σχετικά νέα πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, κρατούσε ξεκάθαρες αποστάσεις από τον ΣΥΡΙΖΑ, παρ’ όλα αυτά στην Κουμουνδούρου την έβλεπαν ως έναν εν δυνάμει εταίρο, που μάλιστα θα μπορούσε να μαζέψει ένα σημαντικό κομμάτι του Κέντρου από τη Νέα Δημοκρατία. Κανείς δεν φανταζόταν πως ο Γιάνης Βαρουφάκης με την αντιμνημονιακή ρητορική του θα έμπαινε στη Βουλή και θα γινόταν ένας από τους «ρυθμιστές» της προοδευτικής διακυβέρνησης.
Τι έλειπε από τον ΣΥΡΙΖΑ αυτά τα τέσσερα χρόνια; Η σιγουριά της κυβερνησιμότητας. Αυτό που προέτασσε συνεχώς η Νέα Δημοκρατία δείχνοντας πως δεν έχει ανάγκη άλλες δυνάμεις για να εκπονήσει το πρόγραμμά της. Με αυτό το αφήγημα κέρδισε, άλλωστε, τις εκλογές του Ιανουαρίου του 2015. Αν σε εκείνη την εκλογική αναμέτρηση ο Αλέξης Τσίπρας διέθετε περισσότερους από 149 βουλευτές, «θα έριχνε το βλέμμα του» στον Πάνο Καμμένο; Λίγοι το πιστεύουν αυτό. Η απλή αναλογική άλλαξε τα δεδομένα. Επέβαλε την αναζήτηση συμμαχιών. Και κάπως έτσι ξεκίνησε ένα συνεχές «φλερτ» με το ΚΙΝΑΛ και μετέπειτα με το ΠΑΣΟΚ του Νίκου Ανδρουλάκη. Χωρίς, όμως, ανταπόκριση που έως ένα μεγάλο βαθμό ήταν αναμενόμενο. «Κλείσιμο ματιού» υπήρξε και προς το ΜέΡΑ25, κυρίως από την αριστερή πτέρυγα του κόμματος, μέχρι που η πρόσφατη επαναφορά του «μπαμπούλα» του νομίσματος και του 2015 έκοψαν κάθε δεσμό. Το ΚΚΕ δεν άφησε ποτέ κανένα περιθώριο και στην τωρινή προεκλογική περίοδο επιτέθηκε πολύ σκληρά στην Κουμουνδούρου.
Συζήτηση για το αν ο ΣΥΡΙΖΑ «εγκλωβίστηκε» στην απλή αναλογική που ψήφισε δεν έχει γίνει στην Κουμουνδούρου. Και δύσκολα θα ανοίξει μια τέτοια κουβέντα, όποιο κι αν είναι το αποτέλεσμα. Γιατί απλώς δεν θα βρεθεί στέλεχος που να πιστεύει πως ήταν μια λανθασμένη επιλογή. Παρά το γεγονός πως δεν υπήρξε ανταπόκριση για συμπόρευση από καμία πολιτική δύναμη. Η απουσία πιθανού εταίρου ενδεχομένως να ήταν και ο λόγος που το μήνυμα ακόμη και λίγο πριν από τις κάλπες θόλωσε. Πρώτα με την κυβέρνηση των ηττημένων, μετά με την κυβέρνηση ανοχής και τελευταία με την κυβέρνηση ειδικού σκοπού.