«Το θέμα Κατρούγκαλου ήταν το δραματικό γεγονός που καθόρισε τις εκλογές», λέει στην «Καθημερινή» ο εκλογικός αναλυτής Ανδρέας Δρυμιώτης εξηγώντας το πώς διαμορφώθηκε το αποτέλεσμα – ιδίως το γεγονός ότι η Ν.Δ. κέρδισε υπερδιπλάσιο ποσοστό του ΣΥΡΙΖΑ, κάτι που δεν προέβλεψαν οι δημοσκοπήσεις. Στην τελευταία συγκεντρωτική δημοσκόπηση που παρουσίασε η ΕΡΤ την περασμένη Παρασκευή η διαφορά Ν.Δ. – ΣΥΡΙΖΑ κυμαινόταν περίπου στις 6 μονάδες, ενώ το ΠΑΣΟΚ βρισκόταν κάτω από το 10%. Ομως η δήλωση του πρώην υπουργού Εργασίας ότι ο ΣΥΡΙΖΑ σχεδιάζει να επαναφέρει στο 20% τις ασφαλιστικές εισφορές λειτούργησε καταλυτικά τα τελευταία τρία 24ωρα πριν από την κάλπη σε δύο επίπεδα. Πρώτον, προκάλεσε άμεση μετακίνηση από τον ΣΥΡΙΖΑ στη Ν.Δ. (αλλά και προς το ΠΑΣΟΚ) και, δεύτερον, ώθησε μεγάλο κομμάτι των αναποφάσιστων να επιλέξει Ν.Δ. «Η διαχείριση του θέματος Κατρούγκαλου ήταν χειρότερη από την ουσία του ζητήματος», προσθέτει ο κ. Δρυμιώτης, εξηγώντας ότι η εσπευσμένη καθαίρεσή του από το ψηφοδέλτιο ενίσχυσε την καχυποψία των πολιτών ότι υπάρχει διπλό πρόγραμμα, διπλή γλώσσα και κρυφή ατζέντα στην Κουμουνδούρου. «Επαιξε ρόλο επίσης ότι το “λάθος” έγινε την τελευταία στιγμή, δεν υπήρχε χρόνος για να χωνευτεί και να ξεχαστεί, όπως συνέβη με άλλα θέματα», προσθέτει ο κ. Δρυμιώτης.
Καθαρή νίκη
Οι πληροφορίες για καθαρή νίκη της Νέας Δημοκρατίας και για υποχώρηση του ΣΥΡΙΖΑ αρκετά κάτω από το 30% (έλαβε 31,53% στις εθνικές εκλογές του 2019) είχαν κυκλοφορήσει από το μεσημέρι της Κυριακής στα επιτελεία των κομμάτων. Στον ΣΥΡΙΖΑ η αίσθηση μιας βαριάς ήττας, που είχε εγκαθιδρυθεί από τις αρχές της εβδομάδας, εξελίχθηκε σε βεβαιότητα. Στη Χαριλάου Τρικούπη το κλίμα ήταν τόσο χαρμόσυνο που αν κάποιος παρατηρητής δεν γνώριζε τη συνολική εικόνα, θα μπορούσε να μείνει με την εντύπωση ότι το κόμμα κέρδισε τις εκλογές. Η αύξηση του ποσοστού του ΠΑΣΟΚ σε σχέση με τις εκλογές του 2019 (8,1%) ερμηνεύεται ως επιτυχία της ηγεσίας Ανδρουλάκη.
«Η διαχείριση του θέματος ήταν χει- ρότερη από την ουσία του ζητήματος», εξηγεί ο εκλογικός αναλυτής Ανδρέας Δρυμιώτης.
Καθίζηση
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, στο αρχικό δείγμα του exit poll υπήρχαν στοιχεία που έδειχναν καθίζηση του ΣΥΡΙΖΑ κοντά στο 20%, αλλά υπήρξε διαφωνία μεταξύ των εκπροσώπων των έξι εταιρειών για το κατά πόσον τα στοιχεία αυτά απέδιδαν την πραγματικότητα ή ήταν αποτέλεσμα τυχαιότητας του δείγματος που θα έπρεπε να «σταθμιστεί» σωστότερα. Τελικώς επελέγη να αποφευχθεί η αποδοχή μιας τόσο παρακινδυνευμένης πρόβλεψης, η οποία θα προκαλούσε μεγάλες πολιτικές αντιδράσεις. Παρά ταύτα, η διαφορά 20 μονάδων, που δεν έχει παρατηρηθεί ποτέ σε εκλογές μετά το 1974, αποδείχθηκε απολύτως πραγματική.
Στο exit poll που πραγματοποιήθηκε από κοινού από τις εταιρείες Alco, Marc, Metron Analysis, MRB, Pulse και GPO, στο 80% του δείγματος τα κόμματα έλαβαν αρχικά τα εξής ποσοστά: Ν.Δ.: 36%-40%, ΣΥΡΙΖΑ: 25%-29%, ΠΑΣΟΚ: 9,5%-12,5%, ΚΚΕ: 6%-8%, Ελληνική Λύση: 3,5%-5,5%, ΜέΡΑ25: 2,5%-4,5%, Πλεύση Ελευθερίας: 2,2%-4,2%. Στη συνέχεια, μέσα στην επόμενη ώρα, καθώς άρχισε η συγκέντρωση των πραγματικών αποτελεσμάτων, η πρόβλεψη του exit poll αναθεωρήθηκε ως εξής: Ν.Δ.: 37,5%-41%, ΣΥΡΙΖΑ: 23,5%-27,8%, ΠΑΣΟΚ: 11,5%-12,5%, ΚΚΕ: 6,5%-7,5%, Ελληνική Λύση: 4,3%-5,3% και ΜέΡΑ25, Πλεύση Ελευθερίας και ΝΙΚΗ στο όριο της εισόδου στη Βουλή. Τελικά, τα τρία μικρά κόμματα δεν πέρασαν τα κατώφλι του Κοινοβουλίου. Παράλληλα, η Ν.Δ. σημείωσε τη μεγαλύτερη νίκη μετά το 1974, ο ΣΥΡΙΖΑ τη μεγαλύτερη ήττα μετά το 2009 και το ΠΑΣΟΚ επέστρεψε σε διψήφιο ποσοστό για πρώτη φορά μετά το 2012.