Σαφής εικόνα για τους επιχειρησιακούς σχεδιασμούς του Ισραήλ και ειδικότερα αναφορικά με το «μεγάλο ερώτημα», δηλαδή τον χρόνο έναρξης της χερσαίας εισβολής στη Λωρίδα της Γάζας, δεν υπάρχει. Εξάλλου είναι αμφίβολο εάν οι τελικές αποφάσεις έχουν ληφθεί. Ομως, η επίσκεψη – αστραπή που πραγματοποίησαν την περασμένη Δευτέρα ο πρωθυπουργός Κυρ. Μητσοτάκης και η ελληνική αντιπροσωπεία στην Ιερουσαλήμ ήταν ιδιαίτερα χρήσιμη –όχι μόνο σε επίπεδο συμβολισμών–, καθώς οδήγησε σε δύο βασικά συμπεράσματα: πρώτον, το Ισραήλ θα προχωρήσει με τη στρατιωτική επέμβαση, ανεξαρτήτως της έκβασης της υπόθεσης των ομήρων και μάλιστα προετοιμάζεται για επιχειρήσεις μακράς διαρκείας. Δεύτερον, κεντρικός στόχος είναι «να τελειώσει η Χαμάς από τη Λωρίδα της Γάζας», καθώς, όπως επισημάνθηκε κατά τη συνάντηση, «από την πρόσφατη επίθεση διαπιστώθηκε πως μόνο έτσι μπορεί να θεωρείται δεδομένη η ασφάλεια των Ισραηλινών πολιτών».
Με άλλα λόγια, δεν έγινε κάποια αναφορά σε ευρύτερους σχεδιασμούς που αφορούν τη Δυτική Οχθη, την Παλαιστινιακή Αρχή ή τη Χεζμπολάχ, όπως επίσης δεν «ζητήθηκε» κάτι από την Αθήνα πέραν της συνέχισης της στήριξης, που από την πρώτη στιγμή της επίθεσης έχει επιδείξει, όπως αναγνώρισε ο Μπ. Νετανιάχου, έναντι του Ισραήλ.
Η ελληνική πλευρά, αντιθέτως, έβαλε στο τραπέζι την προοπτική να μετέχει στις αποστολές ανθρωπιστικής βοήθειας προς τη Γάζα τόσο διμερώς όσο και μέσω διεθνών οργανισμών. Πάντως, η επίσκεψη του κ. Μητσοτάκη και των κ. Γεραπετρίτη, Παπασταύρου και Αννας-Μαρίας Μπούρα στο Ισραήλ δεν μετέβαλε την ιεράρχηση των ανησυχιών της Αθήνας με αφορμή την ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή: στην κορυφή της λίστας βρίσκεται το μεταναστευτικό, καθώς εκτιμάται πως αργά ή γρήγορα θα υπάρξει «έξοδος» των Παλαιστινίων προς την Ευρώπη, που μένει να αποδειχθεί εάν και πόσο θα επηρεάσει την Ελλάδα.
Δεύτερο στοιχείο προβληματισμού είναι η οικονομία, με μια πιθανή βίαιη αντίδραση των αγορών και έκρηξη των τιμών ενέργειας. Αντιθέτως, πιο χαμηλά στη λίστα βρίσκονται η εσωτερική ασφάλεια και οι φόβοι τρομοκρατικών πληγμάτων, καθώς η Ελλάδα είναι μικρή χώρα και έχει διατηρήσει «ισορροπημένη» στάση στην εν εξελίξει σύγκρουση.
Μετρώντας την τύχη της «Ομπρέλας»
Μετά την περιδίνηση διαρκείας του ΣΥΡΙΖΑ και τον ανοικτό πόλεμο μεταξύ Κασσελάκη και «Ομπρέλας», η αποχώρηση σειράς στελεχών από την Κουμουνδούρου και η δημιουργία νέου κόμματος έχουν ουσιαστικά προεξοφληθεί. Υπάρχει όμως χώρος στην πολιτική σκηνή για ένα ακόμη «αριστερόστροφο» κόμμα που δεν θα παλεύει απλώς με το όριο του 3% για την είσοδο στη Βουλή; Το καλό νέο για την «Ομπρέλα», που βρίσκεται κοντά στην πόρτα της εξόδου, είναι πως διαθέτει «αναγνωρίσιμα» στελέχη, που μπορούν να απευθυνθούν σε ένα ευρύτερο ακροατήριο. Δεν θα σχηματιστεί δηλαδή ένα αρχηγικό με «μονοπρόσωπη» βιτρίνα κόμμα, όπως το ΜέΡΑ25 παλιότερα και πλέον η Πλεύση Ελευθερίας. Επίσης, «συν» αποτελεί το ότι η –εναπομείνασα– εκλογική βάση του ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι συμπαγής, όπως κατά την πρώτη διάσπαση του 2015, όταν υπήρχε και ο συνεκτικός ιστός της εξουσίας. Αρα τμήμα της μπορεί να ακολουθήσει το νέο σχήμα.
Στον αντίποδα, όπως σημειώνουν στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ που βρίσκονται «απέναντι» από τον Στ. Κασσελάκη, αλλά επί του παρόντος δεν σκέπτονται την αποχώρηση, η «Ομπρέλα» έχει το «στίγμα» της υπερψήφισης του τρίτου μνημονίου, που για τους ψηφοφόρους του χώρου αποτελεί κόκκινη γραμμή. Γιατί να μην επιμείνουν, ως εκ τούτου, την ώρα της κάλπης στις επιλογές του Γ. Βαρουφάκη και της Ζωής Κωνσταντοπούλου;
Το δεύτερο άσχημο νέο για όσους φλερτάρουν με τη δημιουργία σχηματισμού στα αριστερά του «νέου ΣΥΡΙΖΑ» είναι πως η συνολική δυναμική του χώρου φαίνεται πεπερασμένη: το κόμμα Βαρουφάκη από τον περασμένο Μάιο έμεινε εκτός Βουλής, εάν δεν είχαν –λόγω απλής αναλογικής– διεξαχθεί τον Ιούνιο και δεύτερες εκλογές το ίδιο θα είχε συμβεί και με την Πλεύση Ελευθερίας, ενώ τη διαθέσιμη εκλογική δεξαμενή για ένα νέο κόμμα της Αριστεράς περιορίζει ακόμη περισσότερο η σταθερά ανοδική τάση του ΚΚΕ. Σε κάθε περίπτωση, εάν όντως το νέο κόμμα δημιουργηθεί, η ώρα των απαντήσεων για τη δυναμική του δεν θα αργήσει. Οκτώ μήνες απέχουν οι ευρωεκλογές.
Θέλει το ΠΑΣΟΚ τους πασοκογενείς;
Η συζήτηση για τις πιθανές «τάσεις φυγής» που θα εκδηλωθούν στον ΣΥΡΙΖΑ ως απότοκο της εκλογής Κασσελάκη στην ηγεσία δεν αφορά αποκλειστικά την «Ομπρέλα». Στο παρασκήνιο επεκτείνεται και στους λεγόμενους πασοκογενείς και στο ενδεχόμενο να πάρουν τον δρόμο της επιστροφής προς τη Χαριλάου Τρικούπη.
Ο Ν. Ανδρουλάκης εμφανίζεται με ξεκάθαρη ατζέντα στο συγκεκριμένο θέμα: όπως αναφέρει, για μεσαία στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ με προέλευση το ΠΑΣΟΚ η πόρτα της Χαριλάου Τρικούπη ήταν και θα παραμείνει ανοικτή, ενώ το ίδιο ισχύει και για πρόσωπα με συγκεκριμένο «προφίλ» που πέρασαν από την Κουμουνδούρου, όπως οι Κοντονής και Χρυσόγονος.
Αντίθετα, πολύ πιο δύσκολη είναι η προοπτική επιστροφής για στελέχη που έφυγαν από το ΠΑΣΟΚ στην αιχμή της κρίσης, δηλαδή στην «πιο σκοτεινή του ώρα» και είχαν ηγετικές θέσεις μέχρι πρόσφατα στον ΣΥΡΙΖΑ, πρωταγωνιστώντας στον πόλεμο της Κεντροαριστεράς, αν και για ορισμένους εξ αυτών –όχι για όλους– ίσως ισχύσει τελικά το «στην πολιτική ποτέ μη λες ποτέ».
Πάντως, τον Ν. Ανδρουλάκη λέγεται πως στην παρούσα φάση δεν τον ενδιαφέρουν τόσο οι «μεταγραφές» και οι «επιστροφές», όσο να επενδύσει ενόψει ευρωεκλογών και σε άλλα νέα πρόσωπα. Και, επιπροσθέτως, εκείνα που έχει ήδη φέρει στο προσκήνιο, όπως οι Δ. Μάντζος και Π. Δουδωνής, αφού έχουν εδραιώσει τη θέση τους στην κεντρική πολιτική σκηνή, να κάνουν το επόμενο βήμα: να πείσουν ότι μπορούν να είναι επιτυχημένοι και ως υπουργοί στο μέλλον. Εάν αυτό γίνει, στη Χαρ. Τρικούπη πιστεύουν πως το ΠΑΣΟΚ θα αρχίσει να αντιμετωπίζεται ως κόμμα με κυβερνητική προοπτική και πραγματικός αντίπαλος πόλος της Ν.Δ.