Ηταν τον περασμένο Ιανουάριο όταν ο Κυριάκος Μητσοτάκης, επισκεπτόμενος την Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου, είχε αναφερθεί στον προσπάθεια επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Αθήνα: «Δεν αναμένω άμεσα αποτελέσματα, αλλά πιστεύω ότι έχουμε κάνει συστηματικές κινήσεις και, εφόσον ο ελληνικός λαός μάς εμπιστευθεί και πάλι μετά τις εκλογές, τελικά αυτόν τον στόχο θα μπορέσουμε να τον πετύχουμε», είχε πει χαρακτηριστικά. Η έλευση των Γλυπτών στο Μουσείο της Ακρόπολης παραμένει ψηλά στην ατζέντα του πρωθυπουργού, με τις προσπάθειες στο παρασκήνιο να είναι απολύτως «ενεργές» και συνομιλητές δύο διακριτούς πυλώνες στο Λονδίνο: το Βρετανικό Μουσείο και την κυβέρνηση Σούνακ. Οπως αναφέρουν πληροφορίες, η φόρμουλα που βρίσκεται σταθερά στο τραπέζι των συζητήσεων προβλέπει συμφωνία για την πολυετή –γίνεται λόγος ακόμη και για δεκαετή διάρκεια– επιστροφή μεγάλου μέρους, αλλά όχι του συνόλου των Γλυπτών στην Αθήνα. Μάλιστα, με δεδομένο ότι, όπως όλες, η συμφωνία θα είναι δυνατόν να ανανεώνεται, η επιστροφή των Γλυπτών θα προσλάβει εκ των πραγμάτων σχεδόν μόνιμα χαρακτηριστικά. Στον αντίποδα, η Αθήνα θα συναινέσει στη διάθεση σημαντικών εκθεμάτων όχι μόνο από το Μουσείο της Ακρόπολης, αλλά από όλα τα μουσεία της χώρας που δεν έχουν βγει μέχρι τώρα εκτός συνόρων, για τη διεξαγωγή περιοδικών εκθέσεων στο Βρετανικό Μουσείο. Κατά τις ίδιες πηγές, το «περιβάλλον» για την επίτευξη μιας συμφωνίας είναι ευνοϊκό αναφορικά με την παράμετρο του προέδρου του Βρετανικού Μουσείου Τζορτζ Οσμπορν: το Μουσείο τελεί υπό πίεση, μετά τις κλοπές που σημειώθηκαν, ενώ λόγω ανακαίνισης αντιμετωπίζει και ελλείψεις σε χώρους. Αντιθέτως, δεν είναι σίγουρο ότι το ίδιο ισχύει για τη βρετανική κυβέρνηση. Υπό το ανωτέρω πρίσμα, αποτελεί αντικείμενο «στάθμισης» από το Μέγαρο Μαξίμου εάν θα καταβληθεί προσπάθεια ώστε η όποια συμφωνία να κλείσει άμεσα ή εάν θα τηρηθεί στάση αναμονής. Η Βρετανία το αργότερο στις αρχές Ιανουαρίου του 2025 –δηλαδή σε 14 μήνες– θα οδεύσει σε εκλογές και οι Εργατικοί έχουν το προβάδισμα σε όλες τις δημοσκοπήσεις. Ισως, ως εκ τούτου, να διαμορφωθούν οι όροι για μία ακόμη ευνοϊκότερη για την Αθήνα συμφωνία. Σε κάθε περίπτωση, όπως τονίζεται, η «κόκκινη γραμμή» της κυβέρνησης ότι «δεν αναγνωρίζει νομή, κατοχή και κυριότητα στο Βρετανικό Μουσείο» για τα Γλυπτά δεν πρόκειται να παραβιαστεί.
2+2 σενάρια για τους Σπαρτιάτες
Παραδοσιακά στην Ελλάδα οι αποφάσεις του Ανωτάτου Ειδικού Δικαστηρίου μετά από προσφυγές και ενστάσεις σχετικές με την εκλογική διαδικασία δεν επέφεραν ουσιαστικές μεταβολές στην κοινοβουλευτική δύναμη των κομμάτων. Η υπόθεση των Σπαρτιατών, όμως, μπορεί να αποτελέσει μια μεγάλη εξαίρεση, με τις 11 έδρες τους να καταλήγουν στα άλλα κόμματα: βουλευτές της κυβερνητικής πλειοψηφίας, αλλά και της αντιπολίτευσης, που παρακολούθησαν τις κοινοβουλευτικές διαδικασίες, μετά το αίτημα της εισαγγελέως του Αρείου Πάγου Γεωργίας Αδειλίνη, για άρση της ασυλίας των έντεκα βουλευτών, με το ερώτημα της εξαπάτησης του εκλογικού σώματος λόγω της σχέσης τους με τον έγκλειστο Ηλία Κασιδιάρη, θεωρούν πολύ πιθανό το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο να κρίνει ότι οι Σπαρτιάτες μετείχαν παρανόμως στις εκλογές. Μάλιστα, παρότι ουδείς μπορεί να προδικάσει την απόφαση του Ανωτάτου Ειδικού Δικαστηρίου και είναι διαφορετικές οι προσεγγίσεις των ειδικών που καταγράφονται, ήδη στο περιστύλιο της Βουλής βρίσκονται σε εξέλιξη συζητήσεις για τις συνέπειες μια τέτοιας εξέλιξης με έμπειρα περί τα νομικά και συνταγματικά κοινοβουλευτικά στελέχη να κάνουν λόγο για «δύο συν δύο» σενάρια αναφορικά με την τύχη των 11 εδρών των Σπαρτιατών. Σύμφωνα με τα πλέον απομακρυσμένα, το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο μπορεί να αποφασίσει τη διεξαγωγή επαναληπτικών εκλογών –χωρίς βεβαίως τη συμμετοχή των Σπαρτιατών– στις εκλογικές περιφέρειες όπου κατείχαν έδρες ή, εναλλακτικά, οι έδρες τους να παραμείνουν κενές μέχρι το τέλος της τετραετίας. Πάντως, ως επικρατέστερα κρίνονται εκείνα που προβλέπουν την ανακατανομή των 11 εδρών μεταξύ των λοιπών κομμάτων. Οπως λέγεται, αυτή μπορεί να γίνει με δύο τρόπους: πρώτον, με βάση τα υπόλοιπα του κάθε κόμματος στις εκλογικές περιφέρειες όπου εξέλεξαν βουλευτή οι Σπαρτιάτες ή, δεύτερον, με την αφαίρεση των ψήφων που έλαβε το κόμμα-όχημα του Κασιδιάρη πανελλαδικά και τη συνολική ανακατατανομή των εδρών μεταξύ των λοιπών κομμάτων στην επικράτεια. Και στις δύο περιπτώσεις η Ν.Δ. θα μπορούσε να αυξήσει την κοινοβουλευτική της δύναμη κατά τρεις ή και περισσότερες έδρες, ενώ κέρδη θα είχαν σίγουρα τόσο ο ΣΥΡΙΖΑ, όσο και το ΠΑΣΟΚ. Πάντως, οι εξελίξεις, παρότι δεν θα αργήσουν πολύ, δεν θα είναι άμεσες. Το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο αναμένεται να καταλήξει σε απόφαση στις αρχές της άνοιξης και σε κάθε περίπτωση πριν από τις ευρωεκλογές.
Η συνεννόηση κράτησε μια μέρα
Ν. Ανδρουλάκης: Θα καταθέσω πρόταση σύστασης Προανακριτικής Επιτροπής για την τραγωδία των Τεμπών.
Στ. Κασσελάκης: Ναι, η ασυλία του, Κ. Καραμανλή πρέπει να αρθεί.
Αυτή τη στιχομυθία φέρονται να είχαν οι πρόεδροι του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΡΙΖΑ κατά τη μεταξύ τους συνάντηση στις αρχές της εβδομάδας. Μάλιστα, εικόνα σύμπλευσης αναφορικά με τα Τέμπη –και τις υποκλοπές– αποτυπώθηκε και σε κοινή «διαρροή» των Γραφείων τους, μέσω της οποίας γινόταν λόγος για «συνεννόηση προκειμένου να πέσει άπλετο φως» στην υπόθεση. Μπορεί, όμως, ο ΣΥΡΙΖΑ να προσυπογράψει την πρόταση της Χαριλάου Τρικούπη; Υπήρξε, όντως, «συνεννόηση» μεταξύ Ανδρουλάκη και Κασσελάκη στο συγκεκριμένο πεδίο και έγινε αντιληπτό από τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ το εύρος της «πράσινης» πρωτοβουλίας; Στο ΠΑΣΟΚ δεν είχαν σαφή απάντηση. Η στήριξη της πρότασης συνεπαγόταν συνεργασία του ΣΥΡΙΖΑ με ένα κόμμα που σύμφωνα με τον Στ. Κασσελάκη την περίοδο διακυβέρνησης Σημίτη «κατασπατάλησε δισεκατομμύρια ευρώ» και ευθύνεται για τη διαπλοκή. Ετσι, λίγα εικοσιτετράωρα αργότερα η «συνεννόηση» ΠΑΣΟΚ – ΣΥΡΙΖΑ για τα Τέμπη έπαψε να υφίσταται στην εξίσωση, καθώς την Παρασκευή το απόγευμα η Κουμουνδούρου ανακοίνωσε πως θα καταθέσει δική της πρόταση για Προανακριτική.
Παράλληλα, σε δεύτερο επίπεδο, η δημοσιοποίηση των προθέσεων Ανδρουλάκη έδωσε την ευκαιρία στο ΚΚΕ να «προλάβει» το ΠΑΣΟΚ, καθώς ο Περισσός έσπευσε να καταθέσει πρόταση σύστασης Εξεταστικής –και όχι Προανακριτικής– Επιτροπής για τα Τέμπη. Με τρεις διαφορετικές προτάσεις στο τραπέζι, από ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ και ΚΚΕ, «κλειδί» θα ήταν εξαρχής η στάση της Ν.Δ., καθώς για τη συγκρότηση της πρώτης απαιτούνται 120 βουλευτές και για τη δεύτερη 151. Οπως ήταν αναμενόμενο, η Ν.Δ. συντάχθηκε με την πρόταση του ΚΚΕ για σύσταση Εξεταστικής Επιτροπής και με δεδομένο πως στενοί συνεργάτες του πρωθυπουργού σημειώνουν πως δεν είναι δυνατόν από τη Βουλή να «τρέξουν» ταυτόχρονα δύο παράλληλες έρευνες για την τραγωδία, οι προτάσεις ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ για Προανακριτική εκ των πραγμάτων βγαίνουν από το κάδρο.