Με δύο σενάρια στο τραπέζι αναμένει η Αθήνα την έλευση του Ταγίπ Ερντογάν στη χώρα την προσεχή Πέμπτη. Σύμφωνα με το καλό σενάριο, που μετά το «άνοιγμα» του Tούρκου προέδρου την περασμένη Τετάρτη κρίνεται ως το επικρατέστερο και το οποίο η ελληνική πλευρά επιθυμεί και θα επιδιώξει, είναι κατά την επίσκεψη να επαναβεβαιωθεί ότι παρά τις διαφωνίες για τη Γάζα οι διμερείς σχέσεις παραμένουν στη θετική τροχιά που χαράχθηκε στο Βίλνιους. Πρακτικά τούτο σημαίνει διασφάλιση των «ήρεμων νερών» στο Αιγαίο, αποφυγή κατά το δυνατόν των εμπρηστικών δηλώσεων και, κυρίως, διατήρηση του υφιστάμενου status quo στο μεταναστευτικό, πεδίο στο οποίο η Αθήνα εκτιμά πως έχει υπάρξει βελτίωση τους τελευταίους μήνες.
Το πιο απομακρυσμένο και «αρνητικό» σενάριο, στον απόηχο και της παρουσίας του Τούρκου προέδρου στο Βερολίνο, προβλέπει πως ο Ταγίπ Ερντογάν θα θέσει δημοσίως διεκδικήσεις και ζητήματα που διχάζουν τις δύο χώρες, μεταξύ των οποίων και η μειονότητα στη Θράκη. Εάν αυτό συμβεί, πάντως, από τον Κυρ. Μητσοτάκη θα υπάρξουν άμεσες απαντήσεις και δεν αποκλείεται η επίσκεψη να θυμίσει το «δύσκολο» ντιμπέιτ Δένδια – Τσαβούσογλου τον Απρίλιο του 2021 στην Αγκυρα. Με άλλα λόγια, σε πολιτικό επίπεδο τουλάχιστον, η επίσκεψη Ερντογάν θα είναι «καζάν-καζάν» (win-win) για τον πρωθυπουργό.
Επί της ουσίας, πάντως, η Αθήνα κρατάει μικρό καλάθι ως προς τη δυνατότητα προόδου στον πυρήνα της ελληνοτουρκικής διαφοράς που αφορά τις θαλάσσιες ζώνες και την ΑΟΖ. Δεν είναι μόνον πως η Αγκυρα δεν έχει δώσει, στα μέχρι τώρα στάδια του λεγόμενου πολιτικού διαλόγου, δείγματα γραφής ότι «βιάζεται». Υπάρχει η εκτίμηση πως η προσοχή του Ταγίπ Ερντογάν –όπως και της Ουάσιγκτον, που θα μπορούσε να λειτουργήσει ως καταλύτης μεταξύ των δύο πλευρών– είναι στραμμένη στη Γάζα, αλλά και ότι ο Τούρκος πρόεδρος αναμένει, προκειμένου να σχεδιάσει τις επόμενες κινήσεις του στη διπλωματική σκακιέρα, την αλλαγή του σκηνικού στις ΗΠΑ με την πιθανή επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο.
Διπλή στόχευση στη Δικαιοσύνη
Το νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης για την επίσπευση της έκδοσης των αποφάσεων και την αυστηροποίηση των ποινών σε αδικήματα όπως η απόπειρα βιασμού και οι εμπρησμοί εμπεριέχει μια μεγάλη ανατροπή και ένα ερώτημα. Η ανατροπή συνίσταται στο ότι, όπως αναγνωρίζει και ο ίδιος ο Γ. Φλωρίδης, για πρώτη φορά μετά πολλά χρόνια, και σίγουρα μετά την αλλαγή των Ποινικών Κωδίκων από τον ΣΥΡΙΖΑ, στον πυρήνα του νομοσχεδίου βρίσκονται τα δικαιώματα του θύματος και όχι του θύτη. Το ερώτημα είναι, με δεδομένο τον υφιστάμενο «υπερπληθυσμό» στα σωφρονιστικά ιδρύματα, πού θα εκτίουν τις ποινές τους οι πρόσθετοι φυλακισμένοι που θα προκύψουν λόγω της διάταξης, σύμφωνα με την οποία για μια σειρά από αδικήματα δεν θα ισχύει η αναστολή ή η εξαγορά της ποινής.
Κατά την αισιόδοξη εκτίμηση, ο αριθμός των φυλακισμένων δεν θα αυξηθεί ιδιαίτερα, καθώς όλοι θα σκέπτονται «διπλά και τριπλά» τη διάπραξη αδικημάτων που θα οδηγούν σε πραγματική έκτιση ποινής. Ομως, επειδή αυτή μπορεί να διαψευστεί στην πράξη, η λύση που προκρίνεται είναι εάν αποδειχθεί αναγκαίο να δημιουργηθούν με διαδικασίες-εξπρές κατασκευές που θα μπορούν να φιλοξενήσουν τους κρατουμένους σε εκτάσεις εντός των υφιστάμενων αγροτικών φυλακών της χώρας. Σε κάθε περίπτωση, όπως προκύπτει από την υποδοχή του εντός της Ν.Δ. και ευρύτερα, το νομοσχέδιο Φλωρίδη στο σκέλος της επιτάχυνσης των διαδικασιών απονομής της δικαιοσύνης ενισχύει το μεταρρυθμιστικό αποτύπωμα της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Ισως όμως για το Μέγαρο Μαξίμου το σημαντικότερο πολιτικά είναι πως μέσω της προβλεπόμενης αυστηροποίησης των ποινών πιθανώς απευθύνεται σε ένα συντηρητικό ακροατήριο που έχει μετακινηθεί στα κόμματα δεξιά της Ν.Δ. ή «φλερτάρει» με αυτά.
Το ΠΑΣΟΚ κι ο γρίφος τού «όχι σε όλα»
Λεπτές ισορροπίες έναντι των νομοθετικών πρωτοβουλιών της κυβέρνησης αναζητεί το ΠΑΣΟΚ προκειμένου να εισπράττει την όποια φθορά της Ν.Δ. χωρίς να εμφανίζεται ότι διολισθαίνει στη λαϊκιστική αντιπολίτευση που χαρακτήριζε τον ΣΥΡΙΖΑ τα τελευταία χρόνια. Πάντως το φορολογικό νομοσχέδιο, που οδεύει προς ψήφιση από τη Βουλή τις επόμενες ημέρες, συνιστά μια δύσκολη άσκηση για τη Χαριλάου Τρικούπη, καθώς ο Κωστής Χατζηδάκης θα καλέσει τα κόμματα να απαντήσουν εάν δέχονται οι ελεύθεροι επαγγελματίες να εμφανίζονται με εισοδήματα χαμηλότερα των υπαλλήλων τους. Το «όχι» του ΠΑΣΟΚ στη ρύθμιση είναι δεδομένο με το σκεπτικό ότι η κυβέρνηση επί της ουσίας θα φορολογήσει πρωτίστως «το καφενεδάκι της επαρχίας και το συνοικιακό μικρομάγαζο», ενώ οι ελεγκτικοί μηχανισμοί θα εγκλωβιστούν σε χιλιάδες ελέγχους μικρών επιχειρήσεων που θα αμφισβητούν το τεκμήριο, με αποτέλεσμα να μένουν στο απυρόβλητο τα «μεγάλα ψάρια», καθώς, όπως λέγεται, επιπροσθέτως «απαλλάσσονται στην πράξη από τον έλεγχο αυτοί που δηλώνουν όσα η κυβέρνηση ορίζει, μεταξύ αυτών και όσοι φοροδιαφεύγουν». Προκειμένου να «αντισταθμίσει» την αρνητική του ψήφο και ως αντίβαρο για την είσπραξη μέρους των 600 εκατ. ευρώ που προβλέπονται από το νομοσχέδιο Χατζηδάκη, το ΠΑΣΟΚ, σύμφωνα με πληροφορίες, θα προτείνει μέσω τροπολογίας στη Βουλή τον εξορθολογισμό των φορολογικών προστίμων που λόγω του ύψους τους και των μεγάλων προσαυξήσεων τελικώς παραμένουν ανείσπρακτα, ενώ θα υπερψηφίσει και μια σειρά από άλλες διατάξεις κατά της φοροδιαφυγής. Το ερώτημα είναι κατά πόσο με τη συγκεκριμένη προσέγγιση της μερικής στήριξης των μεταρρυθμίσεων το ΠΑΣΟΚ, που μετά τη δημοσκοπική του άνοδο επιδιώκει να καταγράφεται ως άτυπη αξιωματική αντιπολίτευση, μπορεί να κερδίσει έδαφος στον λεγόμενο μεσαίο χώρο, όπου η κυριαρχία Μητσοτάκη παραμένει σταθερή. Η απάντηση θα δοθεί στις επόμενες δημοσκοπήσεις και βεβαίως στις επερχόμενες ευρωεκλογές.