Προεκλογικό εξάμηνο με διαφορετικές επιδιώξεις, που διαμορφώνουν αντίστοιχα διαφορετικές στρατηγικές, είναι το διάστημα μέχρι τον Ιούνιο και τις ευρωεκλογές. Στην αρχή του νέου έτους η κυβέρνηση και τα κόμματα της αντιπολίτευσης θέτουν τους στόχους και επιλέγουν τον τρόπο που θα κινηθούν, ώστε να τους υλοποιήσουν. Η κυβέρνηση φιλοδοξεί, με την προώθηση το αμέσως επόμενο διάστημα τεσσάρων σημαντικών νομοσχεδίων στη Βουλή, να διατηρήσει τη μεταρρυθμιστική δυναμική και, κατ’ επέκταση, να διεκδικήσει στις κάλπες του Ιουνίου επαναβεβαίωση της πολιτικής και εκλογικής κυριαρχίας της, ξεπερνώντας τον σκόπελο της χαλαρής ψήφου, που παραδοσιακά συνοδεύει τις ευρωεκλογές.
Η αμφισβήτηση της ισχύος του κυβερνώντος κόμματος θεωρείται δύσκολη, ωστόσο ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ δίνουν τη δική τους μάχη: για το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης η επίδοση στις ευρωεκλογές λαμβάνει σχεδόν υπαρξιακό χαρακτήρα, ενώ στη Χαριλάου Τρικούπη επιδιώκουν να καταγραφεί και στις κάλπες η δημοσκοπική κατάκτηση της δεύτερης θέσης. Για το ΚΚΕ η πορεία προς τις ευρωεκλογές στοχεύει στη διατήρηση και αύξηση των κερδών που το κόμμα κατέγραψε στις εθνικές εκλογές. Την ίδια στιγμή, τα μικρότερα κόμματα επενδύουν στη λογική της χαλαρής ψήφου και της ψήφου διαμαρτυρίας, προκειμένου να καταγράψουν αυξημένες δυνάμεις.
Νέα Δημοκρατία
Οι τέσσερις νομοθετικές πρωτοβουλίες
Σε βασικά νομοσχέδια που θα έρθουν εντός του Ιανουαρίου εστιάζει η κυβέρνηση με την έναρξη της νέας χρονιάς, θέλοντας να εκπέμψει το μήνυμα πως η μεταρρυθμιστική ορμή που επέδειξε στο πρώτο εξάμηνο της θητείας της –και ειδικά τους τελευταίους τρεις μήνες– θα έχει και συνέχεια. Ο πρώτος χρόνος άλλωστε μιας νέας θητείας αποτελεί παραδοσιακά τον πιο παραγωγικό για μια κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός δεν θέλει να χάσει το συγκεκριμένο μομέντουμ που αποτυπώνεται και σε όλες τις μετρήσεις. Οπως δήλωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης στον ΑΝΤ1, εντός του Ιανουαρίου αναμένεται να έρθουν τέσσερα πολύ σημαντικά νομοσχέδια:
α) Για τη δυνατότητα ίδρυσης μη κρατικών πανεπιστημίων.
β) Για την επιστολική ψήφο.
γ) Για τις αλλαγές στο σωφρονιστικό σύστημα.
δ) Για την παρέμβαση του υφυπουργού Αθλητισμού για το άνοιγμα των γηπέδων.
Πρόκειται για παρεμβάσεις σε τομείς που στο Μέγαρο Μαξίμου θεωρούν πολύ κρίσιμους, καθώς θα διαμορφώσουν το πολιτικό τοπίο ενόψει των ευρωεκλογών, το αποτέλεσμα των οποίων θα δημιουργήσει το πολιτικό σκηνικό για τα επόμενα τρία χρόνια.
Ομόφυλα ζευγάρια
Από την άλλη, γρίφο εξακολουθεί να αποτελεί το πότε θα έρθει το νομοσχέδιο για τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών, για το οποίο ο πρωθυπουργός έχει δεσμευθεί πως θα το φέρει εντός της τετραετίας. Οι εισηγήσεις που δέχεται ο κ. Μητσοτάκης είναι δύο: να έρθει τώρα άμεσα, εντός δηλαδή του Ιανουαρίου. Οι υποστηρικτές αυτής της άποψης λένε πως δεν έχει νόημα να αιωρείται η συζήτηση για κάτι που ούτως ή άλλως αργά ή γρήγορα θα έρθει. Η δεύτερη επιλογή είναι να έρθει μετά τις ευρωεκλογές, ώστε αφενός να μην ενεργοποιηθούν δεξιά αντανακλαστικά στη βάση της Νέας Δημοκρατίας, που μπορεί να οδηγήσει σε ψήφο διαμαρτυρίας στις ευρωεκλογές, αφετέρου να μη δημιουργηθούν εσωκομματικές εντάσεις. Αυτός είναι και ο λόγος που η επιλογή του Μαρτίου ή Απριλίου έχει αποκλειστεί, καθώς τότε θα βρισκόμαστε μια «ανάσα» από τις ευρωεκλογές, ενώ οι εορταστικές εκδηλώσεις για τα 50 χρόνια από την ίδρυση της Ν.Δ. κανείς δεν θέλει να συνδυαστούν με συζητήσεις για τη φυσιογνωμία του κόμματος και το παραδοσιακό της DNA.
Οσον αφορά τις μετρήσεις που έχουν γίνει το τελευταίο διάστημα στο Μαξίμου, διαπιστώνεται πως το θέμα της ασφάλειας ανεβαίνει διαρκώς στις ανησυχίες των πολιτών. Το θέμα βέβαια είναι αρκετά πολύπλοκο, καθώς η αύξηση της εγκληματικότητας συνδέεται και με περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας, ακόμη και δολοφονιών, τα οποία δεν έχουν σχέση με την αστυνόμευση, αλλά περισσότερο αποτελούν κοινωνικό φαινόμενο που έχει τις ρίζες του στην οικογένεια και την εκπαίδευση.
ΣΥΡΙΖΑ
Τα στοιχήματα της αριστερής «πολυκατοικίας»
Σχεδόν πέντε μήνες πριν από τις ευρωεκλογές ο χρόνος έχει αρχίσει να πιέζει ασφυκτικά τον ΣΥΡΙΖΑ. Τα πράγματα θα ήταν πολύ διαφορετικά αν το κόμμα είχε διατηρήσει τα ποσοστά του περασμένου Ιουνίου και δημοσκοπικά τη δεύτερη θέση. Το ΠΑΣΟΚ διεισδύει στο κεντρώο κοινό της Κουμουνδούρου και η Νέα Αριστερά και το ΚΚΕ εξαπολύουν επίθεση από τα αριστερά. Ολοι στην αξιωματική αντιπολίτευση συζητούν για το χρονικό ορόσημο των ευρωεκλογών. Μπορεί ο Στέφανος Κασσελάκης να έχει δώσει το δικό του σήμα, πως θέλει να αναμετρηθεί με τον Κυριάκο Μητσοτάκη στις εθνικές κάλπες, ωστόσο και στο στενό του περιβάλλον γνωρίζουν πως οποιοδήποτε ποσοστό μικρότερο του 17,8% θα σημάνει συναγερμό.
Ο χρόνος που απομένει είναι πολύ λίγος και στον έβδομο όροφο της Κουμουνδούρου βλέπουν πως οι αλλαγές που πρέπει να γίνουν στον ΣΥΡΙΖΑ απαιτούν υπομονή. Και μόνο η οικονομική δυσπραγία που υπάρχει έχει προκαλέσει πολλές συζητήσεις. Η κίνηση του προέδρου να δανείσει τα κομματικά ΜΜΕ δεν προκάλεσε ενοχλήσεις, έφερε όμως στην επιφάνεια τη «μεγάλη αιμορραγία» στην «Αυγή» και «Στο Κόκκινο» που δεν μπορεί να συνεχιστεί. Σύμφωνα με πληροφορίες, ένα μέρος της οφειλόμενης κρατικής χρηματοδότησης (1,7 εκατ. ευρώ) φέρεται να έχει καταβληθεί και έτσι θα αρχίσουν να πληρώνονται υποχρεώσεις που υπήρχαν προς προμηθευτές.
Κομματικές πηγές επισημαίνουν πως ο ΣΥΡΙΖΑ θα εξακολουθήσει να πορεύεται με βάση τις οικονομικές του δυνατότητες, καθώς ο δανεισμός από τις τράπεζες δεν ήταν ποτέ στις πρακτικές του. Η μείωση της χρηματοδότησης (από επτά εκατομμύρια σε τέσσερα) είναι ένα αντικειμενικό πρόβλημα που θα πρέπει να λυθεί προκειμένου τα ΜΜΕ να συνεχίσουν τη λειτουργία τους. Αποτελεί μια από τις μεγάλες προκλήσεις του επόμενου διαστήματος. Υπενθυμίζεται πως ο Αλέξης Τσίπρας είχε επιχειρήσει μέσω και προγραμμάτων εθελουσίας εξόδου να προχωρήσει στην εξυγίανσή τους, με κομματικές πηγές να ανατρέχουν στις θυελλώδεις συνεδριάσεις της Πολιτικής Γραμματείας εκείνης της περιόδου. Στις 13-14 Ιανουαρίου θα συγκληθεί η Κεντρική Επιτροπή, με το μεγάλο στοίχημα του συνεδρίου να ξεκινάει. Οι πρώτες καμπάνιες θα αφορούν την ακρίβεια και τη στεγαστική κρίση.
Νέα Αριστερά
Με τον «κωδικό» εξωστρέφεια θα κινηθεί η Νέα Αριστερά και τις «μηχανές» να ανάβουν ενόψει της συγκρότησης του νέου φορέα. Oπως υποστηρίζουν, πραγματική εικόνα για την απήχησή τους στην κοινωνία δεν μπορεί να σχηματιστεί πριν από τα τέλη Φεβρουαρίου. Μέχρι τότε υπολογίζουν πως θα έχουν διεξαχθεί περίπου 50 πανελλαδικές εκδηλώσεις. Τις επόμενες ημέρες θα συγκροτηθεί ένα σώμα που θα αποτελείται από πρώην μέλη της Κ.Ε., της Π.Γ. του ΣΥΡΙΖΑ και βουλευτές, ενώ θα ακολουθήσει η πραγματοποίηση μιας πανελλαδικής συνδιάσκεψης στις αρχές της άνοιξης.
ΠΑΣΟΚ
Εδραίωση της δεύτερης θέσης
Στην αρχή της νέας χρονιάς φαντάζει σχεδόν απίθανο να διαμορφωθούν μέσα στους επόμενους μήνες εκείνες οι συνθήκες που θα μπορούσαν στις ευρωεκλογές να διαμορφώσουν κλίμα αμφισβήτησης της πολιτικής ηγεμονίας της Ν.Δ. Βεβαίως, το «ποτέ μη λες ποτέ» είναι κανόνας και στην πολιτική. Ωστόσο, στη Χαριλάου Τρικούπη επιλέγουν μια περισσότερο προσγειωμένη και πιο ρεαλιστική προσέγγιση. Βασικός στόχος της ηγεσίας του ΠΑΣΟΚ είναι να αποτυπωθεί στις κάλπες του Ιουνίου ότι το κόμμα δεν βρίσκεται μόνο δημοσκοπικά και συγκυριακά στη δεύτερη θέση, αλλά ότι ανακτά ρόλο εν δυνάμει αξιωματικής αντιπολίτευσης απέναντι στην κυβέρνηση της Ν.Δ., αξιοποιώντας την εικόνα συνεχιζόμενης αποδυνάμωσης και αποσύνθεσης του ΣΥΡΙΖΑ, που θεωρούν ότι θα συνεχιστεί.
Η αργή αύξηση των ποσοστών του ΠΑΣΟΚ είναι ένα στοιχείο προβληματισμού, όσο όμως η τάση παραμένει ανοδική εκτιμάται ότι κάποια στιγμή θα αποκτήσει περισσότερο μαζικό χαρακτήρα η μετακίνηση ψηφοφόρων. Η βασική στρατηγική επιδίωξη της ηγετικής ομάδας και του Νίκου Ανδρουλάκη είναι να καταγραφεί στις ευρωεκλογές ένα σαφές προβάδισμα του ΠΑΣΟΚ έναντι των κομμάτων που έπονται και ιδιαίτερα έναντι του ΣΥΡΙΖΑ, ώστε να μην υπάρχει αμφιβολία για το ποιος είναι ο ισχυρός στον χώρο της Κεντροαριστεράς.
Οι συγκλίνουσες εκτιμήσεις για την επομένη των ευρωεκλογών είναι ότι αναγκαστικά θα ανοίξει μια συζήτηση για το μέλλον της Κεντροαριστεράς και τη στρατηγική των δυνάμεων του χώρου έναντι της κυβέρνησης και της Ν.Δ. Και το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών θα καθορίσει εν πολλοίς με ποιους όρους θα γίνει αυτή η συζήτηση και από ποια θέση θα συμμετέχουν οι εμπλεκόμενοι. Και για το ΠΑΣΟΚ είναι κρίσιμο να έχει κατακτήσει θέση ισχύος, που θα του δίνει τη δυνατότητα να διαμορφώσει τους όρους της επόμενης μέρας στην Κεντροαριστερά.
Επιτυχημένη συνταγή
Μέχρι την εκλογική αναμέτρηση του Ιουνίου, όμως, στη Χαριλάου Τρικούπη θα επιμείνουν στη μοναχική πορεία και την επιτυχημένη συνταγή ανάδειξης νέων στελεχών, που έφερε αποτέλεσμα και στις αυτοδιοικητικές εκλογές, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τον νέο δήμαρχο Αθηναίων Χάρη Δούκα. Δεν είναι τυχαία η αναφορά του Νίκου Ανδρουλάκη στη δήλωσή του για την Πρωτοχρονιά, ότι «χρειαζόμαστε τη νέα γενιά στο προσκήνιο».
Το ΠΑΣΟΚ θα εστιάσει στη μάχη της καθημερινότητας, καθώς στο επιτελείο του Νίκου Ανδρουλάκη εκτιμούν ότι αυτό είναι ένα πεδίο όπου οι πολίτες βιωματικά κρίνουν και αξιολογούν την πολιτική της κυβέρνησης. Παράλληλα, ο ίδιος ο κ. Ανδρουλάκης, αξιοποιώντας και την απουσία του Στέφανου Κασσελάκη από τη Βουλή, θα επιδιώξει να εμφανίζεται ως ο κεντρικός πολιτικός αντίπαλος του πρωθυπουργού.
Στο επιτελείο του προέδρου του ΠΑΣΟΚ αποφεύγουν να μιλήσουν για το ποσοστό που θα ήθελαν να πετύχουν στις ευρωεκλογές. Ωστόσο, το 17,8% που πήρε ο ΣΥΡΙΖΑ τον Ιούνιο, είναι ένα ορόσημο.
ΚΚΕ, Υπόλοιπα Κόμματα
Να δυναμώσουν το ρεύμα αμφισβήτησης
Με το βλέμμα στραμμένο στις ευρωεκλογές του Ιουνίου και την προσοχή εστιασμένη στο να έχουν εντονότερη παρουσία και παρεμβατικότητα στις κοινοβουλευτικές διαδικασίες, το ΚΚΕ –που, φυσικά, δεν ξεχνάει και τις κινητοποιήσεις– και τα άλλα μικρότερα κόμματα διαμορφώνουν τη στρατηγική τους για το νέο έτος.
Στον Περισσό, όπου τα χαμόγελα ήταν πολλά το 2023, καθώς στις διπλές (εθνικές και αυτοδιοικητικές) εκλογές «αποτυπώθηκε με πιο στέρεο τρόπο μέσα από την ενίσχυση του ΚΚΕ το ρεύμα αμφισβήτησης και αντίθεσης με την κυρίαρχη πολιτική», τονίζουν από τώρα πως «αυτό το ρεύμα χρειάζεται να σταθεροποιηθεί και να δυναμώσει ακόμη περισσότερο σε όλες τις μάχες του 2024 και φυσικά στις ευρωεκλογές του Ιούνη». Παράλληλα, η ηγεσία του ΚΚΕ προσδιορίζει μια τριπλή στόχευση: 1) «Με την αρχή του νέου έτους να δοθούν νέες μεγάλες μάχες απέναντι στην αντιλαϊκή ατζέντα της κυβέρνησης της Ν.Δ.», δείχνοντας ως αφετηρία τις κινητοποιήσεις κατά της θεσμοθέτησης μη κρατικών ΑΕΙ. 2) «Να δεχθούν πλήγμα οι δυνάμεις εκείνες που επιμένουν να εξωραΐζουν την Ευρωπαϊκή Ενωση, όπως κάνουν η Ν.Δ., ο ΣΥΡΙΖΑ, το ΠΑΣΟΚ και άλλοι». 3) «Να απομονωθούν ακροδεξιές, ξενοφοβικές δυνάμεις που επιδιώκουν να εμφανίζονται ως “αντισυστημικές”».
Η Ελληνική Λύση επίσης προσβλέπει στις κάλπες για το Ευρωκοινοβούλιο, με τον Κυρ. Βελόπουλο να μην κρύβει ότι θα υπάρξει υπέρ του κόμματός του «διόρθωση» της ψήφου των πολιτών. Θεωρώντας τους ψηφοφόρους ως κυρίως υπεύθυνους για «τις κακουχίες, την πείνα, τη φτώχεια» το 2023, τους λέει τώρα: «Το 2024 θα έχετε μια δεύτερη ευκαιρία: σ’ αυτή την ευκαιρία που θα δοθεί στις ευρωεκλογές πρέπει να είστε έτοιμοι για να πείτε το μεγάλο “όχι” στο ίδιο συνεχόμενο λάθος».
Την ίδια στιγμή, όπως προκύπτει από τη στάση εντός Βουλής του Β. Στίγκα, οι Σπαρτιάτες περισσότερο ενδιαφέρονται στο να διατηρήσουν «ζωντανή» τη βεντέτα που έχουν ανοίξει με το κόμμα του κ. Βελόπουλου, στην προσπάθεια κυριαρχίας στον πέραν της Ν.Δ. χώρο της Δεξιάς. Στον ίδιο χώρο κινούμενη η Νίκη, συνεχίζοντας να βάζει «θρησκευτικού τύπου» πινελιές στην πολιτική της, σημειώνει μέσω του προέδρου της Δημ. Νατσιού ότι για εκείνη «το 2024 θα είναι έτος της οικογένειας» και υπό αυτό το πρίσμα προετοιμάζεται για μεγάλη μάχη με επίκεντρο το νομοσχέδιο για το γάμο των ομόφυλων ζευγαριών. «Θα αγωνιστούμε με όλο μας το σθένος, κυρίως για τα παιδιά μας. Από την οικογένεια και το σχολείο θα ξεκινήσει και η ανάσταση του λαού μας», λέει ο κ. Νατσιός.
«Ενα πράγμα δεν θα αλλάξει το 2024 στη Βουλή: και αυτό θα είναι η σταθερή, διαρκής, αγωνιστική, διεκδικητική, ενοχλητική παρουσία της Πλεύσης Ελευθερίας», λέει από την πλευρά της η Ζωή Κωνσταντοπούλου.
