Στις 19 Φεβρουαρίου 1999, στην πρώτη τετραετία Σημίτη, ο Χρυσοχοΐδης γίνεται υπουργός Δημοσίας Τάξης. Σύντομα συνδέθηκε με την αντιμετώπιση του κοινού εγκλήματος που εκείνη την εποχή παρουσίαζε μεγάλη έξαρση, με τη δραστική μείωση των πυρκαγιών στα δάση, με την επιτυχημένη διαχείριση των καταστροφών που προκάλεσε ο σεισμός της Αθήνας τον Σεπτέμβριο του 1999 και με τη σύλληψη της «17 Νοέμβρη» το καλοκαίρι του 2002. Είκοσι πέντε χρόνια μετά, αναλαμβάνει την ίδια θέση για πέμπτη (!) φορά έχοντας ήδη συμπληρώσει 7,5 χρόνια στο υπουργείο αυτό. Μετά τον Σημίτη, ο Γιώργος Παπανδρέου, ο Λουκάς Παπαδήμος και ο Κυριάκος Μητσοτάκης εμπιστεύτηκαν τον πολιτικό που εξελέγη πρώτη φορά βουλευτής Ημαθίας του ΠΑΣΟΚ τον Ιούνιο του 1989 και τον Μάιο του 2023 εξελέγη πρώτος σε σταυρούς βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας στον Δυτικό Τομέα της Β΄ Αθηνών.
Ελάχιστοι πίστευαν ότι ο Χρυσοχοΐδης θα επέστρεφε στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη μετά την απομάκρυνσή του από τον Μητσοτάκη τον Σεπτέμβριο του 2021, έπειτα από διετή θητεία. Η τότε αποπομπή του φαίνεται ότι αποφασίστηκε κατόπιν μιας εσωτερικής διαφωνίας του με κάποια στελέχη του Μεγάρου Μαξίμου σχετικά με την ασκούμενη πολιτική στην ασφάλεια. Εγινε τότε μια προσπάθεια, μέσω διαρροών, να του «φορτωθούν» οι φωτιές εκείνου του καλοκαιριού, αλλά η ευθύνη για την πυρόσβεση είχε περάσει στο υπουργείο Πολιτικής Προστασίας. Οι φίλοι του λένε ότι η απόφαση του πρωθυπουργού να του ζητήσει να επιστρέψει στον ανατολικογερμανικής αισθητικής «πύργο των μυστικών» της λεωφόρου Κατεχάκη ισοδυναμεί με δικαίωση του πολιτικού. Εχει φτάσει να αποτελεί την εξαίρεση στον κανόνα του «ουδείς αναντικατάστατος». Οι εχθροί του τού αποδίδουν αυταρχισμό και μονομανία, και προειδοποιούν πως παρά το γεγονός ότι ο λόγος του δεν είναι ποτέ εμπρηστικός, τα έργα του αποδεικνύουν ότι η αστυνομία δρα πέρα από τα όρια κάθε φορά που ο ίδιος ορίζεται πολιτικός προϊστάμενός της.
«Ούτε χαρά ούτε λύπη»
«Δεν είμαι ούτε χαρούμενος ούτε λυπημένος», απαντά σε όσους τον ρωτούν αν χαίρεται που επιστρέφει. Ο πρωθυπουργός τού ανακοίνωσε τη μετακίνησή του την περασμένη Τετάρτη, αλλά τους τελευταίους μήνες συζητούσαν αρκετά για τη δημόσια τάξη. Ο Μητσοτάκης έβλεπε να ξεφτίζει το πουλόβερ της ασφάλειας και προσπαθούσε να καταλάβει «τις πταίει;». Εως το 2019 είχε επιβληθεί η κανονικότητα της ανομίας στο κέντρο της Αθήνας (παραπήγματα εμπορίου και κατανάλωσης ναρκωτικών και κατασκευής μολότοφ σε ΑΣΟΕΕ και Πεδίον Αρεως, καταλήψεις, καμένα αυτοκίνητα κ.λπ.). Μέσα σε λίγες εβδομάδες ο Χρυσοχοΐδης τα καθάρισε όλα.
«Η ασφάλεια είναι το θεμέλιο της δημοκρατίας. Οταν οι άνθρωποι αισθάνονται ότι δεν τους προστατεύει κανείς, τότε γίνονται ανασφαλείς και είναι ευάλωτοι στον ρατσισμό, στον φασισμό, στον αυταρχισμό και στις θεωρίες συνωμοσίας».
Μόλις έφυγε, η κεκτημένη ταχύτητα δεν διατηρήθηκε για πολύ. Η δυσαρέσκεια βράζει εδώ και αρκετό καιρό στις τάξεις των ενστόλων καθώς θεωρούν ότι δεν έχουν την απαιτούμενη κάλυψη από την πολιτική και υπηρεσιακή ηγεσία. «Η αστυνομία είναι ευαίσθητη υπηρεσία γιατί διαχειρίζεται πολύ σκληρά πράγματα και πρέπει να είναι διαρκώς αξιόμαχη», εξηγεί ο Χρυσοχοΐδης, προσπαθώντας να περιγράψει το πρόβλημα και τη λύση του.
Ως μέρος της λύσης επιμένει πολύ στην αξιοκρατία. «Η αστυνομία είναι πολύ ευαίσθητη στο θέμα της αξιοκρατίας. Oταν παραγκωνίζονται οι ικανοί και διοικούν οι λιγότερο ικανοί, η αστυνομία παραλύει. Επιπλέον, ο αστυνομικός χρειάζεται να εμπιστεύεται την πολιτική ηγεσία για να κάνει τη δουλειά του, διότι είναι μια σκληρή και επικίνδυνη δουλειά».
Ναι, αλλά μια αστυνομία που «κάνει τη δουλειά της» εύκολα παρασύρεται στην άσκηση υπερβολικής βίας. Και υπάρχουν μπόλικα περιστατικά. Για παράδειγμα, στη Νέα Σμύρνη τον Απρίλιο του 2021 η αστυνομία ενεπλάκη σε επεισόδιο με αριστερή ομάδα. Ο Χρυσοχοΐδης δεν δίστασε τότε να υπερασπιστεί την αστυνομία λέγοντας ότι ήταν ένα προσχεδιασμένο επεισόδιο και επέμενε πολύ στο επιχείρημα ότι κάποια περιστατικά αστυνομικής βίας μπορεί να είναι παρενέργειες μιας αστυνομίας που ενεργεί. Αν η αστυνομία κάθεται στα αυγά της για να αποφύγει να κατηγορηθεί για «φάλτσα», τότε έχουμε έκρηξη εγκληματικότητας, που οδηγεί σε εύλογες κατηγορίες περί αναποτελεσματικότητας. Πάντα η αστυνομία πρέπει να ελέγχεται αυστηρά για να ελαχιστοποιεί τα λάθη της, αλλά η αποφυγή του λάθους δεν πρέπει να καταλήγει στην ιδεολογία της απραξίας. «Πρέπει οι πολίτες να αισθάνονται ασφάλεια. Η ασφάλεια είναι το θεμέλιο της δημοκρατίας. Οταν οι άνθρωποι αισθάνονται ότι δεν τους προστατεύει κανείς, τότε γίνονται ανασφαλείς και οι ανασφαλείς άνθρωποι είναι ευάλωτοι στον ρατσισμό, στον φασισμό, στον αυταρχισμό και στις θεωρίες συνωμοσίας».
Ο Χρυσοχοΐδης όχι μόνον αντέχει ψυχολογικά περισσότερο από άλλους στο υψηλής τάσης πόστο της αντιμετώπισης του τυχαίου, αλλά έλκεται από τον κίνδυνο και την αβεβαιότητα ακριβώς γιατί δεν πιστεύει στο τυχαίο. Παρότι είναι θρησκευόμενος, δεν σταυροκοπιέται ούτε χτυπάει ξύλο, γιατί δεν πιστεύει ούτε στην κακή τύχη ούτε στο κακό μάτι. Λέει διαρκώς στους συνεργάτες του ότι τα περισσότερα «ξαφνικά» δεν συμβαίνουν ξαφνικά. «Δεν πιστεύω στη μεταφυσική, πιστεύω στη στατιστική και στην αλληλουχία των γεγονότων». Π.χ. επαναλαμβάνει το αυτονόητο, ότι «οι φωτιές είναι μόνιμο χαρακτηριστικό του καλοκαιριού», αλλά και όλα τα άλλα που συμβαίνουν κατά τις λεγόμενες αποφράδες ημέρες έχουν συμβεί στο παρελθόν και είναι λογικό να ξανασυμβούν. Επομένως, το κρίσιμο στοίχημα για την Προστασία του Πολίτη δεν είναι να πιάσουν οι αγιασμοί, αλλά η αδιάκοπη εκπαίδευση και προετοιμασία για την αντιμετώπιση όλων αυτών που έχουν συμβεί και θα ξανασυμβούν. «Το έγκλημα πρέπει να το πολεμάς κάθε μέρα με σχέδιο. Οτιδήποτε συμβαίνει πρέπει να αντιμετωπίζεται έτσι ώστε το μικρό να μη γίνεται μεγάλο. Πέρα από το κοινό έγκλημα αυξάνεται ο κίνδυνος από το οργανωμένο έγκλημα, που εισχωρεί στο κράτος, στους θεσμούς και στην επίσημη οικονομία και τη νοθεύει. Χρειάζεται εγρήγορση και χρειάζεται επίσης η συνδρομή της Δικαιοσύνης».
Στο υπουργείο Υγείας δούλεψε περίπου με την ίδια συνταγή. «Ξήλωσε» διοικητές νοσοκομείων, έβαλε μπροστά τις μονάδες για τα εγκεφαλικά, «έτρεξε» την ανασύσταση του ΕΚΑΒ και προετοίμασε ένα πακέτο αλλαγών στο ΕΣΥ που θα ανακοινώνονταν μετά τις 20 Ιανουαρίου. Τώρα επέστρεψε στον «πόλεμο». Το 2010 πέτυχε την εξάρθρωση της δεύτερης γενιάς τρομοκρατών. Η οργισμένη απάντηση του «χώρου» για τη σύλληψη των μελών της «Συνωμοσίας των Πυρήνων της Φωτιάς» ήταν μια βόμβα στο γραφείο του στο Περιστέρι τον Ιανουάριο του 2010 και μια άλλη βόμβα στο υπουργείο στις 24 Ιουνίου 2010, από την οποία σκοτώθηκε ο διευθυντής του γραφείου υπουργού, ο αξιωματικός Γιώργος Βασιλάκης. Επιστρέφει τώρα ξανά στο ίδιο γραφείο, για μία ακόμη φορά. Οταν επέστρεψε το 2019, έλεγε ότι ένας από τους στόχους του ήταν να διαλευκάνει αυτή την υπόθεση. Και όσοι τον ξέρουν, στοιχηματίζουν ότι αποκλείεται να το έχει ξεχάσει.