Το 2013 έφερε την κατάργηση των συνιστωσών, το 2016 o ΣΥΡΙΖΑ έψαχνε τρόπο να αναδειχθεί και πάλι νικητής σε συνθήκες επιτροπείας και το 2022 ο Αλέξης Τσίπρας τα άλλαζε όλα εκλέγοντας τον πρόεδρο και την Κεντρική Επιτροπή από τη βάση.
Το αποτύπωμα που αφήνει το 4ο συνέδριο, του 2024, μία εβδομάδα μετά, ακόμη αναζητείται και μάλλον δεν θα βρεθεί. Χάθηκε μέσα σε φωνές και θορύβους που ξεπέρασαν τα πολιτικά όρια. Η χαλαρή ψήφος των ευρωεκλογών ήταν πάντα η ευκαιρία των πολιτών να προειδοποιήσουν την εκάστοτε κυβέρνηση πως δεν έχει «λευκή επιταγή». Στις κάλπες της 9ης Ιουνίου δεν αποκλείεται να συμβεί κάτι που είναι πρωτοφανές. H ψήφος διαμαρτυρίας να κατευθυνθεί και προς την αξιωματική αντιπολίτευση.
Το «καρέ» του συνεδρίου, αποτελούμενο από τους Αλέξη Τσίπρα, Στέφανο Κασσελάκη, Ολγα Γεροβασίλη και Νίκο Παππά, διαμόρφωσε τις νέες ισορροπίες μέσα στο κόμμα, με πρώτο τον πρώην πρωθυπουργό, o οποίος χτύπησε ηχηρό καμπανάκι για λανθασμένη πορεία που έχει πάρει ο ΣΥΡΙΖΑ προτείνοντας τη λύση που θεωρούσε σωστή.
Η αποσύνδεση του Τσίπρα
Από το περιβάλλον του Τσίπρα επισημαίνουν πως προσωπικός του στόχος ήταν να αποσυνδεθεί από μια «εργαλειοποίηση» που τον εγκλώβιζε στα μάτια και στη σκέψη ενός κόσμου που τον στηρίζει εδώ και πολλά χρόνια, συμπληρώνοντας πως επέλεξε να μη μείνει σιωπηλός σε μια πολύ κρίσιμη στιγμή. Ηταν «βίαιο το ξερίζωμα» από τον νυν πρόεδρο, παραδέχονται οι ίδιες πηγές στην «Κ», όμως δεν υπήρχε άλλος τρόπος, καθώς η εκτίμησή του ήταν πως το κόμμα οδηγείται στο κενό. Είναι ξεκάθαρο πως δεν ενδιαφέρει τον πρώην πρωθυπουργό κανενός είδους επιστροφή μετά τις ευρωεκλογές, ούτε σκοπεύει να εμπλακεί στα εσωκομματικά για μεγάλο χρονικό διάστημα. Το χρονικό της σύνταξης της επιστολής έχει μεγάλο ενδιαφέρον.
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», ο Αλέξης Τσίπρας έγραψε το κείμενο την Τετάρτη το βράδυ, μία ημέρα πριν αρχίσουν οι εργασίες του συνεδρίου. Το πρωί της Πέμπτης το έδειξε σε τρεις κοντινούς του συνεργάτες. Αφού δόθηκε στη δημοσιότητα, η Ολγα Γεροβασίλη ήρθε σε επαφή με τον τέως πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ ανακοινώνοντάς του πως αν ο Στέφανος Κασσελάκης «σηκώσει το γάντι», θα θέσει υποψηφιότητα απέναντί του. Ο πρώην πρωθυπουργός, σύμφωνα με άλλες πηγές, είχε εκμυστηρευτεί σε συνεργάτες του την πεποίθησή του πως η διαδικασία της νέας προσφυγής στη βάση θα μπορούσε να είναι λυτρωτική για τον ΣΥΡΙΖΑ. Φέρεται μάλιστα να μην απέκλειε, μέχρι το μεσημέρι της Παρασκευής, τόσο ο Σωκράτης Φάμελλος όσο και ο Διονύσης Τεμπονέρας να μετέχουν στην κούρσα διαδοχής. Η «παλαιά φρουρά» κινητοποιήθηκε, όμως δεν πέτυχε να στηθούν κάλπες, καθώς δεν συνενώθηκαν όλες οι προεδρικές δυνάμεις.
Σφαγές και αγκαλιές του Κασσελάκη
Ο Στέφανος Κασσελάκης έδειξε με την «καρατόμηση» του Παύλου Πολάκη ότι έχει «κρύο αίμα» και πως δεν ξεχνάει. Οσον αφορά τα εσωκομματικά, άλλαξε στρατηγική. Η επίθεση φιλίας στην Ολγα Γεροβασίλη δεν άργησε να έρθει και «σφραγίστηκε» με την πρόταση που της έκανε να συμμετάσχει στο νέο Εκτελεστικό Γραφείο.
«Ειρήνη υμίν», φώναξε ο Κασσελάκης, καθώς ο ΣΥΡΙΖΑ καταγράφεται στις πρώτες δημοσκοπήσεις μετά το συνέδριο (MRB, Opinion Poll) να βγαίνει λαβωμένος και σταθερά τρίτος. Πλούσιος «πάγκος» για να γίνουν εντυπωσιακές αλλαγές δεν υπάρχει και σε μεγάλο βαθμό τα χέρια του προέδρου τα έλυσε η παραμονή της Ράνιας Σβίγκου –τουλάχιστον μέχρι τις εκλογές ή το καταστατικό συνέδριο– στη θέση της γραμματέως.
Για το αν θα επιλέξει ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ να εκλέξει ανανεωμένη Πολιτική Γραμματεία, οι απόψεις διίστανται. Το σίγουρο είναι ότι δεν επιθυμεί να ξαναβρεθεί απέναντι σε συγκεκριμένα στελέχη που την απαρτίζουν.
Το Εκτελεστικό Γραφείο χωρίς τη συμμετοχή προσώπων με τα οποία συγκρούστηκε είναι ένα πολύτιμο εργαλείο, θεσμοθετημένο από το καταστατικό. Θα μπορούσε να αντικατασταθεί η Πολιτική Γραμματεία; Ασφαλείς πληροφορίες της «Κ» αναφέρουν πως έχουν αναζητηθεί λύσεις που έχουν εφαρμοστεί και στο παρελθόν, όπως ο σχηματισμός μιας Εκλογικής Επιτροπής μέχρι την 9η Ιουνίου, οπότε θα στηθούν οι κάλπες. Είναι ακριβώς η κίνηση που είχε κάνει ο Αλέξης Τσίπρας στο ενδιάμεσο των δύο αναμετρήσεων του καλοκαιριού.
Η υπομονή της Γεροβασίλη
Η μόνη γυναίκα της τετράδας είναι η Ολγα Γεροβασίλη. Εμπειρη και «μπαρουτοκαπνισμένη», είναι ο άνθρωπος των «δύσκολων αποστολών». Ηξερε τι είχε να αντιμετωπίσει όταν ανέβηκε στο βήμα του συνεδρίου, έχοντας απέναντί της ένα κοινό που μόνο συντροφικό δεν ήταν. Δεν έχει σκοπό να φτιάξει κάποια δική της πλατφόρμα, ούτε να παίξει τον ρόλο τής «εν αναμονή» προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ. Με τη λήξη των εργασιών του συνεδρίου, την περασμένη Κυριακή, συνομίλησε με τον Αλέξη Τσίπρα και από εδώ και στο εξής θα παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις και τις αλλαγές που ετοιμάζονται στην Κουμουνδούρου. Είναι ένας νέος πόλος στο κόμμα, αλλά δεν το φωνάζει. Ενδεχομένως το μήνυμα δυσαρέσκειας προς την ηγεσία να «έγειρε στη ζυγαριά» περισσότερο από το τελικό αποτέλεσμα.
Το διπλό παιχνίδι του Παππά
Τις ισορροπίες φαίνεται να τις γνώριζε καλά ο Νίκος Παππάς. Ευέλικτος πάντα, με υψηλό πολιτικό κριτήριο, είχε μετρήσει τις δυνάμεις του τον Σεπτέμβριο και ήξερε πως εξακολουθεί να ασκεί σημαντική επιρροή στο εσωκομματικό τοπίο.
Κατά πολλούς ήταν ο «φύλακας άγγελος» του Στέφανου Κασσελάκη, καθώς ακόμη και αν στήνονταν οι κάλπες και κέρδιζε, οι 148.821 που ψήφισαν πριν από τέσσερις μήνες θα ήταν δύσκολο να συγκεντρωθούν. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι ελκυστικός αυτή την περίοδο και ο ίδιος θα έχανε μέρος της δημοτικότητάς του. Με αυτή τη λογική, η μη διεξαγωγή εκλογών ωφέλησε και την Ολγα Γεροβασίλη που φαίνεται πως ήταν το αουτσάιντερ. Η πόλωση βέβαια θα ήταν μεγάλη και ασφαλείς προβλέψεις είναι δύσκολο να γίνουν. Ο Νίκος Παππάς διαφώνησε ανοιχτά με τον Αλέξη Τσίπρα για προσφυγή στις κάλπες. Ανθρωποι της εμπιστοσύνης του έκαναν επαφές με αρκετούς συνέδρους, ενώ και ο ίδιος, σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», είδε στο γραφείο του πολύ κόσμο.
Ο «σφυγμός» των συνέδρων έλεγε «όχι» στην προσφυγή στη βάση. Μπέρδεψε τους πάντες όταν βρέθηκε στη μεταμεσονύχτια σύναξη με την Ολγα Γεροβασίλη. Κάποιοι μάλιστα υποστηρίζουν πως σε εκείνη τη συνάντηση εμφανίστηκε θετικός στην υποψηφιότητά της. Οι σχέσεις του με τον Στέφανο Κασσελάκη έχουν περάσει από πολλές διακυμάνσεις το τελευταίο διάστημα. Φέρεται να είχε αποφασίσει πως θα κρατούσε στάση ουδετερότητας αν τα πράγματα τελικά οδηγούνταν στις κάλπες. Δύσκολα πάντως θα μείνει εκτός κάδρου σκληρής κριτικής αν το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών δεν είναι καλό, καθώς ήταν ο κυρίαρχος πόλος του συνεδρίου.