Την περασμένη εβδομάδα ο υπουργός Αμύνης, Δημήτρης Αβραμόπουλος, ανακοίνωσε ότι λύνεται το θέμα των γερμανικών υποβρυχίων που «σαπίζουν» από τον Απρίλιο του 2012 στα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά (ΕΝΑΕ). «…Με τη συμφωνία με τα ΕΝΑΕ, το Πολεμικό Ναυτικό αναλαμβάνει με τους υπεργολάβους και τους εργαζομένους, των οποίων η απασχόληση διασφαλίζεται πλήρως, την ολοκλήρωση των εργασιών που απομένουν και των δοκιμών θαλάσσης, προκειμένου να ενταχθούν στον στόλο μας…».
Είχε προηγηθεί συνάντηση του κ. Αβραμόπουλου με τον κ. Ισκαντάρ Σάφα, ισχυρό άνδρα της Privinvest, που κατέχει το 75% των ΕΝΑΕ, παρουσία του υπουργού Ανάπτυξης, Κωστή Χατζηδάκη, του γ.γ. του υπουργείου Αμύνης, Αντώνη Οικονόμου, του αρχηγού ΓΕΝ, ναυάρχου Αποστολάκη και του νομικού συμβούλου του υπουργείου. Ο κ. Αβραμόπουλος, του οποίου η «προσωπική χημεία» με τον κ. Σάφα δεν είναι πολύ καλή (όπως συμβαίνει και αντίστροφα), είπε στον Λιβανέζο ότι η ελληνική κυβέρνηση είναι σε θέση να δώσει 75 εκατ. για την αποπεράτωση των τεσσάρων υποβρυχίων και ούτε ευρώ παραπάνω, ενώ προσδιόρισε τον χρόνο μέχρι την ολοκλήρωσή τους στους έξι μήνες. Ο κ. Σάφα απάντησε ότι αυτό δεν μπορεί να γίνει σε χρόνο μικρότερο των 24 μηνών και ανέβασε το ποσό που χρειάζεται για να ολοκληρωθούν τα υποβρύχια στα 250 εκατ. Στο σημείο αυτό ο κ. Αβραμόπουλος συμβουλεύθηκε τον παρακαθήμενό του ναύαρχο για να επιμείνει στη θέση του ότι οι δικοί του αριθμοί βρίσκονται πλησιέστερα στην πραγματικότητα.
Βεβαίως αυτή ήταν μια διαπραγματευτική θέση του κ. Αβραμόπουλου, τόσο έναντι του κ. Σάφα όσο και… έναντι του ΣΥΡΙΖΑ που αμφισβητεί τη δυνατότητα να ολοκληρωθούν τα υποβρύχια με το ποσό των 75 εκατ. Τη δυνατότητα αυτή είχαν θέσει σε αμφισβήτηση, σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», και στελέχη του Πενταγώνου, όταν στα μέσα του 2012 έγινε εκτίμηση της υφιστάμενης κατάστασης μετά την απόφαση της Privinvest να εγκαταλείψει την καθημερινή λειτουργία του Ναυπηγείου, ανεβάζοντας το κόστος παράδοσης των υποβρυχίων στα 110 εκατ. Στελέχη των ΕΝΑΕ αλλά και ο προηγούμενος συντονιστής της κυβέρνησης Σαμαρά για τη ναυπηγοεπισκευαστική βιομηχανία, Νίκος Αναστασόπουλος, ανεβάζουν αυτό το κόστος στα 200 – 250 εκατ., αλλά η ηγεσία του Πολεμικού Ναυτικού το αμφισβητεί. Ο όγκος εργασιών που είχε κοστολογηθεί για τα υποβρύχια «Πιπίνος», «Ματρώζος», Κατσώνης» και «Ωκεανός» από τον κ. Αναστασόπουλο, με βάση τα ποσοστά που είχαν απομείνει όταν έκλεισαν τα Ναυπηγεία, υπολογιζόταν σε 262 εκατ. Στελέχη των ΕΝΑΕ προσθέτουν εδώ ότι στους υπολογισμούς αυτούς δεν συμπεριλαμβάνονται όσα προβλήματα προκύψουν από τον έλεγχο των ηλεκτρονικών συστημάτων των υποβρυχίων μετά περίπου δύο χρόνια απραξίας και την ασφάλισή τους – υπολογίζεται σε 20 εκατ. Χωρίς να γίνουν αυτά τίθεται ένα κρίσιμο ζήτημα για τον αγοραστή των υποβρυχίων: ποιος και πώς θα δώσει την εγγύηση καλής λειτουργίας;
Ο κ. Σάφα, σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», δέχθηκε να εκχωρήσει τις συμβάσεις με την HDW, που κατέχει την τεχνογνωσία, στο υπουργείο Αμύνης. Αλλά η ελληνική πλευρά δεν έχει καθαρή εικόνα για το αν και με ποιους όρους η HDW, εναντίον της οποίας το ελληνικό Δημόσιο έχει προχωρήσει σε καταλογισμούς, θα ήταν έτοιμη να προχωρήσει στην ολοκλήρωση και την επίβλεψη των δοκιμών των υποβρυχίων «εν όρμω και σε πλεύση». Θεωρητικά, αν αυτό γινόταν, θα μπορούσε ο γερμανικός οργανισμός BWB, να δώσει (όπως και με τον «Παπανικολή») την εγγύηση καλής λειτουργίας.
Βεβαίως στην υπόθεση αυτή το υπουργείο Αμύνης διαθέτει ορισμένα χαρτιά. Ενα από αυτά είναι ότι η γερμανική εταιρεία έχει δώσει υλικό αξίας 132,25 εκατ. για δύο υποβρύχια της τάξης 209 που ουδέποτε κατασκευάσθηκαν. Μέχρι σήμερα το ελληνικό Δημόσιο προτιμά να καταλογίζει τα ποσά αυτά στους κατασκευαστές του υποβρυχίου (Σάφα και HDW), έχοντας κάνει έναν λογαριασμό 420 εκατ. που έχει κοινοποιηθεί και στην «Αμπου Ντάμπι Μαρ», την εταιρεία που έχει περιουσιακά στοιχεία. Μέχρι σήμερα, πάντως, οι αποφάσεις του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους δεν έχουν αντίκρισμα ως προς την Privinvest που έχει καλές πιθανότητες να κερδίσει αρκετά εκατομμύρια στο διαιτητικό δικαστήριο.
Πώς θα πληρωθούν οι εργαζόμενοι
Το υπουργείο Αμύνης πιστεύει ότι είναι σε θέση, μέχρι την ολοκλήρωση των υποβρυχίων, να πληρώνει τους 800 εργαζομένους ως εξής: Με 700 ευρώ όσους δεν εργάζονται στο πρόγραμμα των υποβρυχίων και με λίγα περισσότερα τους 300 που θα απασχοληθούν για το πρόγραμμα των υποβρυχίων. Αυτό το ποσό δεν μπορεί να είναι κάτω από 5 εκατομμύρια, χωρίς να είναι σαφές ποιος αναλαμβάνει τις ασφαλιστικές εισφορές και μάλιστα ενώ εκκρεμούν δικαστικές αποφάσεις αναγκαστικών εκτελέσεων κατά της διοίκησης του κ. Σάφα. Εδώ μπορεί να προστεθεί και ένα ακόμα οξύμωρο κατά τη διάρκεια του εξαμήνου: Ποιος θα έχει την αστική και ποινική ευθύνη ως διοίκηση του Ναυπηγείου, η διοίκηση υπό την Privinvest ή το Ναυτικό; Το Ναυτικό βεβαίως διαθέτει ένα κλιμάκιο στα ΕΝΑΕ και έχει ήδη από διετίας πλήρη εικόνα των όσων απαιτούνται για την ολοκλήρωση των τεσσάρων υποβρυχίων. Αλλά αυτό δεν αρκεί για να ασκήσει διοίκηση σε μια επιχείρηση που ανήκει σε δύο άλλους μετόχους, τη γερμανική Thyssen κατά 25% (πάλι μέσω εταιρείας χωρίς περιουσιακά στοιχεία) και την Privinvest κατά 75%.
Τα άλλα δύο υποβρύχια τύπου 214 που προβλέπονταν να κατασκευασθούν με βάση τον νόμο 3885 φαίνεται ότι θα μείνουν «κενό γράμμα» καθώς λείπουν τα κονδύλια για τη ναυπήγησή τους. Τα υποβρύχια αυτά δεν έχουν αρχίσει να κατασκευάζονται καν. Ετσι από αυτήν την άποψη, ο κ. Δημ. Αβραμόπουλος καταλήγει σε αυτό που ήθελε να αποφύγει ο προκάτοχός του, Παν.Παναγιωτόπουλος: το Ναυτικό δεν θα αποκτήσει τα δύο υποβρύχια που είχαν συμβολαιοποιηθεί με τη συμφωνία ελληνικού Δημοσίου – Σάφα. Με τη διαφορά ότι όπως φαίνεται τώρα, το Δημόσιο ουδέποτε είχε τα χρήματα για τη ναυπήγηση αυτών των υποβρυχίων. Αυτά είχαν αντικαταστήσει τα παλαιότερου τύπου 209 που με την αρχική σύμβαση επρόκειτο να εκσυγχρονισθούν έναντι 760 εκατ. Αξιωματικοί του Ναυτικού εκφράζουν αμφιβολίες για το αν και το μοναδικού τύπου 209 υποβρύχιο, ο ΩΚΕΑΝΟΣ, θα είναι σε θέση να ανταποκριθεί στις δοκιμές λόγω κατασκευαστικών προβλημάτων…