Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), μέσω άρθρου του επικεφαλής οικονομολόγου του, Ολιβιέ Μπλανσάρ, υποστηρίζει ότι οι λειτουργικές δαπάνες του ελληνικού Δημοσίου καλύπτουν πλέον το 25% των 55 δισ. που αποτελούν τις ετήσιες δαπάνες του κράτους, με το υπόλοιπο 75% να «πηγαίνει» σε μισθούς και συντάξεις. Η ελληνική κυβέρνηση, στο σχέδιο που κατέθεσε το περασμένο Σαββατοκύριακο στους δανειστές, προτείνει περικοπές δαπανών ύψους 340 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 200 εκατ. αφορούν περικοπές αμυντικών δαπανών και 140 εκατ. περιορισμό μέσω του μηχανισμού «ριμπέιτ» των δαπανών του κράτους για φάρμακα.
Με αφορμή αυτό το γεγονός η «Κ» ζήτησε από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους και μία σειρά υπουργείων στοιχεία για να διαπιστώσει κατά πόσον η κυβέρνηση και οι δανειστές έχουν τελικά δυνατότητα να βρουν και να περικόψουν δαπάνες. Η εικόνα που σχημάτισε είναι η εξής:
Αμυνα: Στις προτάσεις της κυβέρνησης περιλαμβάνεται η περικοπή 200 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων:
α) 100 εκατ. αφορούν το κλείσιμο 30 στρατοπέδων. Πρόκειται για ένα παλαιότερο σχέδιο, που είχε εκπονηθεί επί υπουργίας Μπεγλίτη, αλλά δεν στάθηκε δυνατό να υλοποιηθεί εξαιτίας τοπικών διαμαρτυριών.
β) 50 εκατ. προέρχονται από σκραπ, από παλαιότερα οπλικά συστήματα και ανταλλακτικά.
γ) 50 εκατ. από εξοικονομομήσεις διοικητικών δαπανών. Ο υπουργός Αμύνης Πάνος Καμμένος αμφισβήτησε την ανάγκη για περικοπές, λέγοντας μάλιστα ότι έχουν περικοπεί κατά 40% οι αμυντικές δαπάνες τα τελευταία χρόνια. Ωστόσο, άλλοι παράγοντες του υπουργείου του το επιβεβαίωσαν, αν και ουδείς ήθελε να κάνει δημόσια σχόλια.
Η Ε.Ε. από την πλευρά της, μάλιστα, προχώρησε ένα βήμα παραπάνω. Σε έγγραφο που έδωσε στην κυβέρνηση και βρίσκεται στην κατοχή της «Κ» προβλέπει για το 2016 μείωση των αμυντικών δαπανών κατά 200 εκατ. με τη μετατροπή ενός στρατού με μεγάλες δαπάνες προσωπικού σε στρατό επαγγελματικό. Στο έγγραφο Γιουνκέρ οι δαπάνες για τις Ενοπλες Δυνάμεις υπολογίζονται στο 2,3% του ΑΕΠ, έναντι 2,4% της Μ. Βρετανίας, ενώ αναφαίρεται ότι με 109.000 άνδρες, οι Ελληνικές Ενοπλες Δυνάμεις έχουν τη μεγαλύτερη κατά κεφαλήν δαπάνη σε ολόκληρο το ΝΑΤΟ.
Το ΔΝΤ, πάντως, αμφισβήτησε την κίνηση επειδή τα οφέλη από τη μείωση δεν θα είναι επαναλαμβανόμενα και επειδή δεν εξηγείται από πού θα βρεθούν τα χρήματα ώστε ο στρατός να γίνει επαγγελματικός. Ομως η Κομισιόν προσέθεσε άλλα 200 προκειμένου να μη χρειαστεί η ελληνική κυβέρνηση να κάνει πίσω στις «κόκκινες γραμμές» της για τον ΦΠΑ στην ενέργεια και τις συντάξεις. Το πρόβλημα είναι ότι ουδείς έχει ρωτήσει την ηγεσία του υπουργείου Αμύνης.
Υγεία – φάρμακα: Η κυβέρνηση έχει προγραμματίσει επιστροφές από το «ριμπέιτ», αξίας ύψους 140 εκατ. και τις έχει γράψει στην πρότασή της προς τους θεσμούς. Παράλληλα, ο υπουργός Υγείας Παναγιώτης Κουρουμπλής θέλει να επιβάλει ένα σχήμα αγοράς φαρμάκων που θα γίνεται από ειδικές ομάδες διαπραγμάτευσης των ασφαλιστικών ταμείων. Σε αυτήν τη περίπτωση, όμως, θα πρέπει να αλλάξει εντελώς το σύστημα τιμολόγησης των φαρμάκων, καθώς το δελτίο τιμών ανακοινώνεται σήμερα. Αντίθετα, το σύστημα με τη διαπραγμάτευση προϋποθέτει ότι η τιμή που «κερδίζει» το ένα ταμείο μένει «κρυφή» από τους άλλους παίκτες της αγοράς, καθώς κάθε συμφωνία στηρίζεται στις ποσότητες και στους όρους πληρωμής. Ομως, αυτή τη στιγμή, με την κρατική φαρμακευτική δαπάνη να κινείται κάτω από τα 2 δισ. (1,8 δισ.), τουλάχιστον πέντε πολυεθνικές εταιρείες εξετάζουν την αποχώρησή τους από την ελληνική αγορά.
Δημόσια κτίρια: Το πρόγραμμα καταγραφής των κτιρίων όπου στεγάζονται οι δημόσιες υπηρεσίες και η δυνατότητα μεταστέγασής τους σε άδεια κτίρια του Δημοσίου συνεχίζονται. Μία υπηρεσία του υπ. Οικονομικών που άλλαξε πρόσφατα γραφεία στη Θεσσαλονίκη προκάλεσε εξοικονόμηση 140.000 ευρώ τον μήνα. Σήμερα, το συνολικό ύψος των ενοικίων ανέρχεται στα 150 εκατ.
Οικονομίες μεγαλύτερης κλίμακας μπορούν να γίνουν με την κατάργηση προξενείων, θέσεων στρατιωτικών ακολούθων και άλλων δημοσίων υπηρεσιών στο εξωτερικό, αλλά για όλα αυτά η συζήτηση δεν έχει καν αρχίσει.
Συμπέρασμα: Συνολικά θα μπορούσε να εξοικονομηθεί 1 δισ. ευρώ στους τομείς της Αμυνας, της στέγασης δημοσίων υπηρεσιών και της κατάργησης άλλων. Αλλά για κάτι τέτοιο δεν υπάρχει χρόνος στο πλαίσιο της παρούσης αξιολόγησης. Ούτε και στις προηγούμενες υπήρχε. Σε κανένα υπουργείο, παρά το γεγονός ότι υπάρχουν οι σχετικές υπηρεσίες δημοσιονομικού ελέγχου, «δεν γίνεται σοβαρή συζήτηση για τη σκοπιμότητα των δαπανών» στο επίπεδο των πολιτικών προϊσταμένων, όπως λέει στην «Κ» στέλεχος του ΓΛΚ. «Θα γίνει όταν δεν υπάρχουν χρήματα πλέον να τις πληρώσουμε», καταλήγει.