Tα δικαιολογημένα παράπονα του Γάλλου υπουργού Εσωτερικών Μπερνάρ Καζνέβ πως καμία ευρωπαϊκή μυστική υπηρεσία δεν ειδοποίησε τη Γαλλία για την παραμονή του «εγκεφάλου» των επιθέσεων στο Παρίσι, Αμπαούντ, σε άλλη ευρωπαϊκή χώρα και η ομολογία του Γερμανού ομολόγου του Τόμας ντε Μεζιέρ ότι ορισμένες χώρες, όπως η Ολλανδία, εξετάζουν τη δημιουργία Σένγκεν μέσα στη Σένγκεν, δείχνουν ότι οι ημέρες της συνθήκης είναι μετρημένες.Τουλάχιστον με τη σημερινή της μορφή.
Συνοριακοί έλεγχοι γίνονται πλέον σε όλα τα σύνορα της Γαλλίας, μεταξύ Γερμανίας και Αυστρίας και δειγματοληπτικά μεταξύ των χωρών της (πρώην) Μπενελούξ. «Πρακτικά, οι χώρες που είχαν την πρωτοβουλία για τη δημιουργία της Σένγκεν έχουν επαναφέρει, έστω και προσωρινά, καθεστώς ελέγχου», είπε στην «Κ» Ευρωπαίος διπλωμάτης που επιθυμεί να τηρηθεί η ανωνυμία του, καθώς δεν είχε εξουσιοδοτηθεί να μιλήσει δημόσια για το θέμα αυτό. Ταυτόχρονα η ΠΓΔΜ και η Σερβία ανακοίνωσαν σε συνεννόηση με τις χώρες της Κεντρικής Ευρώπης ότι θα δέχονται πλέον μόνο Αφγανούς, Ιρακινούς και Σύρους πρόσφυγες, την ώρα που λιμενικές πηγές στη Μυτιλήνη μιλούσαν στην «Κ» για «πολλαπλασιασμό των εθνοτήτων που φτάνουν στο νησί, ακόμα και οικονομικοί μετανάστες από τη Δομινικανή Δημοκρατία».
«Σήμα»
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», στην ελληνική κυβέρνηση είχε γίνει τον περασμένο μήνα συζήτηση για τη σκοπιμότητα να κλείσουν τα σύνορα προς την ΠΓΔΜ, ώστε να σταλεί ένα «σήμα» προς την άλλη πλευρά του Αιγαίου ότι «ο δρόμος δεν οδηγεί πλέον μέσω της Ελλάδος». Η ιδέα απορρίφθηκε, καθώς δεν μπορούν να κλείσουν τα σύνορα προς τη Βουλγαρία, ενώ δεν είναι βέβαιο ότι δεν θα μείνουν πάρα πολλοί πρόσφυγες από τρίτες χώρες στο ελληνικό έδαφος στο πλαίσιο αυτής της διαδικασίας. Πάντως, η Αθήνα αντέδρασε πολύ συγκρατημένα και όχι «ιδεολογικά» στην απόφαση των βορείων γειτόνων της χώρας να διαχωρίσουν πρόσφυγες πολέμου από οικονομικούς μετανάστες με βάση την καταγωγή τους. Η περίφραξη των συνόρων της ΠΓΔΜ θεωρείται –αντιθέτως– μάλλον συμβολικό μέτρο, αντίστοιχο με εκείνο της Σλοβενίας, ώστε να «οδηγούνται» οι πρόσφυγες και οι μετανάστες εκεί όπου οι Αρχές της γειτονικής χώρας θέλουν να κάνουν τον έλεγχο.
Οι προχθεσινές δηλώσεις του προέδρου της ΠΓΔΜ, Γκεόργκι Ιβανόφ, είναι ενδεικτικές του κλίματος που επικρατεί: Η Σερβία μάς «επέστρεψε» Ιρανούς πρόσφυγες, τους οποίους η ΠΓΔΜ προώθησε στα σύνορα με την Ελλάδα, στην Ειδομένη, είπε. Αφησε έτσι ευθέως να εννοηθεί ότι η χώρα του θα «γυρίζει πίσω» στη χώρα μας όσους πρόσφυγες εγκλωβίζονται μη δυνάμενοι να φύγουν προς Βορρά, ενώ ζήτησε μεγαλύτερη συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών σε θέματα που σχετίζονται με την ισλαμική τρομοκρατία.
Οι εξελίξεις χαρακτηρίζονται από Ευρωπαίους διπλωμάτες και στελέχη των υπηρεσιών ασφαλείας μεγάλων χωρών–μελών της Ε.Ε. αναμενόμενες. «Τα γεγονότα στο Παρίσι επιτάχυναν την αλλαγή κατεύθυνσης σε δύο ζητήματα: να γνωρίζουμε ποιοι έρχονται και να περιορίσουμε τον αριθμό τους», είπε αστυνομική πηγή από τη Χάγη στην «Κ», «αλλά πλέον το πρώτο είναι πιο σημαντικό. Οχι τόσο το πόσοι, αλλά το ποιοι. Μόνο που για να τους εντοπίζουμε, θα πρέπει να έρχονται λιγότεροι».
Τις προηγούμενες ημέρες η Γερμανία απηύθυνε εκκλήσεις στις χώρες προέλευσης, και ειδικότερα στο Αφγανιστάν, να σταματήσουν να έρχονται στην Ευρώπη μετανάστες κατά κύματα. Στόχος της πρωτοβουλίας –ανάλογες «έτρεξαν» για τους Σύρους στον Λίβανο, χωρίς σπουδαία αποτελέσματα– είναι να πεισθούν οι Αφγανοί ότι «η ζωή στη Γερμανία δεν είναι απλή» και ότι τους «περιμένουν κίνδυνοι στον δρόμο». Και μόνο οι διατυπώσεις του γερμανικού υπουργείου Εξωτερικών δείχνουν ότι πολλοί αρμόδιοι στο Βερολίνο δεν έχουν καταλάβει, ή δεν θέλουν να παραδεχθούν, ότι πολλοί από εκείνους που ξεκίνησαν για την Ευρώπη αντελήφθησαν την τοποθέτηση της καγκελαρίου Μέρκελ πριν από δυόμισι μήνες ως πρόσκληση.
Οι εξαιρέσεις
Η γερμανική κυβέρνηση επιμένει να εξαιρεθούν οι Αφγανοί από τη διαδικασία ασύλου και προτείνει να διακρατούνται από τις χώρες εισόδου στην Ε.Ε. Ταυτόχρονα, διακριτικά αλλά επίμονα, η Γερμανία, η Γαλλία, η Ολλανδία αλλά και άλλες χώρες ζητούν από την Αθήνα να κλείσει, επιτέλους, το θέμα της σωστής καταγραφής στα νησιά με αφορμή την υπόθεση του πλαστού διαβατηρίου ενός εκ των δραστών στο Παρίσι, ο οποίος είχε καταγραφεί στη Λέρο. «Αφού δεν είμαστε σε θέση εμείς να καταγράφουμε σωστά εκείνους που έρχονται, πώς θα το κάνει με πολύ λιγότερα μέσα η Ελληνική Αστυνομία», ανέφεραν στην «Κ» στελέχη του γερμανικού συνδικάτου αστυνομικών. Μετά την επίθεση στο Παρίσι, ο πρόεδρος του σωματείου, Ράινερ Βεντ, ζήτησε τη δημιουργία «ευρωπαϊκής συνοριακής αστυνομίας με τη μετατροπή της Frontex σε ένα τέτοιο σώμα». Ταυτόχρονα, η γερμανική πλευρά τονίζει ότι τα «εξωτερικά σύνορα» της Ενωσης, δηλαδή τα σύνορα του Ανατολικού Αιγαίου, έχουν «τρύπες».
Είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμα και στη διάρκεια των τελευταίων ημερών η αστυνομία εντόπισε τουλάχιστον 50 άτομα που επιβιβάστηκαν από Μυτιλήνη και Χίο χωρίς να έχουν καταγραφεί. Αυτό έγινε αντιληπτό ενώ είχαν βγάλει εισιτήρια σε πρακτορείο του κέντρου της Αθήνας για να μεταβούν στα σύνορα με λεωφορείο. Η αστυνομία προχώρησε στην κατάθεση μήνυσης κατά του ιδιοκτήτη του πρακτορείου για παράνομη διακίνηση ανθρώπων (κακούργημα). «Στην πράξη δεν υπάρχει τρόπος να ελέγξεις έναν πρόσφυγα που δεν πάει στη Μόρια», είπε στην «Κ» αστυνομική πηγή.