Οι συζητήσεις μεταξύ των θεσμών τις τελευταίες μέρες έχουν καταστήσει πλέον σαφές πως βρίσκονται σε αδιέξοδο, καθώς για να προχωρήσει η διαπραγμάτευση και να επιστρέψουν στην Αθήνα οι επικεφαλής της τρόικας, κάποια πλευρά πρέπει να κάνει μεγάλες υποχωρήσεις στις θέσεις της. Ομως ποια πλευρά και τι παραχωρήσεις δεν έχει αποφασιστεί ακόμα, ενώ οι πιο σημαντικές αποφάσεις θα χρειάζονται το «πράσινο φως» από τη γερμανική Βουλή, δυσκολεύοντας την εξίσωση ακόμα περισσότερο. Μέσα σε αυτό το κλίμα, το Βερολίνο στέλνει αντιφατικά μηνύματα σχετικά με το κατά πόσο η προσφυγική κρίση θα επηρεάσει τη στάση του στην αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος όπως και για τον ρόλο του ΔΝΤ. Η γερμανική πλευρά ουσιαστικά καλείται να επιλέξει ανάμεσα σε τρία εναλλακτικά σενάρια, τα οποία όμως δεν μπορούν να υλοποιηθούν για διαφορετικούς λόγους το καθένα. Η πρώτη επιλογή είναι να καθυστερήσει χρονικά η συμφωνία της Αθήνας για το νέο πρόγραμμα του ΔΝΤ, καθώς το παλαιό δεν υφίσταται κατόπιν σχετικού αιτήματος της ελληνικής πλευράς. Σε μια τέτοια περίπτωση η χρηματοδότηση της Ελλάδας θα συνεχιστεί μόνο από τον ESM. Κυβερνητικές πηγές στο Βερολίνο, όμως, εκτιμούν ότι το σενάριο αυτό δεν μπορεί να προχωρήσει, αφού είναι πάγια η θέση για συνέχιση της παρουσίας του Ταμείου στο πρόγραμμα.
Το δεύτερο σενάριο προβλέπει την αναθεώρηση εκ μέρους του ΔΝΤ των εκτιμήσεών του τόσο για τη βιωσιμότητα του χρέους όσο και για τις δημοσιονομικές ανάγκες της Ελλάδας τα επόμενα έτη. Ωστόσο, μία τέτοια εξέλιξη εκτιμάται ότι θα πλήξει την αξιοπιστία του Ταμείου και θα προκαλέσει αντιδράσεις στο εσωτερικό του – κυρίως από τις χώρες των BRICS.
Το τρίτο σενάριο είναι να υπάρξει συμφωνία για μεγαλύτερη απομείωση του χρέους, ώστε το ΔΝΤ να υιοθετήσει χαμηλότερες προβλέψεις για τα δημοσιονομικά. Ομως και σε αυτή την περίπτωση είναι εξαιρετικά αμφίβολο ότι μπορεί να υπάρξει τέτοια συμφωνία στην Ευρωζώνη, καθώς θα δημιουργούσε πρόβλημα στα κράτη-μέλη, περιλαμβανομένης της Γερμανίας.
Στο Βερολίνο, τα δημοσιεύματα που το παρουσιάζουν διατεθειμένο να κάνει παραχωρήσεις στο ελληνικό πρόγραμμα και να δείξει ελαστικότητα σε ό,τι αφορά τη μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού εξαιτίας της προσφυγικής κρίσης, προκαλούν αμηχανία. Σύμφωνα όμως με Γερμανό αξιωματούχο, η ελαστικότητα που μπορεί να δείξει το Βερολίνο εξετάζεται, υπό την προϋπόθεση να είναι «μέσα στο πλαίσιο του προγράμματος» και αυτό ήταν το μήνυμα από τρεις διαφορετικούς αξιωματούχους που επικοινώνησε η «Κ». Αλλωστε και η εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών Φριντερίκε Φον Τισενχάουζεν δήλωσε χθες πως «ισχύει ότι πρέπει να εφαρμοστεί αυτό που έχει συμφωνηθεί» και σημείωσε ότι η προσφυγική και η οικονομική κρίση αποτελούν δύο διαφορετικά πεδία πολιτικής.
Παρόλο που το προσφυγικό είναι το νούμερο ένα θέμα που απασχολεί τη Γερμανία αυτή τη στιγμή και το Βερολίνο σίγουρα δεν θα ήθελε η Ελλάδα να διαχειρίζεται δύο κρίσεις, η διάθεση για μεγάλες παραχωρήσεις στην υλοποίηση του προγράμματος είναι μάλλον περιορισμένη. «Ως πολιτικό επιχείρημα η βοήθεια της Αθήνας στο προσφυγικό θα χρησιμοποιηθεί, σαν όρος συμψηφισμού όχι» δήλωσε χαρακτηριστικά χθες στην «Κ» στέλεχος της Κ.Ο. του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος.
Ακόμη όμως και στην περίπτωση που ο κ. Σόιμπλε πειστεί για χαλάρωση της γερμανικής στάσης, το γεγονός ότι οποιαδήποτε αλλαγή θα έπρεπε να περάσει από το κοινοβούλιο περιορίζει τις προσδοκίες για κάτι τέτοιο. Η γερμανική πλευρά εμφανίζεται διατεθειμένη να βοηθήσει την Αθήνα, πάντα στο πλαίσιο των συμφωνηθέντων, όσο δεν θα χρειάζεται η ψήφος της Βουλής της. Και το βασικό σημείο που μπορεί να έλυνε τον γόρδιο δεσμό, δηλαδή η μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων ή η επίτευξή τους σε μεγαλύτερο χρονικό διάστημα απαιτεί έγκριση από το γερμανικό κοινοβούλιο. Μία τέτοια ψηφοφορία Ευρωπαίος αξιωματούχος την περιγράφει ως «καταστροφική», εξηγώντας ότι οι εκτιμήσεις είναι πως δεν θα μπορούσαν να βρεθούν οι απαραίτητοι ψήφοι, εξέλιξη που θα προκαλούσε σοβαρά προβλήματα στον κυβερνητικό συνασπισμό της Μέρκελ.