Η πραγματικότητα είναι, δυστυχώς, επίμονη. Αν δεν ανταποκρίνεται στο εκάστοτε «Ποτέμκιν» που κατασκευάζει ο ΣΥΡΙΖΑ, ακόμα καλύτερα για την κυβέρνηση που μέχρι πρότινος μετρούσε μόνο νίκες στο επικοινωνιακό πεδίο. Δραματοποιώντας στο έπακρο την εκάστοτε διαπραγμάτευση -ενώπιον του Πανελληνίου- η κυβέρνηση τραβάει μολυβιές με «κόκκινες γραμμές» και μετά τις σβήνει για να τραβήξει άλλες.
Ο επικοινωνιακός πυρετός ενίοτε προκαλεί σύγχυση και στους ίδιους τους εμπνευστές του. Ο αυτόματος «κόφτης» έγινε «δότης» κατά την ψήφιση του πολυνομοσχεδίου με τα σκληρά προαπαιτούμενα στη Βουλή.
Ενώ παίζοντας με τις λέξεις στο υπουργικό συμβούλιο της Πέμπτης ο Αλέξης Τσίπρας χαρακτήρισε ως «κόφτη» τη συμφωνία για το ανώτατο όριο δαπανών εξυπηρέτησης του δημόσιου χρέους που πέτυχε η κυβέρνηση στο Eurogroup.
Ομολογουμένως, λίγοι πολιτικοί θα είχαν το θράσος να εμφανίσουν ως κυβερνητική επιτυχία το γεγονός ότι οι ετήσιες δαπάνες εξυπηρέτησης του χρέους σε μια αναπτυσσόμενη οικονομία δεν πρέπει να ξεπερνούν το 15% του ΑΕΠ. Δεν πρόκειται για σύγχυση, αλλά για συνειδητή διαστρέβλωση της πραγματικότητας. Ή μάλλον για κόψιμο και ράψιμό της στα επικοινωνιακά μέτρα της κυβέρνησης.
Η κυβέρνηση προσποιήθηκε περίπου την αδιάφορη τις πρώτες ώρες ανάδειξης του θέματος της επίμαχης τροπολογίας για τις offshore, μόνο και μόνο για να την αποσύρει τελικά άρον άρον και να φτάσει στο άλλο άκρο υπό το βάρος της κατακραυγής που προκάλεσε στην αντιπολίτευση και στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ. Στην πραγματικότητα, η τακτική της κυβέρνησης αποτελεί παραδοχή ότι η πρώτη διάταξη ήταν προβληματική. Εμμέσως πλην σαφώς, όμως, υπονοεί ότι θεωρεί πως υπάρχουν ζητήματα με πολιτικά πρόσωπα και εξωχώριες εταιρείες, για τα οποία επέλεξε να μην κάνει τίποτα αρχικά, αλλά υποτίθεται ότι θα κάνει τώρα…
Θυμίζει τη γνωστή τακτική των θέσεων που παρουσιάζονται ως απαραβίαστες «κόκκινες γραμμές» στη διαπραγμάτευση για τους δανειστές. Η λεπτομέρεια είναι ότι οι σημερινές «κόκκινες γραμμές» είναι αυτές που είθισται λίγους μήνες πριν να χαρακτηρίζονται ως ταπεινωτική υποχώρηση στους εκβιασμούς των δανειστών.
Αυτοαναιρέσεις
Τα στελέχη της κυβέρνησης δεν σήκωναν αντιρρήσεις όταν μιλούσαν για καμία νέα μείωση στις συντάξεις. Εννοούσαν, βέβαια, πλην αυτών που προέβλεπε ο νόμος. Οταν κατέστη σαφές ότι τις απόψεις των ευρωπαϊκών θεσμών και του ΔΝΤ για το δημοσιονομικό κενό του 2018 τις χώριζε άβυσσος και ότι ο μόνος τρόπος να συγκεραστούν ήταν να βρεθεί ένας τρόπος ψήφισης των μέτρων υπό αίρεση (contingency measures), ο ίδιος ο κ. Τσίπρας έδωσε τον τόνο, δηλώνοντας ότι δεν πρόκειται να αποδεχθεί νέα μέτρα «πέραν αυτών που έχουμε ψηφίσει στο τρίτο Μνημόνιο».
Αυτό που παρέλειψε να θυμίσει είναι ότι ο ίδιος (και τα κόμματα της αντιπολίτευσης που ψήφισαν το τρίτο μνημόνιο) είχε συνομολογήσει στη «ρήτρα αυτόματης προσαρμογής» που αναφερόταν σαφώς στο τρίτο Μνημόνιο. Αναιρώντας τον εαυτό του ο πρωθυπουργός το είχε σημειώσει αργότερα, ψέγοντας την αντιπολίτευση ότι δεν είχε πρόβλημα όταν ψήφιζε περίπου το ίδιο -η ρήτρα δεν προέβλεπε συγκεκριμένο μηχανισμό, όπως ο «κόφτης»- τον περασμένο Αύγουστο.
Στο υπουργικό συμβούλιο της Πέμπτης ο πρωθυπουργός δεν έκρυψε την ικανοποίησή του για την αξιολόγηση που ολοκληρώνεται «χωρίς να πάμε πίσω από τις “κόκκινες γραμμές” μας». Αλλά, δυστυχώς, στην εποχή των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και του Διαδικτύου, δεν μένουν μόνο τα γραπτά. Μένουν και τα βίντεο. Σειρά κυβερνητικών στελεχών υπόσχονταν ότι δεν θα επιβληθεί αυξημένος ΦΠΑ στα νησιά. Ακριβώς, δηλαδή, ό,τι συνέβη ως απότοκο της «ηρωικής διαπραγμάτευσης» του περασμένου χρόνου. Πρόσφατα ο Πάνος Καμμένος χαρακτήρισε το μέτρο αντισυνταγματικό και εγκληματικό, συνεπικουρούμενος από τον πρόεδρο της Βουλής Νίκο Βούτση, ο οποίος, πάντως, δήλωσε σοκαρισμένος από την περυσινή επιμονή των δανειστών να επιβληθεί. Και ουκ έστιν αριθμός του πόσες φορές υπήρξαν δημόσιες τοποθετήσεις που εξόρκιζαν την πώληση δανείων στα «κοράκια».
Ο κατάλογος είναι μακρύς. «Αν μου ζητήσουν να κατεβάσω το αφορολόγητο κάτω από τις 9.100 ευρώ, θα παραιτηθώ», διέρρεε κατά τη διάρκεια της διαπραγμάτευσης με το κουαρτέτο ο Ευκλείδης Τσακαλώτος. Η απειλή του υπουργού Οικονομικών δεν έγινε πραγματικότητα, παρότι το αφορολόγητο μειώθηκε και κατέβηκε στις 8.636 ευρώ. Δεν ήταν ο μόνος. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός τον περασμένο Ιούνιο δήλωνε ότι δεν μπορούσε να φανταστεί ότι Ελληνας βουλευτής θα ψηφίσει την κατάργηση του ΕΚΑΣ. Νωρίτερα, δήλωνε ότι θα «σηκώσει κεφάλι» για να μην κοπεί. Τελικά το ΕΚΑΣ και νωρίτερα καταργείται και περισσότερους δικαιούχους αφορά η δραστική μείωσή του.
Ενδοξο παρελθόν
Οσο για τις μέρες που ο ΣΥΡΙΖΑ κατηγορούσε ως αντιπολίτευση της προηγούμενες κυβερνήσεις για ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας έχουν παρέλθει ανεπιστρεπτί. Ο έλεγχος του συνόλου της δημόσιας περιουσίας περνά στο νέο Υπερταμείο, του οποίου οι στρατηγικές αποφάσεις θα λαμβάνονται κατόπιν θετικής ψήφου τουλάχιστον τεσσάρων μελών. Λίγο πριν από την ψήφιση του σχετικού άρθρου στο πολυνομοσχέδιο, το υπουργείο Οικονομικών φρόντισε να διαφωτίσει την κοινή γνώμη ότι η διάρκεια ζωής του Ταμείου είναι 99 χρόνια, γιατί αυτή είναι η συνήθης πρακτική για «μεγάλους οργανισμούς με μακροπρόθεσμους στόχους». Διότι το νέο Ταμείο έχει μεγάλες βλέψεις που δεν περιορίζονται στις «κοντόφθαλμες ιδιωτικοποιήσεις» του ΤΑΙΠΕΔ. Ούτως ή άλλως, η κυβέρνηση επιμένει ότι δεν υπάρχει ούτε μία στο εκατομμύριο να προχωρήσει σε ξεπούλημα. Απλώς θα… αξιοποιήσει τη δημόσια περιουσία.
Τούτων δοθέντων, ίσως το κάλεσμα του πρωθυπουργού στους υπουργούς του να… κλείσουν τα αυτιά τους στον λαϊκισμό, να είναι το ιδανικό επιστέγασμα της επεισοδιακής πρώτης αξιολόγησης
Τα σύνορα που δεν θα έκλειναν, αλλά… έκλεισαν
Οταν πριν από μερικούς μήνες τέθηκε θέμα επαναφοράς εσωτερικών συνοριακών ελέγχων στη Ζώνη Σένγκεν λόγω της ελλιπούς φύλαξης των ελληνικών συνόρων και αεροδρομίων και όταν χτύπησαν καμπανάκια από την ΠΓΔΜ και τις χώρες Βίσεγκραντ ότι η κατάσταση «ξέφραγου αμπελιού» που επικρατούσε για μήνες στα βόρεια σύνορα της Ελλάδας δεν θα γινόταν πλέον ανεκτή, η κυβέρνηση επανήλθε στη προσφιλή τακτική δαιμονοποίησης των «κακών» Ευρωπαίων που «θέλουν να μας κλείσουν τα σύνορα». Ο Αλέξης Τσίπρας επέμεινε ότι η Αγκελα Μέρκελ και ο Φρανσουά Ολάντ δεσμεύθηκαν προσωρινά στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 19ης Φεβρουαρίου ότι τα σύνορα δεν θα έκλειναν. Τουλάχιστον, όχι μέχρι την επόμενη Σύνοδο Κορυφής της 7ης Μαρτίου.
Η κοινή δήλωση των Ευρωπαίων ηγετών, στην οποία αναφερόταν ότι «η Βαλκανική Οδός είναι πλέον κλειστή» και την οποία συνυπέγραφε ο κ. Τσίπρας, επιβεβαίωσε πανηγυρικά το κλείσιμο των ελληνοσκοπιανών συνόρων. Ωστόσο, ο πρωθυπουργός το ίδιο βράδυ δήλωνε ότι η Ελλάδα «απομόνωσε όσους ήθελαν να την απομονώσουν». Η προσγείωση στην πραγματικότητα έναντι της επικοινωνιακής μηχανής θα ερχόταν λίγες μέρες αργότερα μέσα από 140 χαρακτήρες. Ο Ντόναλντ Τουσκ έγραφε στον λογαριασμό του στο τουίτερ ότι οι ακανόνιστες ροές μεταναστών στη διαδρομή των δυτικών Βαλκανίων πρέπει να φθάσουν στο τέλος. Και πρόσθετε ότι «δεν είναι θέμα μονομερών δράσεων, αλλά κοινή απόφαση της Ε.Ε.». Η ανάρτηση είχε προκαλέσει την αντίδραση του Μεγάρου Μαξίμου. Αλλά μετά την απομάκρυνση από το τραπέζι των Ευρωπαίων ηγετών και την υπογραφή κοινής δήλωσης, ουδέν λάθος αναγνωρίζεται…