«Αμοιβαία επωφελής συμφωνία και για τα δύο μέρη». Ετσι χαρακτηρίζει το υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων το τελικό σχέδιο για τη συμφωνία Πολιτείας -Εκκλησίας. Με βάση το σχέδιο, οι κληρικοί θα συνεχίσουν να είναι μόνιμοι και να πληρώνονται από το κράτος ως εκκλησιαστικοί λειτουργοί αλλά όχι ως δημόσιοι υπάλληλοι. Η κυβέρνηση παρουσιάζεται να υπαναχώρησε, αφού η καταβολή της μισθοδοσίας των κληρικών θα γίνεται με βάση τις κείμενες διατάξεις που διέπουν τη μισθοδοσία των δημόσιων υπαλλήλων, την ίδια ημέρα και με τον ίδιο τρόπο. Παρ’ όλα αυτά, τα μηνύματα από την πλευρά της Εκκλησίας εξακολουθούν να είναι αρνητικά. Την τελική απόφαση επί της πρότασης θα λάβει η Ιεραρχία της Εκκλησίας (αποτελούμενη από τους 82 μητροπολίτες της χώρας) το νωρίτερο τον Μάρτιο, λίγο πριν από το Πάσχα.
Το σχέδιο παρουσιάστηκε χθες από τον υπ. Παιδείας Κώστα Γαβρόγλου στην επιτροπή διαλόγου της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου. Σήμερα, ο κ. Γαβρόγλου θα συναντηθεί με την, αντίστοιχων αρμοδιοτήτων, τριμελή επιτροπή του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Χθες, οι δύο επιτροπές συναντήθηκαν παρουσία του Αρχιεπισκόπου Αθηνών κ. Ιερωνύμου, επιβεβαιώνοντας τη σύμπλευσή τους στα θέματα μισθοδοσίας, εργασιακού καθεστώτος των κληρικών και συνταγματικής αναθεώρησης. Ο πρόεδρος της επιτροπής της ΔΙΣ, μητροπολίτης Ναυπάκτου υπενθύμισε χθες στην «Κ» ότι η Ιεραρχία έχει λάβει σαφή απόφαση να μην αλλάξει το καθεστώς μισθοδοσίας και το εργασιακό καθεστώς των κληρικών, εκτιμώντας ότι, με το χθεσινό κείμενο, η κυβέρνηση δεν έχει αλλάξει θέση. Μητροπολίτες μιλώντας στην «Κ» ανέφεραν ότι συγκριτικά με την αρχική πρόταση έχει αλλάξει η ορολογία σε κρίσιμα σημεία αλλά όχι η ουσία. Στο ίδιο πλαίσιο, ο πρόεδρος του Ιερού Συνδέσμου Κληρικών Ελλάδος πατέρας Γεώργιος Σελλής δήλωσε στην «Κ» ότι «δεν έχει αλλάξει κάτι ουσιαστικό από την αρχική κυβερνητική πρόταση». Για τη μισθοδοσία η αλλαγή είναι ότι παραμένει στην Ενιαία Αρχή Πληρωμών αλλά αλλάζει ο φορέας μισθοδοσίας (από το υπ. Παιδείας στην Εκκλησία). Ωστόσο, υπάρχουν σημεία που χρήζουν διευκρίνισης. Ενδεικτικά:
• Η υποχρέωση για καταβολή της μισθοδοσίας από το κράτος χαρακτηρίζεται «αφηρημένη αποζημίωση», χωρίς να ξεκαθαρίζει ότι είναι επίδομα, κάτι που θα μπορούσε να θεωρηθεί από την Ε.Ε. κρατική επιδότηση.
• Το κέρδος για το κράτος φέρεται να είναι ότι ανοίγει ο δρόμος για περίπου 10.000 διορισμούς στο Δημόσιο στη θέση των ιερέων. Ομως, δεν υπάρχει ευθεία αναφορά για τις θέσεις διορισμών που θα «κερδίσει» το Δημόσιο, γεγονός που σχετίζεται και με τον προεκλογικό χειρισμό του ζητήματος.
• Το υπουργείο μιλά για συμφωνία Κράτους – Εκκλησίας της Ελλάδος, αφήνοντας εκτός τους κληρικούς που υπάγονται στο Οικουμενικό Πατριαρχείο.
Ειδικότερα, σύμφωνα με το υπουργείο:
• Παραμένουν αμετάβλητα το υπηρεσιακό καθεστώς και η μονιμότητα των κληρικών ως θρησκευτικών λειτουργών και υπαλλήλων ΝΠΔΔ.
• Για τη μισθοδοσία των κληρικών ιδρύεται Ταμείο Μισθοδοσίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, με λογαριασμό στην Τράπεζα της Ελλάδος, στο οποίο θα καταβάλλεται ετησίως από το κράτος. Τα σχετικά ποσά δεσμεύονται, υπό τον αυστηρό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, κατ’ αποκλειστικότητα για τη μισθοδοσία του κλήρου, η οποία θα ενεργείται διά της Ενιαίας Αρχής Πληρωμής.
• Δεν θίγεται το ύψος των αποδοχών των κληρικών, το οποίο και ακολουθεί τις αυξήσεις των δημοσίων υπαλλήλων.
• Δεν αλλάζουν ο τρόπος και ο χρόνος καταβολής των αποδοχών των κληρικών.
• Δημιουργείται Μητρώο Κληρικών και Λαϊκών Υπαλλήλων της Εκκλησίας της Ελλάδος, στο οποίο εγγράφεται το σύνολο όσων μισθοδοτούνται με πόρους του Ταμείου Μισθοδοσίας.
Η κυβέρνηση προβάλλει ως σημαντικό ότι «τα παραπάνω κατοχυρώνονται με τρόπο που δεν επιτρέπει τη μονομερή ανατροπή τους από την Πολιτεία».
Για τη συνταγματική αναθεώρηση
Τις θέσεις της επί των προτάσεων συνταγματικής αναθεώρησης έστειλε χθες στους προέδρους των κοινοβουλευτικών κομμάτων και τους ανεξάρτητους βουλευτές η Εκκλησία της Ελλάδος. Ενδεικτικά, η Εκκλησία της Ελλάδος θεωρεί ότι «η προμετωπίδα του Συντάγματος, που επικαλείται την Αγία Τριάδα, αποτελεί βασικό στοιχείο ιστορικής συνδέσεως του παρόντος Συντάγματος με την επαναστατική προέλευση του ελληνικού κράτους. Το άρθρο 3 αποτελεί θεμέλιο νομικής οργανώσεως των σχέσεων τόσο του Κράτους και της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ελλάδος όσο και της τελευταίας με τη Μεγάλη του Χριστού Εκκλησία της Κωνσταντινουπόλεως και αποτελεί αμετάβλητο στοιχείο πάγιας συνταγματικής παραδόσεως. Η εισαγωγή της ρήτρας περί θρησκευτικά ουδέτερου κράτους δίνει την εντύπωση ότι αποσκοπεί να ανταγωνισθεί, και στην πράξη να ακυρώσει, την υφιστάμενη αναγνώριση της πλειοψηφούσας ορθόδοξης χριστιανικής κοινότητας της χώρας. Η ρήτρα είναι πολιτικά, νομικά και εν γένει επιστημονικά αόριστη».