Πέρυσι τέτοια μέρα, είχα δημοσιεύσει στη στήλη μια προσωπική μαρτυρία του πατέρα μου, Γιώργου N. Πουρνάρα που πολέμησε ως έφεδρος ανθυπολοχαγός στο μέτωπο και παρασημοφορήθηκε για την ανδρεία του. Λίγες ημέρες μετά, κατέφτασε στο γραφείο ένας φάκελος με ένα μικρό βιβλιαράκι των εκδόσεων Αγρα. Αποστολέας ο φίλος Αλέξης Φυλακτόπουλος, που μου δώριζε το προσωπικό ημερολόγιο του δικού του πολεμιστή πατέρα. Για την εφετινή επέτειο του ζήτησα να μου γράψει ένα μικρό κείμενο και να επιλέξει ένα απόσπασμα ως φόρο τιμής σε εκείνους τους ανθρώπους που δεν φοβήθηκαν να θυσιάσουν τη ζωή τους για την άμυνα της πατρίδας και που μας μεγάλωσαν και εμάς με τα ίδια ιδανικά. Ιδού:
«Οσοι είχαμε την τύχη να έχουμε πατεράδες που πολέμησαν το 1940-41 ή στην Κατοχή, αφήνοντας πίσω οικογένειες και σπίτια χωρίς να ξέρουν πού πάνε και αν θα γυρίσουν, είμαστε υπερήφανοι αλλά και ευτυχείς γιατί τους είχαμε κοντά μας στα χρόνια που ακολούθησαν. Θεωρούσαν την προσωπική τους περιπέτεια ως φυσική εξέλιξη της ελληνικής τους υπόστασης και διόλου άξια ιδιαίτερης συζήτησης. Τι θα συμβεί εάν ο λαός μας έχει ξανά να αντιμετωπίσει τέτοιες καταστάσεις; Θα δείξει την ομοψυχία και το θάρρος της γενιάς εκείνης;
Ο πατέρας μου, Γεώργιος Φυλακτόπουλος, γεννημένος στην Κωνσταντινούπολη το 1905 ήταν εκπαιδευτικός και διευθυντικό στέλεχος του Κολλεγίου Αθηνών. Η κήρυξη του ελληνοϊταλικού πολέμου την 28η Οκτωβρίου τον βρήκε σε ηλικία που δεν ήταν αμέσως επιστρατεύσιμη. Κλήθηκε να υπηρετήσει το Μάρτιο του 1941 και αποσπάστηκε ως ανθυπολοχαγός διερμηνεύς στην VI Αυστραλιανή Μεραρχία που επιχειρούσε στην περιοχή Κοζάνης-Πτολεμαΐδος και στη συνέχεια σ’ όλο τον κορμό της Στερεάς Ελλάδος.
Aναμνηστική φωτογραφία του Γιώργου Φυλακτόπουλου από το Μέτωπο.
Τις σημειώσεις του από αυτό το μέτωπο τις είχε καταγράψει κατά τη διάρκεια της Κατοχής και τις βρήκα καταχωνιασμένες, γραμμένες σ’ ένα μίζερο λαχανί τετράδιο. Τις δημοσίευσαν αρκετά χρόνια μετά τον θάνατό του οι Εκδόσεις Αγρα. Να πώς περιγράφει τις τραγικές εκείνες ημέρες της γερμανικής εισβολής στην Ελλάδα τον Απρίλιο του 1941.
“Φεύγουμε απ’ την ερειπωμένη πόλη όσο μπορούμε πιο γρήγορα. … Η πόλις είναι κατεστραμμένη· εδώ κι εκεί καίονται σπίτια. Κάτοικοι δεν υπάρχουν· μόνο μια γυναίκα με ξέπλεκα μαλλιά και μάτια αγριεμένα μας κάνει νεύμα πως θέλει να φάγη. Καθώς της ρίχνουμε δυο κονσέρβες, ακούμε να φωνάζη από πίσω μας, “Ο Θεός να δώση να πάτε πίσω στις μανάδες σας, παλληκάρια μου!”. Και ξανακάθεται μέσα στα ερείπια, αυτή ο μόνος ζωντανός άνθρωπος που είδαμε στη Λάρισα. …
Καταυλιζόμαστε στον Θεσσαλικό κάμπο, μερικά χιλιόμετρα νοτίως της Λαρίσης. Το έδαφος δεν προσφέρει κανένα απολύτως προκάλυμμα. …. Ξαφνικά ο ουρανός γεμίζει από αεροπλάνα που λες κι έρχονται απ’ όλες τις κατευθύνσεις για να συγκεντρωθούν επάνω απ’ την πολυβασανισμένη Λάρισα. Ο βομβαρδισμός διαρκεί σχεδόν ολόκληρη ώρα, η μία έκρηξις εγκαταστάσεων ακολουθεί την άλλη, ενώ τα Στούκας χάνονται καθώς εφορμούν μέσα στα πανύψηλα σύννεφα των καπνών. Η πρωτεύουσα της Θεσσαλίας ξεψυχά μέσα στις φλόγες και στο σίδερο. …
Και τώρα έρχεται η σειρά μας. … Προφθαίνω να γονατίσω πίσω απ’ ένα θάμνο σε μια απόσταση τριάντα-σαράντα μέτρων απ’ τον δρόμο, όταν το πρώτο Στούκας βουτά επάνω απ’ το κεφάλι μου κι εξαπολύει τη βόμβα του. Δεν έχω ξαπλωθή ακόμα εντελώς και την βλέπω να κατεβαίνη λοξά απ’ επάνω μου. Χώνω το πρόσωπό μου μέσα στη γη. Ακολουθούν και το δεύτερο, και το τρίτο και τ’ άλλα Στούκας. Οι βόμβες σφυρίζουν μ’ ένα ρυθμό crescendo που ξεσχίζει τα νεύρα. Η γη δονείται σε κάθε έκρηξη. Αισθάνομαι ότι λίγο πάρα πέρα γύρω μου εκσφενδονίζονται διάφορα αντικείμενα. Η καρδιά μου κτυπά δυνατά σαν ν’ αγωνίζεται να ξεφύγη απ’ το σώμα – και μεταξύ δύο εκρήξεων ρωτιέμαι αν αυτό το δυνατό κτυποκάρδι οφείλεται σε τρόμο ή στην σωματική υπερένταση της ξαφνικής τρεχάλας. Εχω την εντύπωση ότι οι βόμβες σκάνουν κάπου δίπλα μου, κι αφού δεν μου είναι δυνατόν να κάμω τίποτε, μοιρολατρικά περιμένω το τέλος. Με βασανίζει η ιδέα ότι ίσως δεν θα με βρουν εδώ πίσω απ’ τον θάμνο, κι έτσι δεν θα μάθη ποτέ η Ισμήνη τι συνέβη. …».