Στο νοσοκομείο «Σωτηρία» έχουν νοσηλευθεί από την αρχή της πανδημίας πάνω από 2.500 ασθενείς. Στο τελευταίο μίλι είναι όλοι κουρασμένοι.
Το τηλέφωνο της Γαρυφαλλιάς Πουλάκου χτυπάει ασταμάτητα, αλλά εκείνη αυτή την ώρα έχει μάθημα στους φοιτητές της στο πανεπιστήμιο. Συνήθως είναι άνθρωποι που θέλουν πληροφορίες για οικείους τους οι οποίοι νοσούν στο σπίτι ή για συγγενείς τους που βρίσκονται σε μία από τις κλινικές του «Σωτηρία», τη Γ΄ Παθολογική. Οι ασθενείς σε αυτό το κύμα του κορωνοϊού, που χαρακτηρίζεται από τις μεταλλάξεις, «εμφανίζουν πολύ ταχύτερα σημάδια υποξυγοναιμίας» λέει η επίκουρη καθηγήτρια της παθολογίας των λοιμώξεων «σε σχέση με τα δύο προηγούμενα κύματα που τα παρουσίαζαν την 6η μέρα. Τώρα μπορούν να εκδηλωθούν παράλληλα με την εμφάνιση και άλλων συμπτωμάτων την 1η, 2η μέρα. Οι ασθενείς κάνουν κατευθείαν πολύ σοβαρή καρδιαναπνευστική ανεπάρκεια». Τον Νοέμβριο, όταν η «Κ» είχε ξαναμιλήσει με την κ. Πουλάκου, είχε πει ότι οι ασθενείς «έρχονταν πολύ αργά στο νοσοκομείο, με αποτέλεσμα να μην προλαβαίνουν να διασωληνωθούν».
Στη Γ΄ αλλά και στις άλλες κλινικές του «Σωτηρία» χρησιμοποιούν για να αντιμετωπίσουν το νέο προφίλ της ασθένειας «πρώιμες θεραπείες», δηλαδή δίνουν με την εισαγωγή του ασθενούς ρεμδεσιβίρη, κάτι που την περασμένη άνοιξη γινόταν μόνο πειραματικά και το φθινόπωρο αρκετά αργότερα, καθώς μετά εμφανιζόταν η βαριά αναπνευστική ανεπάρκεια. Ομως και το ηλικιακό προφίλ των ασθενών έχει αλλάξει. «Οι 80άρηδες δεν είναι πλέον τόσο πολλοί λόγω εμβολιασμού», λέει η κ. Πουλάκου. «Εμφανίζονται κυρίως 50άρηδες και 60άρηδες αλλά και ασθενείς που είναι κάτω από 50 χρόνων, καμία φορά και κάτω από 30. Φυσικά αυτοί έχουν καλύτερη πρόγνωση και τα καταφέρνουν». Αλλά το ανησυχητικό με εκείνους είναι ότι σε πολλές περιπτώσεις δεν παρουσιά-ζουν συννοσηρότητες ή για την ακρίβεια τις συννοσηρότητες των ηλικιωμένων. Πάντως, την περασμένη εβδομάδα σε μία από τις ΜΕΘ του νοσοκομείου εισήχθησαν ασθενείς 80 ετών που δεν είχαν εμβολιασθεί και αυτό το φαινόμενο δεν είναι τυχαίο, ούτε αφορά μόνο το «Σωτηρία».
Στις ΜΕΘ του νοσοκομείου συγκεντρώνονται ασθενείς που δεν έχουν διαφορετικό κλινικό προφίλ σε σχέση με την περασμένη άνοιξη. Το προσωπικό και η κ. Πουλάκου έχουν κουραστεί. Μία συνάδελφός της, που δουλεύει σε μία από τις ΜΕΘ του νοσοκομείου, είπε στην «Κ» ότι χρειάζονται νοσοκόμες που λείπουν και έχουν πλέον «καεί» μετά έναν διαρκή χρόνο στο μέτωπο της πανδημίας. Αλλά δεν είναι μόνο οι άνθρωποι που λείπουν, λείπει και η τεχνολογία που θα μπορούσε να ανακουφίσει τις ΜΕΘ και τις κλινικές COVID από τη διαρκή (ορισμένες φορές, όπως αυτή την εβδομάδα, ασφυκτική) πίεση. Την Τρίτη χρειάστηκε η παρέμβαση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη για να ξεμπλοκάρει ο εξοπλισμός με μηχανήματα υψηλής ροής οξυγόνου (high flow) και αναπνευστήρες από τη δωρεά του «Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος», που λίμναζε για πάνω από ένα τρίμηνο στον ΙΦΕΤ. Να σημειωθεί ότι οι προμηθευτές είχαν φθάσει μέχρι τη Νέα Ζηλανδία για να βρουν τις συσκευές με τις οποίες έχουν εξοπλισθεί πολλές χώρες του κόσμου αλλά και κλινικές του ΕΣΥ με εντυπωσιακά αποτελέσματα. Το «Σωτηρία» δεν διαθέτει πολλά τέτοια μηχανήματα και όσα έχει μοιράζονται ανάμεσα στις κλινικές COVID για να καλυφθούν οι ανάγκες τους. Αλλά και εκεί όπου υπάρχουν, όπως π.χ. στο «Αττικό» ή στο «Σισμανόγλειο», το δίκτυο παροχής οξυγόνου δεν αρκεί να υποστηρίξει τόσο μεγάλους αριθμούς διασωληνωμένων ή ασθενών που βρίσκονται σε μηχανήματα υψηλής ροής οξυγόνου. Ανάλογα προβλήματα είχαν παρουσιαστεί σε νοσοκομεία της Ανατολικής Μακεδονίας το φθινόπωρο του 2020.
Στην 1η κλινική του «Σωτηρία», η καθηγήτρια Αντωνία Κουτσούκου δοκίμασε πριν από δύο εβδομάδες ένα μηχάνημα εξωσωματικής κυκλοφορίας που θέλει το επόμενο δίμηνο να εντάξει στην κλινική της. Το μηχάνημα, που με ένα ακόμα είναι προϊόν δωρεάς, θα λύσει τα χέρια ιατρών και νοσηλευτών, οι οποίοι θα εκπαιδευθούν στον χειρισμό. H κ. Κουτσούκου, που διδάσκει συστηματικά σε συναδέλφους της την εξωσωματική οξυγόνωση, μας εξήγησε ότι ανάλογα με τη βαρύτητα της αναπνευστικής ανεπάρκειας, ασθενείς οι οποίοι εμφανίζουν ραγδαία επιδείνωση που δεν δύναται να αντιμετωπιστεί επιτυχώς με τη συμβατική υποστήριξη του αναπνευστικού στη ΜΕΘ, πρέπει να αντιμετωπίζονται με την τοποθέτηση ECMO. Τα μηχανήματα αυτά είναι ακριβά και από την αρχή της πανδημίας δεν είχαν τοποθετηθεί σε κλινικές στην Ελλάδα, αν και η χρησιμοποίησή τους συζητείτο από τους ιατρούς ήδη από την εποχή της Η1Ν1, το 2009. Η χρησιμοποίηση των μηχανημάτων αυτών προϋποθέτει και εντατική εκπαίδευση γιατρών και νοσηλευτικού προσωπικού, κάτι που θα γίνει για την κλινική της κ. Κουτσούκου από τον επόμενο μήνα στη Γαλλία. Χώρες όπως η Εσθονία, που είναι μικρότερες και φτωχότερες από την Ελλάδα, διαθέτουν διαπιστευμένα κέντρα ECMO, κάτι που στη χώρα μας δεν υπάρχει. (Στο «Αττικόν», που έχει ένα τέτοιο μηχάνημα, τοποθετήθηκε με τη βοήθεια του Ωνασείου. Και στα ιδιωτικά νοσοκομεία υπάρχει ώστε να στηρίζεται η ανάνηψη έπειτα από βαριές επεμβάσεις). Αυτή την εβδομάδα και η κλινική της κ. Κουτσούκου ήταν γεμάτη με σοβαρά περιστατικά που σηματοδοτούν μια πιο δύσκολη κλινική εικόνα σε σχέση με το φθινόπωρο.