Ως κορυφαία ιστορία επιτυχίας χαρακτηρίστηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μια εφαρμογή για κινητά τηλέφωνα, η οποία προετοιμάζει τους μετανάστες, τους πρόσφυγες και τους αιτούντες άσυλο για την ένταξή τους στην αγορά εργασίας.
Δημιουργήθηκε στο πλαίσιο σχετικού ευρωπαϊκού προγράμματος και διατίθεται τους τελευταίους μήνες δωρεάν στο Google Play για συσκευές Android, στα αγγλικά, αραβικά, φαρσί και έξι ευρωπαϊκές γλώσσες (ελληνικά, ιταλικά, γαλλικά, δανικά, τσεχικά και φινλανδικά).
Η εφαρμογή WORKEEN, όπως ονομάζεται, είναι από τα πρώτα εργαλεία του είδους, που βοηθούν ανθρώπους οι οποίοι έχουν φτάσει στην Ευρώπη, αλλά και νέους Ευρωπαίους πολίτες, στα πρώτα τους εργασιακά βήματα. Στο πώς να αναζητήσουν απασχόληση, πώς να προσαρμοστούν και να ενταχθούν στο νέο κοινωνικό και εργασιακό τους περιβάλλον, πώς να αναπτύξουν τις δεξιότητες που χρειάζονται για να επιτύχουν. Το WORKEEN δημιουργήθηκε από μια ομάδα πολιτικών επιστημόνων, κοινωνιολόγων, οικονομολόγων και μηχανικών υπολογιστών από επτά ευρωπαϊκές χώρες και τον Καναδά, στο πλαίσιο του προγράμματος SIRIUS (Skills and Integration of Migrants, Refugees and Asylum Applicants in European Labour Markets), το οποίο χρηματοδοτείται από το «Horizon 2020». Στην κοινοπραξία των 11 εταίρων συμμετέχει η Ελλάδα με την οργάνωση «Solidarity Now» και το Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Συστημάτων Επικοινωνιών και Υπολογιστών του ΕΜΠ.
«Τo συγκεκριμένο εργαλείο είναι κάτι ανάμεσα σε εκπαιδευτικό παιχνίδι και μέσο πρόσβασης στην αγορά εργασίας. Εμείς συμβάλλαμε στην εξέλιξή του, αναλάβαμε τη μετάφρασή του σε ορισμένες γλώσσες και τον δοκιμαστικό έλεγχό του, πριν από την κυκλοφορία του, σε ωφελούμενούς μας στο “Βlue Refugee Center” της οργάνωσης στη Θεσσαλονίκη», εξηγεί ο Λευτέρης Παπαγιαννάκης, επικεφαλής Συνηγορίας, Πολιτικής και Ερευνας της «Solidarity Now». «Ανθρωποι που δεν ήξεραν πώς και πού να αναζητήσουν εργασία, πώς να συντάξουν το βιογραφικό τους, να προετοιμαστούν για μια συνέντευξη, να προσέξουν ουσιώδεις λεπτομέρειες, όπως οι τρόποι και η ακρίβεια στην ώρα προσέλευσης στο ραντεβού, είχαν μια πρώτη επαφή με μια πραγματικότητα, διαφορετική από εκείνη της χώρας καταγωγής τους», σημειώνει ο ίδιος.
Η καθοδήγηση περιλαμβάνει δύο στάδια: της αναζήτησης απασχόλησης και της ένταξης στον νέο εργασιακό χώρο. Στο πρώτο, ο χρήστης ακολουθεί συγκεκριμένα βήματα προκειμένου να συγκεντρώσει όλα τα απαραίτητα έγγραφα που θα χρειαστεί, όπως έγγραφα ταυτοποίησης, πιστοποιητικά γλωσσομάθειας, αποδεικτικά προηγούμενης απασχόλησης ή εκπαίδευσης, άδειες εργασίας. Στη συνέχεια, η εφαρμογή τον βοηθάει να δημιουργήσει ένα διαδικτυακό προφίλ με βάση τις δεξιότητες και την προηγούμενη επαγγελματική εμπειρία του, αλλά και τις ιδιαιτερότητες της κοινωνίας και της αγοράς εργασίας στην οποία εισέρχεται. Τέλος, του παρέχει όλες τις πληροφορίες σχετικά με το πού μπορεί να αναζητήσει απασχόληση και τον εκπαιδεύει στο πώς να απευθυνθεί σε ένα γραφείο ευρέσεως εργασίας, πώς να συντάξει το βιογραφικό και τη συνοδευτική επιστολή, πώς να προετοιμαστεί για μια συνέντευξη.
Στο δεύτερο στάδιο ο χρήστης, με διαδραστικά σενάρια, μαθαίνει να προσαρμόζεται στα νέα δεδομένα, να εξοικειώνεται με τις συνθήκες ζωής στην καινούργια χώρα (εθιμοτυπία, καθημερινές συνήθειες, σχέσεις φύλων), με το εργασιακό περιβάλλον και τη νέα θέση (κανονισμοί και πρότυπα εργασίας, επικοινωνία, ενδυματολογικός κώδικας) ώστε να αποφεύγονται εντάσεις και δυσάρεστες καταστάσεις. Τα σενάρια που δημιουργεί το WORKEEN βοηθούν τον χρήστη να διαχειριστεί δύσκολες καταστάσεις, από εσφαλμένη επικοινωνία με συναδέλφους ή προϊσταμένους έως την αντιμετώπιση εκφοβισμού ή καταχρηστικής συμπεριφοράς. Τον ενημερώνει για τα δικαιώματά του και τον καθοδηγεί σε περίπτωση που αντιμετωπίσει εκμετάλλευση ή κακοποίηση.
Ο καθένας που αναζητεί εργασία μπορεί να κατεβάσει και να χρησιμοποιήσει την εφαρμογή, όμως έχει αποδειχθεί εξαιρετικά αποτελεσματική και σε μαζικά εκπαιδευτικά προγράμματα. Ευρεία χρήση της γίνεται από γραφεία ευρέσεως εργασίας, οργανισμούς ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δήμους ή άλλους φορείς.
Εξαιρετικό παράδειγμα
Αποτελεί εξαιρετικό παράδειγμα «καλής πρακτικής. Είναι ένα εργαλείο το οποίο στοχεύει, μέσα από μια διαφορετική προσέγγιση, στη γρήγορη προσαρμογή των ανθρώπων που έρχονται από τελείως διαφορετικά περιβάλλοντα στις νέες συνθήκες ζωής», τονίζει ο κ. Παπαγιαννάκης.
«Ειδικά σε χώρες όπως η Ελλάδα, όπου η διαδικασία ένταξης των μεταναστών στην αγορά εργασίας δεν είναι δομημένη, βασίζεται κυρίως σε προγράμματα και όχι σε μια συγκροτημένη πολιτική, τέτοιου είδους εργαλεία συμβάλλουν στην επιτάχυνση των διαδικασιών. Ομως και σε περίπτωση που εφαρμοζόταν μια ολοκληρωμένη πολιτική ένταξης, το WORKEEN θα παρέμενε μια χρήσιμη εφαρμογή, καθώς διευκολύνει πολύ την επικοινωνία και την πρόσβαση στην αγορά εργασίας», καταλήγει ο ίδιος.
Η εφαρμογή WORKEEN δεν είναι το μοναδικό εργαλείο του προγράμματος «SIRIUS», το οποίο αναμένεται να ολοκληρωθεί τον επόμενο Ιούλιο.
Το πρόγραμμα διευκολύνει την κατάρτιση και την πρόσβαση των νεοαφιχθέντων σε αξιοπρεπείς ευκαιρίες και συνθήκες απασχόλησης με μια ατζέντα πολιτικών και ένα πλέγμα δράσεων που διαφοροποιούνται από χώρα σε χώρα ανάλογα με τα χαρακτηριστικά και τις ανάγκες της αγοράς εργασίας: καινοτόμες διαδικτυακές δράσεις, εκστρατείες ενημέρωσης, φεστιβάλ, εκθέσεις, εργαστήρια, συνέδρια, παρεμβάσεις σε θεσμικά όργανα της Ε.Ε., διάλογος με επιχειρήσεις και κοινωνία των πολιτών. Δίνει στους μετανάστες μια φωνή για να ακουστούν από υπεύθυνους χάραξης πολιτικών, κοινωνικούς φορείς, μέσα ενημέρωσης, πολίτες.
Σύμφωνα με τους ερευνητές του προγράμματος, οι μετανάστες στην Ευρώπη μειώνουν τις επιπτώσεις της δημογραφικής γήρανσης, συμβάλλουν στην ανάπτυξη και στην ευημερία, διευρύνουν τους πολιτισμικούς ορίζοντες. Παρ’ όλα αυτά, συνήθως θεωρούνται κοινωνικοοικονομικό βάρος αν δεν καλύπτουν θέσεις εργασίας που δεν θα καλύπτονταν αλλιώς. Συχνά τους παρέχεται ένα καθεστώς που τους διαχωρίζει από τον υπόλοιπο πληθυσμό, σημειώνουν. Για παράδειγμα, σε πολλές χώρες της Ε.Ε. οι αιτούντες άσυλο απαγορεύεται να εργάζονται για μεγάλο χρονικό διάστημα. Αυτό το κενό στο βιογραφικό τους δημιουργεί έναν φαύλο κύκλο που ακυρώνει τα προσόντα, τις δεξιότητες και την προηγούμενη εργασιακή εμπειρία τους και οδηγεί σε τεράστια σπατάλη ταλέντων.