Ενα Glock 19 για 500 λίρες Αγγλίας, ένα Walther P99 για 650. Μισό γραμμάριο ηρωίνης για 60 δολάρια, πέντε γραμμάρια για 390. Πιστωτικές κάρτες με όριο 3.000 ή 4.500 δολαρίων για περίπου 100 δολάρια με διαφημιζόμενο παγκόσμιο delivery σε 7-8 μέρες, τραπεζικές καταθέσεις σε 1-4 ώρες. Πλαστά αυστραλέζικα, βελγικά, φινλανδικά διαβατήρια έναντι 600 δολαρίων, πλαστά βρετανικά ή αμερικανικά για 100 δολάρια παραπάνω, ψεύτικες ταυτότητες, διπλώματα οδήγησης, σκληρή πορνογραφία, δόσεις εμβολίων, κοκαΐνη, speed, bitcoins, Amazon gift cards, πρόσβαση ή παραμονή στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Ολα αυτά, και ακόμα περισσότερα, τα βρίσκει κανείς στο dark web, στο πιο σκοτεινό κομμάτι του Διαδικτύου.
Το Ιντερνετ χωρίζεται σε δύο στρώματα: το ορατό, clear web, στο οποίο περιηγείται κανείς μέσω των γνωστών μηχανών αναζήτησης, και το αόρατο, deep web, ένα τμήμα που δεν είναι ανιχνεύσιμο. Κομμάτι αυτού είναι το dark web, στην αχαρτογράφητη θάλασσα του οποίου μπορεί να εισέλθει κανείς μόνο μέσω ειδικών δικτύων, όπως είναι το TOR. Οι διαδικτυακές διευθύνσεις εκεί δεν τελειώνουν σε .com, .gr, και τα λοιπά, αλλά σε .onion, ούτως ώστε να παραμένει κρυφή η τοποθεσία του κάθε domain, ενώ οι περισσότεροι χρήστες χρησιμοποιούν VPN για να μη φαίνεται το πού βρίσκονται. Μετά, βέβαια, ο καθένας είναι μόνος του σε ένα μέρος που μοιάζει τόσο άγνωστο και επικίνδυνο όσο ένα κακόφημο σοκάκι στο οποίο βρίσκεσαι απροστάτευτος στις 4 τα ξημερώματα.
Η ανώνυμη περιήγηση στο deep web δεν είναι παράνομη, όπως λέει στην «Κ» ο Βασίλης Παπακώστας, διευθυντής της Διεύθυνσης Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος. «Οφείλουμε να σεβαστούμε την ιδιωτικότητα των χρηστών σε αυτό το τμήμα του Διαδικτύου», αναφέρει. Ούτε όλες οι σελίδες, ακόμα και του dark web, αφορούν ύποπτες αγοραπωλησίες – σε ένα ελληνικό blog, π.χ., συζητούν για καλτ ελληνικές ταινίες. Σε άλλες σελίδες μιλούν για πολιτική, αλλού για βιβλία, απλά διατηρείται πολύ πιο επαρκώς η ανωνυμία. Από την άλλη όμως, η διατήρηση της ανωνυμίας, αναφέρει ο κ. Παπακώστας, «ευνοεί και τη δημιουργία μιας πλήρως παράνομης διαδικτυακής αγοράς όπου παρέχονται όλα τα είδη παράνομων υπηρεσιών. Σε τακτική βάση, εκπρόσωποι της υπηρεσίας μας, αλλά και άλλων αρχών επιβολής του νόμου της χώρας μας συμμετέχουν, υπό την καθοδήγηση και με την υποστήριξη διεθνών οργανισμών –και ιδίως της Europol και της Eurojust–, σε διεθνείς “διαδικτυακές περιπολίες” (cyber patrols), όπως έχουν ονομαστεί, κατά τη διάρκεια των οποίων, εντοπίζονται χρήστες στο “σκοτεινό Διαδίκτυο” που εμπλέκονται σε έκνομες δραστηριότητες», δηλώνει ο κ. Παπακώστας, τονίζοντας πως οι συγκεκριμένες περιπολίες είναι απαραίτητο να είναι διεθνείς, καθώς συνήθως οι δράστες, τα θύματα, ο εξοπλισμός και τα ψηφιακά πειστήρια είναι διασκορπισμένα σε διαφορετικές δικαιοδοσίες.
Τον Μάιο, παραδείγματος χάριν, η Europol ανακοίνωσε τη σύλληψη τεσσάρων δραστών ως αποτέλεσμα μιας επιχείρησης που ξεκίνησε χάρη σε μια γερμανική έρευνα πάνω σε μία από τις πιο δημοφιλείς πλατφόρμες ανήλικης σεξουαλικής κακοποίησης στο dark web. Μέχρι η πλατφόρμα, την οποία έλεγαν «Πόλη αγοριών», να κατέβει από το Διαδίκτυο είχε 400.000 εγγεγραμμένους χρήστες. Στη συγκεκριμένη επιχείρηση συνεργάστηκαν οι Αρχές της Γερμανίας, της Ολλανδίας, της Σουηδίας, της Αυστραλίας, των ΗΠΑ και του Καναδά, όπως και η Europol. Σε μια άλλη υπόθεση τον Απρίλιο, η Europol και η ιταλική αστυνομία συνεργάστηκαν και, μέσω ανάλυσης κρυπτονομισμάτων, οδηγήθηκαν σε έναν Ιταλό που προσέλαβε μέσω dark web εκτελεστή, και τον πλήρωσε με bitcoins αξίας 10.000 ευρώ για να σκοτώσει την πρώην κοπέλα του. Ευτυχώς, ο Ιταλός συνελήφθη πριν προλάβει να διεκπεραιωθεί το συμβόλαιο θανάτου.
Στην Ελλάδα, οι περισσότερες υποθέσεις που αφορούν παράνομη δράση στο dark web σχετίζονται με ναρκωτικά, υλικό σεξουαλικής κακοποίησης ανηλίκων (τον Ιούνιο του ’19 η Διεύθυνση Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος συνέλαβε μια αλλοδαπή για κατάχρηση ανηλίκων σε ασέλγεια και πορνογραφία ανηλίκων), διάθεση δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και κακόβουλου λογισμικού μέσω διαδικτυακών αγορών, και διάθεση πλαστών χαρτονομισμάτων, διαβατηρίων και άλλων εγγράφων ταυτοποίησης. Σε μία σελίδα στο dark web, π.χ., πωλείται refugee status σε διαφορετικές χώρες: 1.500 δολάρια για καθεστώς του πρόσφυγα στη Γερμανία, 1.200 δολάρια για τη Βρετανία και 1.000 για την Ελλάδα. Μία άλλη σελίδα, που αρχικά μοιάζει να πουλά χρυσό και διαμάντια από την Αφρική, διαφημίζει και είσοδο στην Ε.Ε. για πολίτες της Αφρικής. Σύμφωνα με τη σελίδα, χρησιμοποιούν τα bitcoin/monero από τις αγοραπωλησίες του χρυσού και των διαμαντιών για δωροδοκίες Ευρωπαίων αξιωματούχων. Η ίδια σελίδα αναφέρει πως ψάχνουν όμορφες γυναίκες από την Αφρική για μόντελινγκ. «Θα σας βάλουμε στην Ε.Ε. χωρίς προβλήματα», λέει η σελίδα, πριν εξηγήσει τι εννοούν με τον όρο «μόντελινγκ». «Το μόντελινγκ θα περιλαμβάνει σεξ», τονίζουν, συμπληρώνοντας πως η συμφωνία θα διαρκέσει τρία χρόνια. «Οπότε θα σε βάλουμε στην Ε.Ε. τζάμπα και για αντάλλαγμα θα δουλεύεις για εμάς ως μοντέλο», γράφει η ιστοσελίδα, ενώ για την «αίτηση» είναι απαραίτητη η αποστολή γυμνών φωτογραφιών, και υπογραμμίζεται πως αν οι κανόνες παραβιαστούν, «θα τιμωρήσουμε την οικογένεια σου στην Αφρική ή/και στην Ε.Ε.». Στις ερωτήσεις της αίτησης, περιλαμβάνονται οι εξής: «Αν χρειαστεί, θα τραυματίσεις άνδρες, γυναίκες, παιδιά;». «Συμφωνείς να υπακούς τις διαταγές μας για τρία χρόνια, όσο είσαι στην Ε.Ε.;».
Η αποστολή των «προϊόντων»
Ο,τι διαφημίζεται στο «σκοτεινό Διαδίκτυο» δεν σημαίνει ότι δεν ανταποκρίνεται και στην πραγματικότητα. Ενας 26χρονος που έχει πραγματοποιήσει αγορές από το dark web στο παρελθόν, λέει στην «Κ» πως γίνονται πολλές απάτες και για αυτό παίρνει πολύ χρόνο να εμπιστευθεί κάποιος μια «μαύρη» αγορά. Κι όταν κάποια γίνει επιτυχημένη, τη βρίσκει η αστυνομία και την κλείνει. Αυτό συνέβη και με το DarkMarket, το οποίο μέχρι να το κλείσει μία ακόμα διεθνής επιχείρηση τον Ιανουάριο, ήταν η μεγαλύτερη παράνομη αγορά στο dark web. Σύμφωνα με τη Europol, το DarkMarket, όπου κατά βάση πωλούνταν ναρκωτικά όλων των ειδών, κλεμμένα χρήματα, πληροφορίες από πιστωτικές κάρτες, ανώνυμες κάρτες SIM, και κακόβουλο λογισμικό, είχε περίπου μισό εκατομμύριο χρήστες, σχεδόν 2.500 πωλητές, ενώ είχαν γίνει συναλλαγές, μέσω bitcoin και monero, που ξεπερνούσαν τα 140 εκατομμύρια ευρώ. Πώς όμως αυτά τα «προϊόντα» περνούν διεθνή και ευρωπαϊκά σύνορα; Ο 26χρονος αναφέρει πως οι πωλητές είναι συνήθως προσεκτικοί στον τρόπο που τα πακετάρουν, και τα στέλνουν με το κανονικό ταχυδρομείο. «Μία κάρτα καρτ-ποστάλ και καλά από τη γιαγιά, και μέσα το φακελάκι», λέει. Οπως και να έχει, η διερεύνηση υποθέσεων κυβερνοεγκλημάτων απαιτεί εξειδικευμένες γνώσεις, τόσο τεχνικές όσο και νομικές, τονίζει ο κ. Παπακώστας, ενώ μία άλλη πηγή της αστυνομίας αναφέρει πως όσο εξελίσσονται οι εγκληματίες και οι τεχνικές απόκρυψης που χρησιμοποιούν τόσο εξελίσσονται και οι αστυνομίες. «Οσο ψάχνουμε, βρίσκουμε».