«Στα δημοτικά σχολεία τα κρούσματα παραμένουν σταθερά, με κάποιες εξάρσεις σε τμήματα, στα γυμνάσια που υπάρχει μεγαλύτερη κινητικότητα αλλά και μεγαλύτερο ποσοστό εμβιολιασμένων υπάρχει ένας επίσης σταθερός αριθμός μολύνσεων», λέει στην «Κ» μέλος της επιτροπής εμπειρογνωμόνων του υπουργείου Υγείας, που υποστήριξε από την αρχή το άνοιγμα των σχολείων και αισθάνεται τώρα ότι δικαιώνεται, καθώς το στοίχημα φαίνεται πως κερδίζεται.
«Αν είχαμε βάλει το όριο στο 30% των μαθητών του τμήματος, θα έκλειναν πολύ περισσότερα τμήματα», προσθέτει. Σε περιοχές με έντονο επιδημιολογικό φορτίο, όπως στην Καστοριά, υπάρχουν πολλά τμήματα κλειστά σε δύο σχολεία, στο ένα μάλιστα έκλεισαν το τμήμα ενισχυτικής διδασκαλίας και το τμήμα ένταξης. Το μεσημέρι της Πέμπτης βρισκόταν σε αναστολή λειτουργίας μόλις το 0,02% των σχολικών τμημάτων των σχολείων της χώρας, αλλά σε πολύ περισσότερα καταβάλλονταν προσπάθειες ώστε να παραμείνουν ανοιχτά.
Η αλήθεια είναι, πάντως, ότι διευθυντές των σχολικών μονάδων και γονείς ανακαλύπτουν πολλές ευέλικτες λύσεις προκειμένου να διατηρούνται τα σχολεία ανοιχτά, ενώ σε αρκετές περιπτώσεις και στο ίδιο σχολείο η κατάσταση από τμήμα σε τμήμα είναι διαφορετική. Για παράδειγμα, σε ένα δημοτικό σχολείο του Παλαιού Φαλήρου η Στ΄ Δημοτικού έχει τις λιγότερες απουσίες, καθώς σχεδόν το 40% των παιδιών της τάξης είχε νοσήσει με μετάλλαξη «Δέλτα» τον Νοέμβριο, ενώ ένα 10% έχει εμβολιασθεί μερικώς ή πλήρως. Παρ’ όλα αυτά, την περασμένη εβδομάδα έλειπαν δέκα παιδιά από τα 24, αλλά δεν ασθένησαν όλα από κορωνοϊό. Σε κάποιες περιπτώσεις οι γονείς δεν έστελναν τα παιδιά τους στο σχολείο για καθαρά προληπτικούς λόγους βλέποντας την αύξηση των κρουσμάτων ή επειδή τα παιδιά τους είχαν στενές σχέσεις με κάποιο παιδί που ήδη νοσούσε. Τα παιδιά αυτά και όσα ήταν άρρωστα επανήλθαν στην αρχή αυτής της εβδομάδας, αλλά όσα είχαν ασθενήσει τον Νοέμβριο κινδυνεύουν με επαναμόλυνση από την «Ομικρον».
Το πρωτόκολλο στην Ελλάδα, σε σχέση με άλλες χώρες όπως η Γερμανία και η Ιταλία, είναι σαφές και δίνει στους εκπαιδευτικούς τη δυνατότητα να υπερασπίζονται τις επιλογές τους όταν κάποιοι γονείς πανικοβάλλονται και ζητούν «να κλείσουν τα πάντα αμέσως». Ο λυκειάρχης της Γερμανικής Σχολής Αθηνών, Βασίλης Τόλιας, έχει φτιάξει έναν μεγάλο χάρτη στον οποίο καταγράφει ποιο παιδί και πότε αρρώστησε και πότε πρέπει να επανέλθει, ενώ το βάρος των ιχνηλατήσεων πέφτει στους εκπαιδευτικούς. Φυσικά η «Ομικρον» δεν αφήνει περιθώρια να δοθούν απαντήσεις σε όλες τις απορίες: «Αρρωσταίνει ένα παιδί που πρέπει να γυρίσει σε πέντε ημέρες και όλα τα παιδιά κάνουν τεστ. Υστερα από τέσσερις ημέρες –στην 5η συμπληρώνεται η καραντίνα– αρρωσταίνει στο ίδιο τμήμα άλλο παιδί που μπορεί να είναι και από την ίδια επαφή. Ουδείς μου έχει απαντήσει τι γίνεται σε αυτή την περίπτωση (σ.σ. το σχολείο πραγματοποιεί σε όλους τεστ, ενώ όσοι, γερμανόφωνοι συνήθως, δεν έχουν ΑΜΚΑ τα προμηθεύονται από το σχολείο)». Σε αυτό το σχολικό συγκρότημα έχει κλείσει ένα τμήμα στο δημοτικό, ενώ τα άλλα συνεχίζουν κανονικά. Συνήθως τα κρούσματα είναι πολλά και σποραδικά, από διαφορετικά τμήματα. «Οταν συγκεντρωθούν όλα σε ένα τμήμα, κάτι πρέπει να κάνουμε».
«Σε έναν αερομεταδιδόμενο ιό, ο φυσικός αερισμός και η καλή χρήση της μάσκας μπορούν να κάνουν τη διαφορά».
Για τους εκπαιδευτικούς όπως ο κ. Τόλιας, το «χαρτοβασίλειο» των δηλώσεων στην περιφέρεια που εισηγείται το κλείσιμο του σχολείου στις διευθύνσεις εκπαίδευσης είναι πολύ. «Δεν προλαβαίνω πλέον να κάνω κάτι άλλο».
Δεν «έβγαινε αρνητικός»
Η καραντίνα των πέντε ημερών «δουλεύει» κατά κανόνα – αλλά όχι πάντα. Ενας μαθητής από δημοτικό σχολείο των Πατησίων που ασθένησε –από τους πρώτους αυτού του κύματος– αναγκάσθηκε να μείνει επί δεκαήμερο σε καραντίνα, καθώς «δεν έβγαινε αρνητικός» παρά το γεγονός ότι δεν εμφάνιζε συμπτώματα (πάντως το πρωτόκολλο για τους ενηλίκους είναι σαφές: αν μειώνονται ή έχουν εξαφανισθεί τα συμπτώματα, δεν μεταδίδεις).
Σε έκθεσή του το Πολυτεχνείο του Βερολίνου συνιστά για τις περιπτώσεις των σχολείων τη μεγαλύτερη δυνατή έκθεση σε φυσικό αερισμό. «Σε έναν αερομεταδιδόμενο ιό», αναφέρει ο καθηγητής Χέρμαν Κρίγκελ του Ινστιτούτου Ρίτσελ του Πολυτεχνείου, «ο φυσικός αερισμός και η καλή χρήση της μάσκας μπορούν να κάνουν τη διαφορά. Αυτό δεν ισχύει όταν υπάρχει ένας υπερμεταδότης σε κλειστό χώρο». Ο δρ Κρίγκελ βρήκε ότι σε χώρους εργασίας γίνεται η μεγαλύτερη μετάδοση, ενώ σε μια σχολική αίθουσα, όπου οι μαθητές κάνουν μάθημα με μάσκες και ένας από αυτούς είναι θετικός, ανάλογα με τη διάρκεια της παραμονής του μπορεί να μεταδώσει σε ακόμα 2,7 μαθητές. Ο αριθμός σε ένα χώρο εργασίας, σε «ανοιχτά» γραφεία, μπορεί να φτάσει το οκτώ, δηλαδή ένας θετικός να κολλήσει οκτώ συναδέλφους του, εφόσον μείνουν στον ίδιο χώρο πάνω από δύο ώρες.
Στα ελληνικά σχολεία το πρωτόκολλο επιβάλλει πέντε λεπτά μετά την έναρξη του μαθήματος και πέντε λεπτά πριν από το τέλος τα παράθυρα να μένουν ανοιχτά, αλλά και αυτό δεν τηρείται πάντα ευλαβικά στις πολύ κρύες ημέρες, ωστόσο ορισμένοι εκπαιδευτικοί κρατούν σε όλη τη διάρκεια του μαθήματος ανοιχτά τα παράθυρα. Σε σχολεία που υπάρχουν λίγο μεγαλύτεροι χώροι οι διευθυντές έχουν κάνει αναδιατάξεις τμημάτων για να «αραιώσουν» οι μαθητές, αλλά αυτό δεν είναι εφικτό στην πλειονότητα των σχολείων.