Η ελληνική αγορά αναζητεί στελέχη πληροφορικής. Εως το 2030 θα χρειαστεί 300.000 πτυχιούχους στο πλαίσιο του ψηφιακού μετασχηματισμού της χώρας. Ωστόσο υπάρχει έλλειψη σχετικών πτυχιούχων, η οποία λαμβάνει τα χαρακτηριστικά της «ελληνικής πρωτοτυπίας», με δεδομένα τα υψηλά μεγέθη της ανεργίας στη χώρα μας. Oπως δείχνει μελέτη του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Πληροφορικής και Επικοινωνιών Ελλάδος (ΣΕΠΕ), η εκτίμηση για την επιπλέον ζήτηση ειδικών πληροφορικής είναι 15.000 με 16.000 ετησίως έως το 2030. Στον αντίποδα, η προσφορά είναι 8.000-8.500. Eτσι, προκύπτει ένα κενό ζήτησης – προσφοράς κατά 7.000 με 7.500. Το περασμένο Σάββατο σε συνάντηση εργασίας στελέχη του ΣΕΠΕ και εκπρόσωποι εταιρειών του κλάδου που εργάστηκαν στη μελέτη συζήτησαν το θέμα με πανεπιστημιακούς και την ηγεσία της Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ). Οπως εξήγησε στην «Κ» ο πρόεδρος της ΕΘΑΑΕ Περικλής Μήτκας, ένα ζητούμενο είναι να βελτιωθεί ο ρυθμός αποφοίτησης των φοιτητών από τα τμήματα πληροφορικής των ελληνικών ΑΕΙ.
Ειδικότερα, η μελέτη έγινε για λογαριασμό του ΣΕΠΕ από την Deloitte και επιβεβαίωσε ότι η συντριπτική πλειονότητα των ελληνικών εταιρειών έχει ακάλυπτες θέσεις τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών (ΤΠΕ) –το 85% των εταιρειών απάντησε θετικά–, ενώ αναμένεται σημαντική αύξηση των αναγκών στο μέλλον. Οι top-3 ειδικότητες για τα επόμενα χρόνια είναι ο προγραμματισμός, η κυβερνοασφάλεια και η διαχείριση cloud. Ως προς τον δημόσιο τομέα οι top-3 ειδικότητες είναι η κυβερνοασφάλεια, η ανάλυση / διαχείριση / αρχιτεκτονική πληροφοριακών συστημάτων και δεδομένων και η διαχείριση / σχεδιασμός δικτύων και τηλεπικοινωνιών.
Σύμφωνα με τα ευρήματα, εισάγονται κάθε χρόνο στις σχολές και τμήματα πληροφορικής και μηχανικών υπολογιστών περίπου 8.000 νέοι φοιτητές. Αποφοιτούν σε ετήσια βάση περίπου 5.000-5.500. Η μελέτη του ΣΕΠΕ λέει ότι έχουμε περί τα 160.000 στελέχη ΤΠΕ και πρέπει να φθάσουμε το 2030 στα 280.000-300.000, κάτι που σημαίνει 16.000 περίπου νέα στελέχη τον χρόνο. Από την άλλη, οι πτυχιούχοι εμφανίζονται μέτρια προετοιμασμένοι για να ενταχθούν στην αγορά και από την εταιρεία τους θεωρούνται πως γίνονται παραγωγικοί εντός 6-12 μηνών.
Οι αιτίες της έλλειψης
Οι σημαντικότεροι λόγοι έλλειψης ειδικών ΤΠΕ στην Ελλάδα είναι η μη επαρκής εξειδίκευση σε συγκεκριμένα γνωστικά αντικείμενα, η μετανάστευση νέων επιστημόνων, ο ελλιπής επαγγελματικός προσανατολισμός στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, οι περιορισμένες ευκαιρίες επαγγελματικής κατάρτισης σε συγκεκριμένα γνωστικά αντικείμενα ΤΠΕ και ο μικρός αριθμός εισακτέων σε συναφή τμήματα ελληνικών ΑΕΙ.
Πάντως, οι πρόεδροι – κοσμήτορες των σχολών Πληροφορικής και Μηχανικών Υπολογιστών τόνισαν ότι έχουν ήδη πολύ μεγάλο αριθμό εισακτέων. Λόγω των αυξήσεων τα τελευταία χρόνια, σε συνδυασμό με τη μείωση προσωπικού, δέχονται σε ετήσια βάση πολύ περισσότερους από αυτούς που μπορούν να εκπαιδεύσουν. Εστίασαν στην έλλειψη πόρων (νέων θέσεων ΔΕΠ κ.λπ.) και τα κεντρικά πανεπιστήμια ότι δέχονται πολύ μεγάλο αριθμό μετεγγραφών. Σήμερα έχουμε 37 σχολές Πληροφορικής και στις κεντρικές (Αθηνών – Θεσσαλονίκης) αποφοιτούν πάνω από 200-250 το έτος. Στις περιφερειακές σχολές τα νούμερα είναι χαμηλότερα. Στη Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών ΕΜΠ (που είναι η μεγαλύτερη σχολή από τις 37) αποφοιτούν 350-380 κάθε έτος, εκ των οποίων το 60% είναι στην κατεύθυνση πληροφορικής (εισάγονται περί τους 440-460 μετά τις μετεγγραφές). «Στα πιο φημισμένα πανεπιστήμια παγκοσμίως, σε σχολές πληροφορικής στο Stanford ή το MIT αποφοιτούν κάθε χρόνο περίπου 250», ανέφερε στην «Κ» ο κοσμήτορας της σχετικής σχολής του ΕΜΠ Νεκτάριος Κοζύρης.
«Βέβαια μεγάλο πρόβλημα είναι ότι ένα σημαντικό ποσοστό των παραπάνω αποφοίτων εργάζεται (είτε από Ελλάδα είτε μεταναστεύει) σε εταιρείες του εξωτερικού. Κάποιοι εργάζονται ήδη πολύ πριν αποφοιτήσουν», παρατήρησε ο κ. Κοζύρης.
Νέες δεξαμενές στελεχών
Παράλληλα, τονίστηκε ότι για την κάλυψη αυτής της μεγάλης ανάγκης σε στελέχη ΤΠΕ για τη χώρα πρέπει να αξιοποιηθούν πολλαπλές δεξαμενές νέων στελεχών. Ενδεικτικά ελέχθη ότι υπάρχουν πάρα πολλοί απόφοιτοι θετικών επιστημών (π.χ. μαθηματικά, φυσική, οικονομικά, στατιστική κ.λπ.) που κάνουν μεταπτυχιακές σπουδές στην Ελλάδα σε επιστήμη δεδομένων, μηχανική μάθηση, σχεδιασμό πληροφοριακών συστημάτων κ.λπ., που μπορούν να εργαστούν στον χώρο της πληροφορικής με μεγάλη επιτυχία. Στο τέλος της συνάντησης προτάθηκαν 4 ομάδες εργασίας και υπάρχει ένα σφιχτό χρονοδιάγραμμα για μέχρι τέλος Μαΐου αρχές Ιουνίου να υπάρξουν προτάσεις – πορίσματα.
Οι αριθμοί
160.000 θέσεις ειδικών στις Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών είχαμε το 2022.
300.000 θα χρειαστούμε έως το 2030.
16.000 θέσεις κατ’ έτος θα χρειαστούν την περίοδο 2023-2030.