Σε καθεστώς έκτακτης υγειονομικής επιτήρησης έχουν τεθεί οι περιοχές της Θεσσαλίας που επλήγησαν από την κακοκαιρία «Daniel». Τόσο οι τακτικοί έλεγχοι των υδάτων όσο και η επιδημιολογική επιτήρηση για την εκδήλωση κρουσμάτων λοιμωδών νοσημάτων, όπως γαστρεντερίτιδες, λεπτοσπείρωση και ηπατίτιδα Α, αναμένεται να διαρκέσουν για αρκετούς μήνες και όπως χαρακτηριστικά ανέφερε στην «Κ» η αναπληρώτρια υπουργός Υγείας Ειρήνη Αγαπηδάκη, «μόλις ξεκινήσαμε».
Ο συναγερμός για ενδεχόμενη διασπορά λοιμωδών νοσημάτων θα διαρκέσει τουλάχιστον έως τα τέλη Οκτωβρίου. Και όπως τόνισε στην «Κ» ο καθηγητής Επιδημιολογίας και Υγιεινής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και πρόεδρος του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας Χρήστος Χατζηχριστοδούλου, «ορισμένα νοσήματα, όπως π.χ. η ηπατίτιδα Α, απαιτούν χρόνο επώασης 4 έως 6 εβδομάδων. Περίπου τότε θα ξέρουμε πού βρισκόμαστε συνολικά».
Δεν αναμένουμε ούτε τύφο ούτε ελονοσία. Εκεί που εστιάζουμε την προσοχή είναι στη λεπτοσπείρωση, επειδή υπάρχουν πολλά νεκρά τρωκτικά και επειδή στη Θεσσαλία καταγράφονται ούτως ή άλλως περιστατικά της νόσου κάθε χρόνο
Η προσοχή των υγειονομικών αρχών εστιάζει στο ενδεχόμενο εμφάνισης περιστατικών λεπτοσπείρωσης, μιας ζωοανθρωπονόσου, φορείς της οποίας είναι πολλά ζώα, κυρίως τρωκτικά. «Δεν αναμένουμε ούτε τύφο ούτε ελονοσία. Εκεί που εστιάζουμε την προσοχή είναι στη λεπτοσπείρωση επειδή υπάρχουν πολλά νεκρά τρωκτικά και επειδή στη Θεσσαλία καταγράφονται, ούτως ή άλλως, περιστατικά της νόσου κάθε χρόνο. Εχουμε ζητήσει από τους πολίτες εάν εμφανίζουν συμπτώματα να αναζητούν ιατρική βοήθεια και έχουμε εκδώσει εγκύκλιο προς όλες τις υπηρεσίες Υγείας της περιοχής, τις οποίες έχουμε εξοπλίσει με ειδικά συστήματα ταχείας ανίχνευσης του παθογόνου, ώστε κάθε περιστατικό με συμπτώματα που πληροί τα κριτήρια για τη νόσο να διερευνάται εργαστηριακά», επισημαίνει η κ. Αγαπηδάκη. Tις πρώτες επτά ημέρες της καταστροφής είχαν αναφερθεί έξι ύποπτα περιστατικά για λεπτοσπείρωση. Ο εργαστηριακός έλεγχος ήταν αρνητικός. Ο αριθμός των περιστατικών γαστρεντερίτιδας παρέμενε σε αναμενόμενα για την εποχή επίπεδα, ενώ δεν είχαν εκδηλωθεί συρροές κρουσμάτων, δηλαδή εμφάνιση πολλαπλών κρουσμάτων από το γαστρεντερικό σύστημα με κοινό αιτιολογικό παράγοντα. Κάποια περιστατικά έχει φανεί ότι οφείλονται σε καθαρισμό σπιτιών χωρίς χρήση προστατευτικών μέσων. Είχε καταγραφεί μονοψήφιος αριθμός αλλεργικών δερματικών αντιδράσεων, πιθανόν λόγω φυτοφαρμάκων στις λάσπες. Σύμφωνα με την κ. Αγαπηδάκη, αυτές τις ημέρες ξεκινάει ο εμβολιασμός για τέτανο του γενικού πληθυσμού των πληγεισών περιοχών σε εθελοντική βάση, από κινητές μονάδες του ΕΟΔΥ και έναντι της ηπατίτιδας Α στοχευμένα σε ευπαθείς ομάδες πληθυσμού.
Οπως αναφέρει ο κ. Χατζηχριστοδούλου, «ένα από τα μεγάλα προβλήματα που έχουμε είναι το νερό, γιατί ανά πάσα στιγμή μπορεί να μολυνθεί ο υδροφόρος ορίζοντας. Ολες αυτές οι “λίμνες” δεν είναι μόνο νερό της βροχής. Εχουν μέσα λύματα, νεκρά ζώα, τρωκτικά. Δειγματοληψίες γίνονται συνεχώς και κατά κύριο λόγο στις πηγές υδροδότησης, στις γεωτρήσεις. Αυτό θα συνεχιστεί για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ανεξάρτητα εάν κάποια στιγμή κριθεί ότι το νερό του δικτύου είναι κατάλληλο για χρήση, εμείς θα πρέπει να συνεχίσουμε να ελέγχουμε τις πηγές».
Ενα από τα μεγάλα προβλήματα που έχουμε είναι το νερό, γιατί ανά πάσα στιγμή μπορεί να μολυνθεί ο υδροφόρος ορίζοντας. Ολες αυτές οι «λίμνες» δεν είναι μόνο νερό της βροχής. Εχουν μέσα λύματα, νεκρά ζώα, τρωκτικά.
Ενας μεγάλος κίνδυνος για τις υγειονομικές αρχές είναι η υποτίμηση του κινδύνου. «Με φοβίζει η υποτίμηση των κλινικών συμπτωμάτων. Οταν δηλαδή κάποιος που εμφανίσει συμπτώματα δεν αναζητήσει ιατρική βοήθεια, αποδίδοντάς τα σε “κρύωμα”. Μας ανησυχεί το ενδεχόμενο οι κάτοικοι, επειδή υποχωρούν τα νερά, να επιστρέψουν στο σπίτι τους, στα χωράφια τους για να αρχίσουν εργασίες αποκατάστασης χωρίς να χρησιμοποιούν προστατευτικά μέσα. Μπορεί και λόγω κακής πληροφόρησης. Ξέρετε ότι υπάρχει δήμος που συνιστούσε στους πολίτες να βάλουν τούβλα πάνω στις λάσπες και να πατήσουν πάνω για να προσεγγίσουν την περιουσία τους;», λέει η κ. Αγαπηδάκη. Και προσθέτει: «Με ανησυχεί και ότι κάποιοι πολίτες πιθανόν θα υποτιμήσουν τον κίνδυνο από τα νεκρά ζώα και θα προσπαθήσουν να τα θάψουν μόνοι τους, όταν έχουμε πει ότι θα πρέπει να ειδοποιούν τις αρμόδιες αρχές».
Στον ΕΟΔΥ
Εν μέσω αυτής της κρίσης ο αρμόδιος για τη Δημόσια Υγεία Οργανισμός άλλαξε ηγεσία. Μόλις την περασμένη Τετάρτη ο τέως πλέον πρόεδρος του ΕΟΔΥ Θεοκλής Ζαούτης υπέβαλε την παραίτησή του και αντικαταστάθηκε από τον κ. Χατζηχριστοδούλου. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ» η «χημεία» μεταξύ του κ. Ζαούτη και της κ. Αγαπηδάκη δεν ήταν καλή εδώ και πολύ καιρό. Συνομιλητές του κ. Ζαούτη ανέφεραν ότι είχε ζητηθεί από τον ίδιο να μη συμμετέχει στον συντονισμό των δράσεων στη Θεσσαλία. Η απουσία του είχε αρχίσει να σχολιάζεται, γεγονός που τον οδήγησε στην απόφαση να επισπεύσει την παραίτησή του.