Αύξηση της τιμής του εμβληματικού οίνου «Σαντορίνη» προεξοφλούν οι οινοποιοί που δραστηριοποιούνται στο νησί, λόγω της εξαιρετικά μειωμένης παραγωγής φέτος, σε συνδυασμό με την άνοδο της τιμής της πρώτης ύλης και τη μεγάλη ζήτηση σε Ελλάδα και εξωτερικό.
Οι –αναπόφευκτες– αυξήσεις στην τιμή του προϊόντος στο ράφι προβληματίζουν τους παραγωγούς: πρόκειται για κρασί που σε ποσοστό 30%-40% εξάγεται και ο τρόπος διαμόρφωσης των τιμών στο εξωτερικό δεν επιτρέπει μεγάλες μεταβολές. Από την άλλη, και η αγοραστική δύναμη του ελληνικού κοινού έχει μειωθεί. Οπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο οινοποιός Στέλιος Μπουτάρης, «μεγάλη ζήτηση υπάρχει προς το παρόν. Ωστόσο, να δούμε πώς θα διαμορφωθεί η ζήτηση όταν ανέβει κι άλλο η τιμή». Εξηγεί ότι όσον αφορά τη δική του εταιρεία, δεν έχουν καθοριστεί ακόμη οι τιμές για το κρασί της φετινής εσοδείας, αλλά «δυστυχώς θα έχουμε ανατιμήσεις της τάξης του 20%-25%». Παράγοντες της αγοράς εκτιμούν ότι τα νέα κρασιά Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ) «Σαντορίνη» –σύμφωνα με τη νομοθεσία προέρχονται από τουλάχιστον 85% Ασύρτικο και 15% από τα λευκά σταφύλια Αθήρι και Αηδάνι– που θα βγουν στην αγορά από τη νέα χρονιά, θα φτάσουν να πωλούνται στην κάβα στα 35 ευρώ, ενώ στο εστιατόριο για να απολαύσει κάποιος ένα «απλό» κρασί από το διάσημο νησί θα πρέπει να πληρώσει 60-70 ευρώ.
Η εξέλιξη αυτή, πάντως, δεν προβληματίζει καθόλου τον Μάρκο Καφούρο, πρόεδρο της Ενωσης Συνεταιρισμών Θηραϊκών Προϊόντων, που εκτιμά ότι το κρασί ΠΟΠ «Σαντορίνη» βρίσκει σταθερά τη θέση που του ταιριάζει ανάμεσα στα άλλα μοναδικά στον κόσμο κρασιά. «Κρασιά τέτοιας ποιότητας, τα οποία είναι υψηλής ζήτησης, μειωμένης παραγωγής και εξαιρετικά υψηλού κόστους σε κάθε στάδιο παραγωγής, έχουν τιμές δύο και τρεις φορές υψηλότερες από ό,τι έχει μια φιάλη “Σαντορίνη”», τονίζει. «Κορυφαίοι ειδικοί του οίνου, σε πρόσφατη εκδήλωσή μας στο Λονδίνο, όπως και παλαιότερα στη Νέα Υόρκη, βρήκαν τα κρασιά της Σαντορίνης εφάμιλλα των Grand Cru Chablis στη Βουργουνδία», συμπλήρωσε.
Οι καιρικές συνθήκες που επικράτησαν φέτος οδήγησαν στη δραματική μείωση της παραγωγής, τα χαρακτηριστικά της οποίας ωστόσο είναι πολύ καλά, σύμφωνα με τους αμπελουργούς.
Η αύξηση της τιμής του Ασύρτικου της Σαντορίνης είναι αναπόφευκτη δεδομένων των καιρικών συνθηκών που επικράτησαν φέτος και προκάλεσαν δραστική μείωση της παραγωγής –η οποία έτσι κι αλλιώς είναι περιορισμένη– και αύξηση της τιμής της πρώτης ύλης. Φέτος για πρώτη φορά το κιλό τα οινοστάφυλα της συγκεκριμένης ποικιλίας (Ασύρτικο) στη Σαντορίνη ξεπέρασε τα 5 ευρώ, ενώ έως πέρυσι ήταν στα 4,5 ευρώ. Η τιμή αυτή είναι τρομερά υψηλή για τους αμπελουργούς σε οποιοδήποτε άλλο σημείο της χώρας. Ακόμη και το πολύ καλό σταφύλι της ποικιλίας Ξινόμαυρο στη Βόρεια Ελλάδα δεν πληρώνεται πάνω από 1,70 ευρώ το κιλό. Φυσικά κάθε περιοχή έχει τις δικές της ιδιαιτερότητες και συνθήκες.
Η παραγωγή φέτος στη Σαντορίνη ήταν πολύ χαμηλή, περίπου το 1/3 της συνήθους ποσότητας, που έτσι κι αλλιώς είναι περιορισμένη λόγω ξηροθερμικών συνθηκών που επικρατούν στο νησί, οι οποίες βέβαια κάνουν και το Ασύρτικο του τόπου αυτού μοναδικό. «Φέτος ό,τι μπορούσε να πάει στραβά, πήγε», εξηγεί ο Στέλιος Μπουτάρης. Εριξε χαλάζι την άνοιξη, σπάνιο φαινόμενο για το νησί, βροχές άκαιρα τον Ιούνιο και τον Ιούλιο, τα αμπέλια έζησαν δύο μεγάλους καύσωνες που κράτησαν αρκετές ημέρες, χωρίς βέβαια να υπάρχει η δυνατότητα ποτίσματος. Το αποτέλεσμα ήταν η δραματική μείωση της παραγωγής, τα χαρακτηριστικά της οποίας, ωστόσο, είναι πολύ καλά σύμφωνα με τους αμπελουργούς.
Δύσκολο περιβάλλον
Το φτωχό σε θρεπτικά συστατικά και οργανική ουσία έδαφος, η έλλειψη βροχοπτώσεων, αλλά και το μικροκλίμα που δημιουργούν η θάλασσα και οι δυνατοί βοριάδες, φτιάχνουν ένα δύσκολο περιβάλλον για τα αμπέλια. Ταυτόχρονα όμως η υγρασία της νυχτερινής ατμόσφαιρας και η πρώτη πρωινή ομίχλη δεσμεύονται από τους πωρόλιθους του εδάφους και αποδίδονται στη συνέχεια στο φυτό. Για την προστασία από τους αμείλικτους βοριάδες και την έντονη ηλιακή ακτινοβολία τους καλοκαιρινούς μήνες, οι αμπελουργοί ανέπτυξαν το σύστημα της κουλούρας – αμπέλια κλαδεμένα σε σχήμα χαμηλού καλαθιού που ακουμπά στο έδαφος, τακτική που ακολουθείται ακόμη και σήμερα. Στη Σαντορίνη, παρά το μικρό μέγεθος της παραγωγής, δραστηριοποιούνται 20 οινοποιεία, κάποια από τα οποία δεν θα καταφέρουν να ικανοποιήσουν τη ζήτηση με βάση τα φετινά δεδομένα.
Οι αριθμοί
30% του ετήσιου μέσου όρου ήταν η φετινή παραγωγή στη Σαντορίνη.
5 ευρώ και πάνω ήταν η τιμή ενός κιλού σταφυλιών φέτος, ενώ πέρυσι ήταν 4,5%.
2,5 εκατ. λίτρα κρασιού ΠΟΠ Σαντορίνης παράγονται ετησίως.
30%-40% του κρασιού εξάγεται.