Ενα μοναδικό κρασί, που θα πωλείται 550 ευρώ η φιάλη από αμπελώνες στη Νάξο, αναμένεται να κυκλοφορήσει μέσα στον επόμενο μήνα. Οι φιάλες, μόλις 1.050, θα διατεθούν χέρι με χέρι σε ανθρώπους οι οποίοι έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το κρασί και βέβαια παράλληλα μπορούν να πληρώσουν το συγκεκριμένο κόστος.
Mια πρόκληση που αφορά λίγους; Μάλλον ένα πείραμα που κοστίζει αλλά μπορεί να αλλάξει πολλά από αυτά που γνωρίζουμε για το κρασί. Πατέρας του νέου μοναδικού κρασιού ο διάσημος Λοΐκ Πασκέ, ο οινοποιός και οινολόγος του Μπορντό που φτιάχνει το πιο ακριβό κρασί στον κόσμο, το Liber Pater, μια φιάλη από το οποίο κοστίζει 30.000 ευρώ. Ο Λοΐκ Πασκέ, εκτός από ευφάνταστος οινοποιός, είναι πρωτοπόρος του κινήματος που προωθεί την παραγωγή κρασιού από παλιά αμπέλια, που υπήρχαν πριν από τη φυλλοξήρα, την ασθένεια που ξεκλήρισε τον ευρωπαϊκό αμπελώνα τον 19ο αιώνα.
Η «πανούκλα του κρασιού», όπως έχει μείνει να αποκαλείται η επιδημία φυλλοξήρας, ξέρανε το μεγαλύτερο μέρος του αμπελώνα της Ευρώπης αλλά και του υπόλοιπου κόσμου μέσα στο χρονικό διάστημα 1860-1890. Οι οινοποιοί για να ξαναφτιάξουν τους αμπελώνες τους αναζήτησαν καθαρά φυτά, τα οποία δημιουργήθηκαν με το μπόλιασμα ποικιλιών πάνω σε αμερικανικά ανθεκτικά στην ασθένεια υποκείμενα. Οι αμπελώνες εξασφάλισαν την καθαρότητά τους αλλά έχασαν ένα κομμάτι της ταυτότητάς τους, υποστηρίζουν πολλοί ερευνητές και οινοποιοί που έχουν στραφεί στα λεγόμενα αυτόρριζα αμπέλια, όσα δηλαδή επέζησαν από τη φυλλοξήρα και δεν μπολιάστηκαν. Ο Λοΐκ Πασκέ παρά τις αντιρρήσεις πολλών συναδέλφων του αλλά και της ε.ε. που φοβάται την πιθανότητα να εμφανιστεί και πάλι η ασθένεια αν ξαναζωντανέψουν παλιά αμπέλια, έχει εστιάσει στην καλλιέργεια και οινοποίηση σταφυλιών που προέρχονται από αυτόρριζα. Ετσι γεννήθηκε το Liber Pater στο Μπορντό.
Ο οινοποιός αποφάσισε να αναζητήσει παλιά αμπέλια σημαντικών ποικιλιών και σε άλλες περιοχές. Μια λύση ήταν η Σαντορίνη, η περιοχή της Ελλάδας που δεν επλήγη από την επιδημία και άρα έχει πολλά αυτόρριζα αμπέλια. Ομως, όπως ο ίδιος ανέφερε σε μια συζήτησή του με τον διάσημο Ελληνα οινολόγο Πάνο Ζουμπούλη με τον οποίο από το 2019 έχουν δημιουργήσει φορέα υποστήριξης της προστασίας αυτόρριζων αμπελιών, το «νησί έχει πολύ κόσμο». Και κάπως έτσι ξεκίνησαν όλα…
Ηταν το 2020 εν μέσω της πανδημίας όταν οι δύο οινολόγοι προσγειώθηκαν στη Νάξο, ένα νησί τον αμπελώνα του οποίου ο Πάνος Ζουμπούλης αγαπά πολύ και θεωρεί εξαιρετικό και πολλά υποσχόμενο. Το νησί τα έχει όλα. Αμπελώνες με εξαιρετικές γηγενείς ποικιλίες, ομορφιά και ιστορία να χτίσεις τον μύθο του κρασιού σου. «Είναι τρελό να επικεντρώνονται όλοι στη Σαντορίνη και το Ασύρτικο. Κάθε νησί των Κυκλάδων έχει την ιδιαιτερότητά του, δεν είναι τυχαίο ότι η Νάξος είναι το νησί του Διονύσου», σημειώνει ο Λοΐκ Πασκέ. Οι δύο οινολόγοι περπάτησαν σε όλο το νησί και ανακάλυψαν μια έκταση περίπου 10 στρεμμάτων με κλήματα της λευκής ποικιλίας Ποταμίσι, την οποία ο Γάλλος αγόρασε και έβαλε ξανά τα κλήματα να παράγουν. Μιλώντας για τη δουλειά του στη Νάξο, ο Λοΐκ Πασκέ λέει ότι είναι εύκολη λόγω του κλίματος. «Βρισκόμαστε σε υψόμετρο 600 μέτρων στη βόρεια πλαγιά του νησιού. Σπάνια η θερμοκρασία ξεπερνάει τους 30° C το καλοκαίρι και χιονίζει τον χειμώνα: υπάρχουν ακόμα εποχές! Το Αιγαίο είναι ρυθμιστής».
Σε ειδικά κιούπια
Ο πρώτος τρύγος έγινε το 2021 και φέτος θα κυκλοφορήσουν οι πρώτες φιάλες του κρασιού. «Μόνο φωτογραφίες να δεις από τα αμπέλια θα καταλάβεις ότι είναι σαν να ήταν εκεί και περίμεναν τόσα χρόνια να τους δώσει κάποιος τη σημασία που πρέπει. Εχει γίνει φοβερή δουλειά, η πρώτη ύλη ήταν εξαιρετικής ποιότητας και το κρασί έχει γίνει χωρίς καμία προσθήκη, δεν έχει ούτε θειώδη. Μεγάλωσε και ωρίμασε σε ειδικά κιούπια που ήρθαν από την Ιταλία για αυτόν τον σκοπό», λέει ο Πάνος Ζουμπούλης. «Τα αυτόρριζα αμπέλια είναι θησαυρός», καταλήγει.