Μεγάλες είναι οι αντιδράσεις στην προσπάθεια του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης να ανοίξει την πόρτα του αλιευτικού τουρισμού και για τα βοηθητικά σκάφη της υδατοκαλλιέργειας μέσω διάταξης του νομοσχεδίου «Ενίσχυση της πρότυπης κτηνοτροφίας, ρυθμίσεις για την αλιεία και τις υδατοκαλλιέργειες», η διαβούλευση του οποίου ολοκληρώθηκε χθες. Οπως αναφέρει η συγκεκριμένη διάταξη, «κατά παρέκκλιση από τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις επιτρέπεται σε αλιευτικά ή σπογγαλιευτικά σκάφη εφοδιασμένα με επαγγελματική άδεια αλιείας ή σε βοηθητικά σκάφη υδατοκαλλιέργειας να επιβιβάζουν επισκέπτες – τουρίστες για τη συμμετοχή τους μόνο σε δραστηριότητες αλιευτικού τουρισμού».
Ο αλιευτικός τουρισμός έχει θεσμοθετηθεί προκειμένου οι επαγγελματίες αλιείς που διαθέτουν σχετική άδεια να μπορούν υπό προϋποθέσεις να επιβιβάζουν στα σκάφη τους τουρίστες, να τους «ξεναγούν» στο επάγγελμα και να ψαρεύουν μαζί τους. Ο στόχος της συγκεκριμένης δράσης είναι οι επαγγελματίες παράκτιοι αλιείς να μπορούν να εξασφαλίσουν επιπλέον εισόδημα καθώς τα έσοδα από την αλιεία είναι συχνά ελάχιστα και εποχικά. Βασικό στοιχείο της θεσμοθέτησης και ανάπτυξης του αλιευτικού τουρισμού αποτελεί η προστασία του περιβάλλοντος εφόσον δίνεται η δυνατότητα στους αλιείς να περιορίσουν τις ποσότητες που αλιεύουν.
Τι λέει το WWF
Οπως σημειώνει το WWF Ελλάς, «η ισχύουσα νομοθεσία ορθώς δίνει τη δυνατότητα άσκησης της ειδικής αυτής μορφής τουρισμού σε αλιευτικά σκάφη και επαγγελματίες αλιείς οι οποίοι έχουν τις απαιτούμενες γνώσεις σχετικά με τις πρακτικές και τεχνικές παραδόσεις. Αντίθετα, η άσκηση αλιευτικής δραστηριότητες σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί αντικείμενο των δραστηριοτήτων των βοηθητικών σκαφών υδατοκαλλιέργειας». Η περιβαλλοντική οργάνωση εξηγεί ότι «η προσθήκη στο σχέδιο νόμου που αφορά τα σκάφη υδατοκαλλιέργειας είναι εντελώς αντίθετη με τους σκοπούς του αλιευτικού τουρισμού και δημιουργεί άνισους όρους ανταγωνισμού σε ό,τι αφορά την άσκηση μιας δραστηριότητας που αποτελεί ένα καίριο εργαλείο για την επίτευξη των στόχων της βιώσιμης αλιείας και της προστασίας του περιβάλλοντος, καθώς και ένα σημαντικό εναλλακτικό μέσο βιοπορισμού για τους αλιείς».
Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, βοηθητικό σκάφος της υδατοκαλλιεργητικής δραστηριότητας είναι «κάθε σκάφος ή πλωτό ναυπήγημα, ανεξαρτήτως χωρητικότητας, το οποίο προορίζεται να χρησιμοποιηθεί αποκλειστικά για σκοπούς υποστήριξης της υδατοκαλλιεργητικής δραστηριότητας, ιδίως για μεταφορά προσωπικού, ιχθυοτροφών, εφοδίων, ρυμούλκηση κλωβών, δεξαμενών, της φύλαξης». Τα σκάφη αυτά δεν διαθέτουν άδεια αλιείας ούτε και τον κατάλληλο εξοπλισμό. Το WWF Ελλάς ζητεί την απόσυρση των συγκεκριμένων διατάξεων του νομοσχεδίου.
Το Πανελλήνιο Σωματείο Αλιευτικού Tουρισμού Επαγγελματιών Αλιέων (ΠΣΑΤΕΑ) συστάθηκε τον Νοέμβριο του 2022 προκειμένου να εκπροσωπήσει αλιείς από περισσότερα από 20 μέρη της Ελλάδας. Συνολικά στη χώρα μας έχουν εκδοθεί 350 άδειες για άσκηση αλιευτικού τουρισμού, το σωματείο μετράει 100 άτομα, ωστόσο το ενδιαφέρον όσων ασχολούνται με τον αλιευτικό τουρισμό αυξάνεται διαρκώς. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι στον αλιευτικό τουρισμό έχουν δραστηριοποιηθεί κυρίως νέοι άνθρωποι, τα παιδιά των παραδοσιακών αλιέων.
Η κ. Αντωνία Βασιλείου, πρόεδρος του ΠΣΑΤΕΑ, τονίζει στην «Κ» ότι «είναι παράλογο και επικίνδυνο, οποιοσδήποτε με μια άδεια ταχύπλοου να μπορεί να επιβιβάζει ανθρώπους στο σκάφος του. Από την πίσω πόρτα τα σκάφη που χρησιμοποιούνται στις υδατοκαλλιέργειες μπορούν να ενταχθούν στο ίδιο νομικό πλαίσιο με τα δικά μας σκάφη όσον αφορά τον αλιευτικό τουρισμό».
Εξηγεί ότι οι αλιείς που δραστηριοποιούνται στον αλιευτικό τουρισμό έχουν επαγγελματική άδεια, έχουν κάνει μετατροπές στα σκάφη τους και έχουν τις προδιαγραφές να βγουν στην ανοιχτή θάλασσα. «Θα μπορούσαν να τους δώσουν άδεια για να κάνουν περιηγήσεις σε τουρίστες στις εγκαταστάσεις τους, με συγκεκριμένους περιορισμούς. Oχι όμως να ενταχθούν στο νομικό πλαίσιο που ισχύει για τους επαγγελματίες αλιείς», τονίζει.
Στη χώρα μας έχουν εκδοθεί συνολικά 350 άδειες για άσκηση αλιευτικού τουρισμού, με το ενδιαφέρον να αυξάνεται διαρκώς. Δραστηριοποιούνται κυρίως νέοι άνθρωποι, τα παιδιά των παραδοσιακών αλιέων.
Παραδοσιακός χαρακτήρας
Ο ψαράς Θανάσης Παστιανίδης εξηγεί ότι είναι σημαντικό ο αλιευτικός τουρισμός να διατηρήσει τον παραδοσιακό του χαρακτήρα και να δίνει την ευκαιρία στους τουρίστες να ζήσουν κάτι διαφορετικό περνώντας λίγες ώρες πάνω στο καΐκι μαζί με τον ψαρά την ώρα που ψαρεύει με διάφορα αλιευτικά εργαλεία.
«Το ενδιαφέρον από τις εταιρείες που διαχειρίζονται τις ιχθυοκαλλιέργειες για την τουριστική εκμετάλλευση των ενάλιων και χερσαίων εγκαταστάσεών τους είναι δεδομένο. Αυτό που θα πρέπει να γίνει είναι όλα τα σκάφη των ιχθυοκαλλιεργειών να χαρακτηριστούν τουριστικά με βάση τον νόμο και τις διατάξεις των επαγγελματικών τουριστικών σκαφών», καταλήγει η κ. Βασιλείου, η οποία μαζί με τον σύζυγό της έχουν δύο καΐκια που ασκούν αλιευτικό τουρισμό στην Κεφαλονιά.
Συγκεκριμένα, η ΠΣΑΤΕΑ ζητεί τα σκάφη των υδατοκαλλιεργειών:
• Να μπορούν να μεταφέρουν τουρίστες στις εγκαταστάσεις των μονάδων ιχθυοκαλλιέργειάς τους και μόνο για επίσκεψη.
• Να τους απαγορεύεται να αλιεύουν ψάρια ανοικτής θαλάσσης όπως κάνουν οι επαγγελματίες αλιείς ψαριών ανοικτής θαλάσσης.
• Να έχουν περιορισμένους πλόες από το λιμάνι απόπλου στις εγκαταστάσεις ιχθυοκαλλιέργειας και κατάπλου στο λιμάνι από όπου απέπλευσε.
• Να μπει πλαφόν στον αριθμό σκαφών που μπορούν οι ιχθυοκαλλιέργειες να εκμεταλλευθούν ως τουριστικά έως δύο ανά μονάδα, διότι σε περίπτωση ανεξέλεγκτου αριθμού σκαφών θα εργάζονται παράνομα ως ημερόπλοια.