Ανθή Παζιάνου
12.04.2024 • 13:13
Σε τριπλασιασμό των αφίξεων Τούρκων τουριστών σε πέντε νησιά του Αιγαίου, σε σχέση με το πρώτο δεκαήμερο του Απριλίου 2023, οδήγησε η εφαρμογή της επταήμερης βίζας εξπρές. Το μέτρο εφαρμόζεται από τις 31 Μαρτίου σε Λέσβο, Χίο, Σάμο, Κω και Ρόδο, με τους επισκέπτες από την Τουρκία να έχουν φθάσει στους συγκεκριμένους προορισμούς συνολικά τις 20.690, ενώ από το τέλος του μήνα θα επεκταθεί και σε Λήμνο, Λέρο, Σύμη, Κάλυμνο και Καστελλόριζο. Η αύξηση της επισκεψιμότητας από το πρώτο Σαββατοκύριακο αποτυπώθηκε στην αγοραστική κίνηση των νησιών, ενισχύοντας την τοπική οικονομία.
Τουριστική απόβαση Τούρκων στο Αιγαίο
Του Σταύρου Παπαντωνίου
Τα θετικά αποτελέσματα της πολύμηνης διαπραγμάτευσης για τη χορήγηση της βίζας εξπρές, διάρκειας επτά ημερών, σε Τούρκους πολίτες δρέπουν τα ελληνικά νησιά, που βλέπουν το πρώτο δεκαήμερο του Απριλίου τις αφίξεις από την απέναντι πλευρά του Αιγαίου να τριπλασιάζονται σε σχέση με πέρυσι. Και μπορεί σε αυτό να συντελεί και το Σεκέρ Μπαϊράμ, η γιορτή που σηματοδοτεί τη λήξη του Ραμαζανίου, αλλά και πάλι η σύγκριση, όπως μπορείτε να δείτε και στον πίνακα, αφορά την αντίστοιχη περίοδο του Απριλίου του 2023, κάτι που δείχνει πως η πολιτική του υπουργείου Μετανάστευσης να διεκδικήσει τη βίζα εξπρές ήταν σωστή.
Τα στοιχεία που παρουσιάζει σήμερα αποκλειστικά η «Κ» αποτυπώνουν μια τουρκική τουριστική απόβαση στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου. Συγκεκριμένα, από 1 έως 10 Απριλίου 2023 είχαμε 390 αφίξεις στη Λέσβο που πλέον έχουν φτάσει τις 3.880 το αντίστοιχο δεκαήμερο του 2024. Στη Χίο από 2.716 έφτασαν τις 4.993, στη Σάμο από 299 τις 2.851, στην Κω από 2.400 τις 3.300 και στη Ρόδο από 2.320 τις 5.726. Συνολικά σε αυτά τα πέντε νησιά οι αφίξεις από 5.969 το 2023 έφτασαν τις 20.690, με ανάλογη συνέχεια να αναμένεται και για τα υπόλοιπα νησιά, καθώς η εφαρμογή χορήγησης της βίζας εξπρές ξεκίνησε πιλοτικά στα παραπάνω πέντε νησιά από την 31η Μαρτίου και από τις 30 Απριλίου θα επεκταθεί στα υπόλοιπα πέντε νησιά και εννέα λιμάνια της Λήμνου, της Λέρου, της Σύμης, της Καλύμνου και του Καστελλόριζου, όπου αναμένεται επίσης αύξηση των αφίξεων.
Το μέτρο εφαρμόζεται από τις 31 Μαρτίου σε Λέσβο, Χίο, Σάμο, Κω και Ρόδο και από τις 30 Απριλίου θα επεκταθεί σε Λήμνο, Λέρο, Σύμη, Κάλυμνο και Καστελλόριζο.
Διπλωματικός αντίκτυπος
Η αύξηση της επισκεψιμότητας από το πρώτο Σαββατοκύριακο αποτυπώθηκε στην αγοραστική κίνηση των νησιών, ενισχύοντας την τοπική οικονομία και λειτουργώντας ευεργετικά στο επίπεδο της λεγόμενης χαμηλής διπλωματίας για τις σχέσεις των δύο λαών. Χαρακτηριστικό είναι πως χθες ο πρωθυπουργός κατά τη συνέντευξή του στον AΝΤ1 έκανε λόγο για «ενθουσιασμό στα νησιά όπου οι Τούρκοι επισκέπτες μπορούν να πάνε χωρίς βίζα». Είναι βέβαιο ότι η διαφαινόμενη επιτυχία της χορήγησης βίζας εξπρές θα τεθεί και κατά την επίσκεψη του πρωθυπουργού στην Αγκυρα τον επόμενο μήνα.
Την ίδια ώρα, η κυβέρνηση βλέπει και εσωτερικά πολιτικά οφέλη από την κίνηση στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου. Χαρακτηριστικό είναι πως ο ανεξάρτητος περιφερειάρχης Κώστας Μουτζούρης, που στις πρόσφατες εκλογές κέρδισε για δεύτερη φορά τον επίσημο υποψήφιο της Ν.Δ., έχει δημιουργήσει μια καλή σχέση με τον αρμόδιο υπουργό Δημήτρη Καιρίδη, με τον οποίο είχε τηλεφωνική επικοινωνία τις προηγούμενες ημέρες. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο κ. Μουτζούρης συνεχάρη τον υπουργό Μετανάστευσης και Ασύλου λέγοντάς του «κατακλυστήκαμε από τουρίστες στα νησιά», εξαίροντας το μέτρο, καθώς «κάθε επισκέπτης από την Τουρκία αφήνει στην τοπική οικονομία περίπου δύο φορές περισσότερα από όσα αφήνουν οι επισκέπτες που έρχονται μέσω τσάρτερ». Σύμφωνα μάλιστα με πληροφορίες, ο υπουργός κ. Καιρίδης δέχεται ήδη πιέσεις το μέτρο να επεκταθεί και σε άλλα νησιά, με την Πάτμο, τη Θάσο και τη Σαμοθράκη να συζητούνται.
Το χρονικό της συμφωνίας
Η συμφωνία επετεύχθη ύστερα από τετράμηνη διαβούλευση που ξεκίνησε τον περασμένο Αύγουστο μεταξύ του υπουργού Μετανάστευσης και Ασύλου Δημήτρη Καιρίδη και της αρμόδιας Ευρωπαίας επιτρόπου Εσωτερικών Υποθέσεων Ιλβα Γιόχανσον, στην οποία ενεπλάκη στην πορεία και η Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ενωση αλλά και το υπουργείο Εξωτερικών. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στις αρχές Δεκεμβρίου του 2023, ενέκρινε τη χορήγηση βίζας εξπρές σε Τούρκους πολίτες για επισκέψεις σε δέκα ελληνικά νησιά και 14 λιμάνια. Η βίζα εξπρές είναι διάρκειας επτά ημερών, κοστίζει 60 ευρώ και μπορεί κανείς να την εκδώσει και εκτός τουριστικής περιόδου, οποτεδήποτε μέσα στον χρόνο. Χορηγείται με ειδική σφραγίδα που τοποθετείται πάνω στο διαβατήριο, ενώ o επισκέπτης δεν μπορεί να φύγει από την Ελλάδα και να ταξιδέψει σε άλλο προορισμό. Σκοπός της πρωτοβουλίας είναι η ουσιαστική επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου και η ενίσχυση της τοπικής οικονομίας των παραπάνω νησιών, κάποια εκ των οποίων επωμίστηκαν δυσανάλογο φόρτο λόγω του μεταναστευτικού τα προηγούμενα έτη. Η πρόσβαση αυτή γίνεται πλέον με λιγότερη γραφειοκρατική ταλαιπωρία και αποτελεί τη μοναδική εξαίρεση στη Ζώνη Σένγκεν, κάτι που αποτυπώνει, σύμφωνα με την ελληνική πλευρά, την πολιτική επιτυχία του εγχειρήματος.
Ικανοποίηση των τοπικών φορέων για τους «γαλαντόμους γείτονες»
Της Ανθής Παζιάνου
Ο ανταποκριτής Λέσβου στο ΑΠΕ-ΜΠΕ Στρατής Μπαλάσκας θυμάται ότι πριν από 30 χρόνια περίπου τον είχε επισκεφθεί στη Μυτιλήνη ο τότε δήμαρχος Περγάμου, Σεφά Τασκίν, με τη σύζυγό του Ματζιντέ και τους δυο μικρούς γιους τους: «Και σαν ήρθαν ετούτοι οι Τούρκοι, επισκέπτες στο σπίτι μου να φάμε και να πιούμε παρέα γέμισε η γειτονιά από αστυνομικούς, ένα σταθμευμένο έξω από την πόρτα περιπολικό κι εγώ δεν ξέρω τι άλλο. “Εγκλημα καθοσιώσεως”, είπαν και ενέργεια ύποπτη προς τα εθνικά και άλλα χρηστά ήθη της τοπικής μας κοινωνίας. Ως και τηλέφωνο από τον τότε διοικητή της Ασφάλειας για το αν ξέρω τι κάνω, δέχτηκα». Μέλος και της «Συνύπαρξης και Επικοινωνίας στο Αιγαίο», του φορέα που ιδρύθηκε μεταξύ άλλων για τη δημιουργία καλύτερων σχέσεων με τους γείτονες, τόσο ο Στρατής Μπαλάσκας όσο και τα υπόλοιπα ιδρυτικά μέλη λοιδορήθηκαν αρκετές φορές τη δεκαετία του 1990 ως… «πράκτορες». Σήμερα με τη βίζα εξπρές στα νησιά και την αναμονή άφιξης άνω των 6.000 Τούρκων από το Αϊβαλί και τη Σμύρνη έως το τέλος της εβδομάδας στη Μυτιλήνη, τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά.
Ο Δήμος Μυτιλήνης και το Λιμενικό Ταμείο έφτιαξαν τον αύλειο χώρο του τελωνείου, ώστε οι τουρίστες που καταφτάνουν με τα καταμαράν και τα καραβάκια να περιμένουν σε σκέπαστρο.
Η πολιτεία έχει μεριμνήσει ώστε οι διαδικασίες να ολοκληρώνονται άμεσα, αφού όπως λένε Τούρκοι επισκέπτες στην «Κ»: «Νιώθουμε ευγνωμοσύνη που τα ελληνικά νησιά άνοιξαν τις πύλες τους». Μέχρι πρότινος όσοι δεν είχαν πράσινα διαβατήρια, αξιωματούχοι του δημοσίου ή ευκατάστατοι πολίτες, έπρεπε να μεταβούν σε πρεσβεία ή προξενεία, με έναν φάκελο γεμάτο δικαιολογητικά και να αναμένουν σχετική έγκριση. «Τώρα δίνουμε κάποια στοιχεία στα τουριστικά γραφεία, φτάνουμε στη Μυτιλήνη, περιμένουμε ελάχιστα στο τελωνείο και ξεκινάμε τις εκδρομές».
Ευγνωμοσύνη για τους Τούρκους επισκέπτες νιώθει και η τοπική αγορά και εστίαση, οι εκπρόσωποι των οποίων χαρακτηρίζουν «γαλαντόμους» τους γείτονες, πρόθυμους να καταναλώσουν, αφού αγαπούν τη γαστρονομία της Λέσβου και αναγνωρίζουν κοινές γεύσεις, μαζί με μεγάλες μερίδες και οικονομικές τιμές, όπως λέει ο πρόεδρος των καταστημάτων εστίασης, Νίκος Γιαννάκας.
Αγοράζουν όμως και πολλά σουβενίρ, αφήνοντας αρκετά χρήματα στην τοπική οικονομία έστω και με δύο ή τρεις διανυκτερεύσεις. Μάλιστα αρκετοί τουριστικοί πράκτορες, όπως ο Αρης Λαζαρής που ασχολείται χρόνια με τη διασύνδεση με την Τουρκία, «αγχώνονται» αν θα βρεθούν αρκετά καταλύματα για τους γείτονες.
Στη Λέσβο εξετάζεται να διαμορφωθεί διαφορετικά το ωράριο της αγοράς, ώστε να εξυπηρετηθούν οι τουρίστες.
Πέραν όμως της βίζας εξπρές που αξιοποίησαν οι Τούρκοι για να έρθουν, είναι και οι ανοιξιάτικες διακοπές τους ή το λεγόμενο Σεκέρ Μπαϊράμ, που σημαίνει για εκείνους το τέλος της νηστείας και τη χαλάρωση. Πέρα από το Αϊβαλί, έρχονται κάποιοι από τη Σμύρνη, αλλά και από την Κωνσταντινούπολη, χάρη στον νέο αυτοκινητόδρομο Κωνσταντινούπολη – Αϊβαλί στον οποίο κάνουν τρεις ώρες για να φτάσουν στα απέναντι παράλια, και άλλες τρεις περίπου για να έρθουν με το καραβάκι στη Μυτιλήνη.
Το Επιμελητήριο Λέσβου μαζί με τα καταστήματα εστίασης και τις γνωστές ποτοποιίες του νησιού κερνούν ούζο τους πρώτους αφιχθέντες και τους χαρίζουν ένα καπέλο για τον ήλιο. Εστιατόρια, ξενοδοχεία, καφετέριες, λεωφορεία, ταξί βρίσκονται σε ετοιμότητα, ενώ αρκετά ξενοδοχεία και καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος, στη Βόρεια ή πιο… τουριστική Λέσβο, ανοίγουν δύο μήνες νωρίτερα από το καθιερωμένο άνοιγμα της σεζόν.
«Οι προσπάθειές μας απέδωσαν», λέει ο πρόεδρος των Τουριστικών Πρακτόρων, Παναγιώτης Χατζηκυριάκος, ενώ ο πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Μυτιλήνης, Γιάννης Μουτζούρης, αναφέρει ότι εξετάζεται να διαμορφωθεί διαφορετικά το ωράριο της αγοράς, ώστε να τη βρίσκουν ανοιχτή οι Τούρκοι επισκέπτες.
Η διαφορά στις αφίξεις είναι αισθητή πάντως, ειδικά για τον Απρίλιο που θεωρούνταν μέχρι πρότινος νεκρή περίοδος. Χθες, Πέμπτη έφτασαν στη Λέσβο 1.700 άτομα από το Αϊβαλί, ενώ το πρώτο 10ήμερο είχαν έρθει 1.500, και όλο τον Μάρτιο 1077. Στις 4.066 ανήλθαν οι Τούρκοι τουρίστες που επισκέφθηκαν τη Λέσβο το τρίμηνο Δεκεμβρίου 2023 – Φεβρουαρίου 2024.
Η αύξηση της επιβατικής κίνησης στις ακτοπλοϊκές συνδέσεις της Λέσβου με την Τουρκία κάνει επιτακτική ανάγκη να λειτουργήσουν τη φετινή χρονιά οι πύλες εισόδου Σένγκεν σε άλλα δύο λιμάνια του νησιού: της Πέτρας και του Πλωμαρίου. Αυτό ειπώθηκε σε ευρεία σύσκεψη τον περασμένο Μάρτιο στο Λιμενικό Ταμείο παρουσία του γενικού γραμματέα Προστασίας του Πολίτη Μάνου Λογοθέτη και του γενικού γραμματέα Λιμένων Λιμενικής Πολιτικής και Ναυτιλιακών Επενδύσεων του υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής Βαγγέλη Κυριαζόπουλου.
Οι εκτιμήσεις για διπλασιασμό των αφίξεων Τούρκων τουριστών στη Λέσβο το 2024 σημαίνει πως θα καταγραφούν στο νησί 150.000 αφίξεις.