Το Σάββατο ο 12χρονος Μανώλης έβαλε νωρίς το ξυπνητήρι, φόρεσε την προσκοπική του στολή και το πιο λαμπερό του χαμόγελο. Κίνητρο για το πρωινό εγερτήριο ήταν να συμμετάσχει στη συλλογή τροφίμων που διοργάνωσε στην Αίγινα η Ελληνική Τράπεζα Τροφίμων, η οποία λειτουργεί σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη περίπου 20 χρόνια, και ο σύλλογος «Αίγινα… Εθελοντής – για τον άνθρωπο και το περιβάλλον». Τον συναντούμε αεικίνητο και ετοιμόλογο στην είσοδο του σούπερ μάρκετ «Κρητικός», πλάι στους υπόλοιπους ενήλικους εθελοντές, να μεταφέρει με χαρά τις πρώτες σακούλες – προσφορές. Εξω από το Carrefour συναντούμε την Ντίνα, που ζει μόνιμα στο Ελσίνκι, αλλά αφιερώνει μια ολόκληρη ημέρα από τις διακοπές της στο νησί για τον σκοπό αυτό.
Οι εθελοντές δίνουν σε κάθε διερχόμενο ενημερωτικά φυλλάδια, στα ελληνικά και τα αγγλικά. «Δεν επιλέξαμε τυχαία την ημερομηνία, είναι ένα Σαββατοκύριακο στην καρδιά του καλοκαιριού, όπου συμπίπτουν δύο μεγάλες γιορτές αγίων με τα ακόλουθα πανηγύρια τους», εξηγεί η κ. Φλώρα από τον Σύλλογο Γυναικών, που την ίδια ημέρα έχει παζάρι στο λιμάνι με όλα τα αγαθά που παρασκευάζουν οι χρυσοχέρες Αιγινήτισσες.
Είναι, άλλωστε, κοινό μυστικό ότι οι γυναίκες στην Αίγινα έχουν βγει «μπροστά» προκειμένου να κρατήσουν αλώβητες τις οικογένειές τους στην κρίση. «Η πτώση της οικοδομής είχε ολέθριες συνέπειες για την Αίγινα», αναφέρει στην «Κ» η κ. Αθηνά Πυρουνάκη, ιδρυτικό μέλος του συλλόγου, ο οποίος συστάθηκε πριν από 6,5 χρόνια και μετράει σήμερα πάνω από 60 εθελοντές. «Οι περισσότεροι άνδρες έμειναν ξαφνικά εκτός αγοράς και ενεργοποιήθηκαν οι γυναίκες: ξεκίνησαν να καθαρίζουν σπίτια, να φτιάχνουν και να πωλούν μαρμελάδες, να εγγράφονται σε σεμινάρια επιμόρφωσης…».
Τον πρώτο καιρό ο σύλλογος υποστήριζε, με μηνιαία πακέτα με τρόφιμα, είδη προσωπικής υγιεινής και καλλυντικά, περίπου 60 οικογένειες. «Σήμερα, έχουμε φτάσει τις 138 οικογένειες», συμπληρώνει η ίδια. Καθώς αυξάνονται οι ανάγκες, πλησιάζουμε στα όρια της ανταλλακτικής οικονομίας. «Διοργανώνουμε μουσικές βραδιές, όπου αντί εισιτηρίου ζητάμε μια σακούλα τρόφιμα».
Ωστόσο, δεν είναι μόνον τα τρόφιμα το ζήτημα. «Εμείς συλλέγουμε και ρουχισμό, παπούτσια, παιδικά παιχνίδια και βιβλία», εξηγεί έτερη εθελόντρια, η κ. Σοφία Πυρουνάκη, καθώς μας ξεναγεί σε έναν χώρο που παραχωρήθηκε στον σύλλογο για να αποθηκεύει τις προσφορές πολιτών και εταιρειών. Στο ένα δωμάτιο λειτουργεί μπαζάρ με ρούχα και παπούτσια σε εξαιρετική κατάσταση, που πωλούνται σε συμβολικές τιμές. Στη διπλανή αίθουσα διατίθενται δωρεάν ρούχα και παπούτσια, που είναι νοικοκυρεμένα, τοποθετημένα σε ράφια ανά μέγεθος και είδος. «Θέλουμε να δημιουργήσουμε μια δανειστική βιβλιοθήκη, να ξεκινήσουμε κομπόστ στον προαύλιο χώρο, ενώ ήδη κάνουμε ανακύκλωση», επισημαίνει η ίδια. Η βοήθεια, ωστόσο, είναι πολυεπίπεδη. «Κάνουμε ενισχυτική διδασκαλία τα απογεύματα σε μαθητές, καθώς πολλοί εξ ημών είμαστε συνταξιούχοι εκπαιδευτικοί, άλλα μέλη μας είναι δικηγόροι, που δύνανται να κατευθύνουν στοιχειωδώς όσους έχουν νομικά θέματα». Πιο πιεστικά, ωστόσο, είναι τα χρέη. «Πολλοί οικογενειάρχες μάς προσεγγίζουν με μια απλήρωτη ΔΕΗ ανά χείρας».
Λεπτή γραμμή
Στο μεταξύ, οι αντιδράσεις έξω από τα καταστήματα ποικίλλουν. «Από τους πέντε που φτάνουν στο κατάστημα, μόνον ένας είναι αρνητικός», απαντά εθελόντρια στον «Κρητικό» στις Πολλές Ελιές. Κάποιοι καταφέρονται ενάντια στους πολιτικούς, άλλοι γυρνούν αδιάφορα από την άλλη πλευρά το κεφάλι. Οι περισσότεροι, ωστόσο, γνωρίζουν την εθελοντική ομάδα και το έργο της, οπότε προσφέρουν τον οβολό τους με χαρά. «Το πρόβλημα είναι ότι πολλοί από τους ανθρώπους που σήμερα ψωνίζουν εδώ είναι και οι ίδιοι εξαιρετικά ζορισμένοι οικονομικά», σχολιάζει η κ. Φρόσω Χατζηανέστη, εθελόντρια που συντονίζει τη δράση έξω από το Carrefour, «απέχουν ελάχιστα από τις καταγεγραμμένες άπορες οικογένειες». Και εκεί η θέση των εθελοντών είναι λεπτή. «Αυτή εδώ η προσφορά είναι η πιο πολύτιμη», λέει στην «Κ» ο κ. Δημήτρης Νέντας, υπεύθυνος της Τράπεζας Τροφίμων Αθήνας, δείχνοντας μια σακούλα με όσπρια. «Κοστίζει μόλις 1,20 ευρώ και προέρχεται από κάποιον που κυριολεκτικά βοηθάει από το υστέρημά του…».
Αργά το βράδυ του Σαββάτου, ο τελικός απολογισμός αποζημίωσε τους περίπου 50 εθελοντές για τον κόπο τους. «Οκτακόσιες είκοσι οκτώ σακούλες με δωρεές, εκ των οποίων 681 συσκευασίες μακαρόνια και 80 λίτρα λάδι», αναφέρει η κ. Σοφία Γιαννούλη με ικανοποίηση.