Την πρόθεση της κυβέρνησης να αναθεωρήσει τις συμβάσεις παραχώρησης των μεγάλων οδικών αξόνων της χώρας εξέφρασε προχθές από τη Βουλή ο υπουργός Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού Γιώργος Σταθάκης. Το εγχείρημα δείχνει από παρακινδυνευμένο έως ανέφικτο, καθώς το υπουργείο θα πρέπει να πείσει τους ιδιώτες και τις τράπεζες που τους δανειοδοτούν να επανεξετάσουν βασικές πτυχές των συμβάσεων, όπως την απόδοση των κεφαλαίων τους, μόλις ένα χρόνο μετά την προηγούμενη συμφωνία τους με το Δημόσιο. Ταυτόχρονα θα πρέπει να πεισθεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή που συγχρηματοδοτεί τα έργα, ότι δεν θα διακυβευθούν οι κοινοτικοί πόροι.
Επανεξέταση
Ο κ. Σταθάκης επέλεξε να καταθέσει τις απόψεις του για τις παραχωρήσεις σε συζήτηση στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου για την Εγνατία Οδό, προαναγγέλλοντας ταυτόχρονα την επανεξέταση της εξαγγελθείσας ιδιωτικοποίησής της. «Πρόθεσή μας είναι -στο μέτρο του δυνατού- να μελετήσουμε τις συμβάσεις παραχώρησης με πρόθεση να τις αναθεωρήσουμε, προκειμένου να τις φέρουμε σε ισορροπία», ανέφερε. Εκτενώς αναφέρθηκε στο θέμα των διοδίων: «Στην αναθεώρηση που έγινε πριν από δύο χρόνια στις συμβάσεις πρυτάνευσε η ιδέα ότι τα έργα θα αποσβεστούν αν εξαντλήσουμε τα ανώτατα όρια των διοδίων, όπως προβλέπονται, και αν εφαρμόσουμε την πλήρη ανάπτυξη των διοδίων. Η πολιτική αυτή είναι χωρίς νόημα για τον απλούστατο λόγο ότι όσο αυξάνεις τα διόδια τόσο μειώνεται ο φόρτος που έχει ο δρόμος υπό συνθήκες μιας πολύ σκληρής πραγματικότητας». Επανέλαβε δε την εξαγγελία του για αναλογική χρέωση και μείωση των διοδίων για ομάδες που πληρούν κοινωνικά κριτήρια.
Πόσο ρεαλιστική είναι η τοποθέτηση του υπουργού; Οι τέσσερις από τις πέντε συμβάσεις παραχώρησης οδικών αξόνων αναθεωρήθηκαν (από τη Βουλή με τον ν. 4219/14) μόλις πριν από 15 μήνες, έπειτα από μια διετία διαπραγματεύσεων. Στις συμβάσεις παραχώρησης το Δημόσιο είναι συμβεβλημένο με τους ιδιώτες, που με τη σειρά τους είναι συμβεβλημένοι με τις τράπεζες (που δανειοδοτούν τα έργα). Και το όλο πλαίσιο εγκρίνεται από την Ε.Ε., που συγχρηματοδοτεί τα έργα (και μάλιστα συναίνεσε να διατεθεί η μερίδα του λέοντος από το τρέχον ΕΣΠΑ για τους 4 άξονες). Επομένως, ένα έτος προτού ολοκληρωθεί η περίοδος κατασκευής των έργων και ενόσω δεν έχει ολοκληρωθεί η καταβολή του συνόλου των δανείων από τις τράπεζες, η επιλογή του υπουργείου να ανοίξει θέμα αναθεώρησης είναι τουλάχιστον παρακινδυνευμένη. Οι τράπεζες δεν έχουν κανένα λόγο να συναινέσουν σε αλλαγή των όρων αποπληρωμής των δανείων (επιμήκυνση), ούτε και οι ιδιώτες στη μείωση του περιθωρίου κέρδους τους. Επομένως, το μόνο πεδίο συζήτησης δείχνει να είναι η πολιτική διοδίων, χωρίς βέβαια να αναμένει κανείς ότι οι παραχωρησιούχοι θα δεχθούν να απολέσουν τα μόλις προ ενός έτους συμφωνηθέντα. Πάντως, από πλευράς των παραχωρησιούχων, χθες, δεν υπήρξε κανένα σχόλιο.