Μια διεξοδική παρουσίαση των ευρημάτων της μεγάλης έρευνας της διαΝΕΟσις σχετικά με τις πεποιθήσεις των Ελλήνων έλαβε χώρα χθες το βράδυ στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων στο Γκάζι.
Στο θέμα της Ευρώπης εστίασε στην παρέμβασή του ο Νίκος Μαραντζίδης, καθηγητής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας και επιστημονικός υπεύθυνος της έρευνας. «Ο αντιευρωπαϊσμός τροφοδοτείται τόσο από τα δεξιά όσο και από τα αριστερά», σημείωσε. Η πλειοψηφία εξακολουθεί να βλέπει θετικά τη συμμετοχή της Ελλάδας στην Ε.Ε., αλλά το μέγεθός της συρρικνώθηκε κατά τη διετία 2015-2016, εξήγησε ο κ. Μαραντζίδης, με την απώλεια πίστης στην Ευρώπη να είναι ιδιαίτερα αισθητή μεταξύ των πολιτών που αυτοχαρακτηρίζονται Κεντροαριστεροί.
«Η πραγματική κρίση είναι θεσμική», σημείωσε ο Αριστείδης Χατζής, αναπληρωτής καθηγητής στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, σχολιάζοντας τον σκεπτικισμό των Ελλήνων απέναντι στους περισσότερους θεσμούς. Οι τυπικοί θεσμοί πλήττονται από πολυνομία, φορμαλισμό και ανομία (μη τήρηση), εξήγησε, με την αρνητική εικόνα να συμπληρώνεται από το εξαιρετικά χαμηλό επίπεδο εμπιστοσύνης στην κοινωνία.
Μιλώντας για τους νέους (17-24 ετών), η δημοσιογράφος Μαρία Χούκλη σημείωσε ότι είναι κι αυτοί «διχασμένοι» όσον αφορά τη στάση τους απέναντι στην Ε.Ε., ενώ το 88% βλέπει θετικά τους Ρώσους. Η εικόνα που εκπέμπουν είναι αντιφατική: Δύο στους τρεις νέους συμφωνεί με τον γάμο ομόφυλων ζευγαριών, παρατήρησε η κ. Χούκλη, αλλά ένας στους τέσσερις πιστεύει στη θανατική ποινή και το 84% θεωρεί ότι σκοτεινές δυνάμεις ελέγχουν παρασκηνιακά τις εξελίξεις.
Ο πρώην Ευρωπαίος Συνήγορος του Πολίτη, Νικηφόρος Διαμαντούρος, μίλησε για τις σύγχρονες εκφάνσεις του πολιτισμικού δυϊσμού στην Ελλάδα. Η παλαιότερη, βυζαντινοοθωμανική παράδοση, είπε ο κ. Διαμαντούρος, που είναι «αριθμητικά πλειοψηφική», είναι «εσωστρεφής» και φοβική, με έντονο σκεπτικισμό απέναντι στη Δύση. Αυτή η παράδοση, είπε, εκφράστηκε το 2015 με το «Οχι» στο δημοψήφισμα – και είναι εμφανής στο διευρυνόμενο αντιευρωπαϊκό ρεύμα που καταγράφεται στην έρευνα. Η μειοψηφική παράδοση, που «έλκει τις ρίζες της από τον Διαφωτισμό και τον φιλελευθερισμό», κατόρθωσε να κυριαρχήσει σε σημαντικό μέρος της Νεοελληνικής Ιστορίας, σημείωσε, αλλά σήμερα βρίσκεται σε κρίση.
Για τις πεποιθήσεις των Ελλήνων σε θέματα οικονομίας και επιχειρηματικότητας μίλησε ο εταίρος του Openfund Αρίστος Δοξιάδης. Το εντυπωσιακό εύρημα, κατά τον κ. Δοξιάδη, είναι η ταχύτητα μεταστροφής υπέρ του μικρότερου κράτους, ακόμα και με λιγότερες παροχές, από τον Απρίλιο του 2015 (την πρώτη έκδοση της έρευνας) έως τον Δεκέμβριο του 2016.
Τέλος, η Μαρία Ευθυμίου, αναπληρώτρια καθηγήτρια του ΕΚΠΑ, εξέτασε ποιες πεποιθήσεις των Ελλήνων αναδεικνύονται ως διαχρονικές και ποιες είναι πιο ευμετάβλητες.